حماس با پاسخ خود نتانیاهو را در تنگنا قرار داد
به گزارش مشرق،کانال تلگرامی مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین در مطلبی با عنوان حماس با پاسخ خود نتانیاهو را در تنگنا قرار داد، نوشت:
جنبش مقاومت اسلامی حماس اعلام کرد با آزادی تمام اسرای اسرائیلی در غزه بر اساس فرمول مبادله مطرح‌شده در طرح دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا موافقت کرده و آماده است از طریق میانجی‌ها فورا وارد مذاکرات برای بررسی جزئیات شود.
این موضع با واکنش مثبت سریع ترامپ روبه‌رو شد.
او با انتشار بیانیه حماس در حساب شخصی خود در پلتفرم «تروث سوشال» نوشت: «بر اساس بیانیه حماس، معتقدم آن‌ها برای صلحی پایدار آماده‌اند» و افزود: “اسرائیل” باید فورا بمباران غزه را متوقف کند تا بتوانیم “گروگان‌ها” را با سرعت و امنیت آزاد کنیم.
سحر به ساحر برگشت
در روزهای پیش از پاسخ حماس، بحث گسترده‌ای درباره میزان کارآمدی و صلاحیت طرح ترامپ برای توقف جنگ در غزه جریان داشت؛ طرحی با بندهایی درهم‌تنیده و گاه متناقض.
از یک‌سو، طرح شامل توقف جنگ، جلوگیری از اجبار مردم به ترک غزه، مخالفت با اشغال کامل یا جزئی این باریکه از سوی “اسرائیل”، خروج تدریجی نیروهای اشغالگر از غزه، ورود کمک‌های انسان‌دوستانه و آزادی همه اسرا ظرف ۷۲ ساعت بود.
اما از سوی دیگر، بندهایی حساس و سرنوشت‌ساز در خود داشت:
قرار گرفتن غزه تحت وصایت بین‌المللی به رهبری ترامپ در قالب «شورای صلح» و تشکیل مدیریت محلی از تکنوکرات‌های فلسطینی و کارشناسان خارجی، با حذف حماس، دیگر گروه‌های مقاومت و حتی تشکیلات خودگردان از اداره این منطقه.
جداسازی غزه از کرانه باختری، در حالی که واشنگتن و شخص ترامپ با ایده تشکیل کشور فلسطین به شدت مخالفند.
استقرار نیروهای بین‌المللی تحت نظارت آمریکا به جای ارتش “اسرائیل”، با کنترل گذرگاه‌های تجاری و جابه‌جایی افراد، در حالی که خروج تدریجی “اسرائیل” مشروط به شروط سیاسی، امنیتی و اجتماعی برای فلسطینیان بود، بدون زمان‌بندی روشن.
این بندها عملا به معنای تحمیل وصایت بین‌المللی و نوعی «اشغال آمریکایی ـ اسرائیلی» بر مردم فلسطین بود که حقوق بنیادین آن‌ها برای تشکیل کشور و تعیین سرنوشت را نقض می‌کرد.
حتی تأکید طرح بر جلوگیری از کوچ اجباری، در صورت سپردن سرنوشت مردم غزه به “اسرائیل” و ترامپ متزلزل و غیرقابل اعتماد جلوه می‌کرد.
آزمون دشوار حماس
حماس در برابر آزمونی سخت قرار داشت: اگر طرح را همان‌گونه که بود می‌پذیرفت، اعتبارش نزد ملت فلسطین فرو می‌ریخت و به نوعی به «تیر خلاص» به خود و آرمان ملی بدل می‌شد.
اگر هم به طور کامل رد می‌کرد، در معرض اتهام بی‌توجهی به خون فلسطینیان و مانع‌تراشی در برابر تلاش‌ها برای توقف جنگ قرار می‌گرفت؛ به‌ویژه با توجه به استقبال برخی کشورها از طرح ترامپ.
این شرایط، حماس و ملت فلسطین را در زاویه‌ای تنگ قرار داده بود.
پاسخ نهایی حماس اما با هوشمندی سیاسی همراه بود:
قدردانی دیپلماتیک: حماس از تلاش کشورهای عربی و اسلامی و نیز تلاش ترامپ برای توقف جنگ قدردانی کرد.
این به ترامپ تصویری مثبت بخشید و او را در قامت «سازنده صلح» معرفی کرد، چیزی که برای او اهمیت شخصی و تبلیغاتی داشت.
تفکیک مسئولیت‌ها: حماس میان آنچه در اختیار دارد و آنچه به حقوق ملی مردم مربوط می‌شود تفکیک قائل شد؛ از این رو آزادی اسرا را پذیرفت اما آن را مشروط به توقف جنگ، پایان اشغال، جلوگیری از کوچ اجباری و ورود کمک‌ها کرد.
گزینه جایگزین برای اداره غزه: حماس تأکید کرد اداره غزه باید به هیئت مستقل فلسطینی سپرده شود که بر اساس توافق ملی و با حمایت اجلاس قاهره در مارس ۲۰۲۵ شکل گرفته بود؛ اقدامی هوشمندانه برای دور زدن وصایت بین‌المللی و وارد کردن کشورهای عربی به مسئولیت مستقیم.
ارجاع مسائل ملی به اجماع فلسطینی: تمام موضوعات کلان مانند رابطه غزه و کرانه باختری، دولت فلسطین، حق تعیین سرنوشت و آینده سلاح مقاومت به گفتگوی ملی فراگیر موکول شد.
به این ترتیب، حماس با مسئولیت‌پذیری هم ترامپ را راضی کرد، هم چارچوبی برای توقف جنگ ترسیم نمود و هم پای کشورهای عربی و اسلامی و همه نیروهای ملی فلسطینی را به میان کشید.
نتیجه آن، قرار گرفتن نتانیاهو در موقعیت دشوار و تحت فشار داخلی و خارجی بود.
نتانیاهو در گوشه رینگ
نتانیاهو و دولتش پس از این تحولات سکوت اختیار کردند؛ سکوتی که نشان از شوک دوگانه داشت: نخست، از توان حماس برای برهم زدن معادله و دوم، از واکنش مثبت و سریع ترامپ.
انتظار می‌رود نتانیاهو طبق معمول فشارهای شدیدی بر کاخ سفید، کنگره و لابی‌های صهیونیستی وارد کند تا ترامپ را وادار به عقب‌نشینی کند.
او ممکن است پیشنهاد مذاکره با حماس را بدهد، اما به شرط ادامه جنگ و بمباران تا زمان توافق بر جزئیات، تا از جنگ به عنوان ابزار فشار و خرید زمان برای ادامه نسل‌کشی بهره‌برداری کند.
همچنین ممکن است نتانیاهو بر پذیرش کامل و یکپارچه طرح ترامپ از سوی حماس اصرار ورزد تا بدین ترتیب وصایت آمریکا را تثبیت کرده و ایده کشور فلسطین و حق تعیین سرنوشت را از بین ببرد.
مسئولیت مضاعف کشورهای عربی
در چنین شرایطی، تقویت موضع فلسطین از مسیرهای گوناگون اهمیت حیاتی دارد:
حمایت سیاسی از حماس و ایجاد «شبکه امن» در برابر بازی‌های نتانیاهو، همراه با فشار هماهنگ عربی و اسلامی بر ترامپ برای پایبندی به توقف فوری جنگ.
تأکید بر تشکیل هیئت مستقل فلسطینی برای اداره غزه با پیوند به کرانه باختری، و رد هرگونه وصایت یا حضور نیروهای بین‌المللی.
میزبانی گفتگوی ملی فلسطینی در کشورهای عربی برای بررسی موضوعات اساسی چون سلاح مقاومت، دولت فلسطین و حق تعیین سرنوشت؛ همراه با بهره‌گیری از حمایت جهانی روزافزون از تشکیل کشور فلسطین که تاکنون ۱۵۸ کشور عضو سازمان ملل آن را به رسمیت شناخته‌اند.
فرصت تاریخی
ملت فلسطین با تاریخ و جانفشانی‌های بزرگش، شایسته آزادی و تشکیل کشور مستقل با پایتختی قدس است.
ترامپ خود اعلام کرده توقف جنگ در غزه می‌تواند آغازی برای صلحی دیرهنگام در خاورمیانه باشد.
این شرایط فرصتی تاریخی برای جهان عرب و اسلام است تا با اقدام جمعی، مانع تداوم افراط‌گرایی “اسرائیل” شوند؛ مسئله‌ای که اگر از غزه مهار نشود، به خطری سرطانی برای کل منطقه بدل خواهد شد.
مسئولیت کشورهای عربی و اسلامی امروز بیش از هر زمان دیگر سنگین است: فشار بر ترامپ و واشنگتن برای توقف فوری جنگ و گشودن راه برای راه‌حل سیاسی عادلانه.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.