متخصصان ایرانی چگونه کلیسای جهانی "زور زور" ماکو را جابهجا کردند؟
کلیسا "زور زور" در سال 1367 شمسی با احداث سدبارون به محل مرتفعی در همان ناحیه انتقال یافت و به عنوان یکی از اتفاقات مهم در تاریخ نگهداری میراث فرهنگی از آن یاد میشود و همه ساله گردشگران داخلی و خارجی بسیاری به آن مراجعه میکنند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، انسانها در سراسر جهان پیرو دین و مذهب و یا آیین مختلفی هستند و با اعتقادات مخصوص خودشان زندگی میکنند این اعتقادات سبب میشود تا هر کدامشان برای نیایش و راز و نیاز مکان خاصی را در نظر بگیرند کلیسای "زور زور" یا کلیسای مریم مقدس به ارمنی (Chapel of Dzordzor) نام کلیسایی است واقع در آذربایجان غربی، شهرستان ماکو و در 12 کیلومتری شمال غرب قره کلیسا و در نزدیکی روستای بارون، در دهنه درهای که رودخانه زنگمار از آن جاریست و در دامنه کوهپایهای که به یک تنگنای فشرده میرسد بنا شده است.
تاریخچهای از بنای کلیسای "زور زور"
ساخت این کلیسا در سال 1314 میلادی پایان یافت و مبلغان در آن مستقر شدند آنها توانستند به دیگران بگویند که اروپاییان خواستار کمک به آنها هستند و میتوانند در نجات از دست مغولان کمک کنند به شرطی که سایرین پاپ را به عنوان رهبر کلیسای ارمنی قبول کرده و با ادغام کلیسای ارمنی در کلیسای کاتولیک موافقت کنند که این امر هرگز محقق نشد.
کلیسای "زور زور" مکانی برای ارتقای علمی
یکی از روحانیون ارمنی به نام هوانس زور زورتسی بود که از فارغالتحصیلان دیر گلازور بود او مسولیت مرکز علمی مذهبی "زور زور" را برعهده گرفت که سبب ارتقای چشمگیر کیفیت علمی این کلیسا شد کمی بعد مبلغان سرشناس فرانسیس همچون فرا بونسیوز از اروپا به کمک وی شتافتند تا بتوانند موجبات توسعه مرکز را فراهم آورند در سال 1317 میلادی پاپ استقرار میسیونرهای دومینیکن موفق شدند شش مرکز دینی دیگر در مناطق ارمنی نشین آذربایجان از جمله مراغه و تبریز تأسیس کنند.
تبدیلشدن کلیسای "زور زور" به یک مکان مذهبی
بعد از فوت هوانس زور زورتسی در سال 1338 میلادی این مرکز رونق خود را از دست داد و با نقل مکان میسیونرهای دومینیکن به دیر کرنا در نخجوان دیگر نتوانست به کار خود ادامه دهد از این زمان زور زور تبدیل به یک مرکز مذهبی شد و تا اوایل قرن 17 میلادی و اوج جنگهای ایران و عثمانی به فعالیت خود ادامه داد اما از آن پس متروکهای از آن بر جای ماند.
کلیسایی صلیبی شکل
این کلیسا صلیبی شکل است و ابعاد بیرونی و ارتفاع آن پس از تجزیهوتحلیل تناسبات پلان و انتقال آن بر نمای ساختمان 12.58 به دست آمده است این کلیسا همانند سایر کلیساهای ارمنی با پلانی از سنگهای تراشیده شده در حجمهای مختلف ساخته شده است نمای کلیسا بسیار ساده است و فقط اطراف پنجرهها و نورگیرها با ستونهای کاذبی که به قوس جناغی ختم میشوند تزیین شده است.
دوبارهسازی کلیسای "زور زور"
وزارت نیرو به منظور تأمین آب به دشت ماکو، پروژه سد مخزنی بارون را به تصویب رسانید و از سال 1366، عملیات ساختمانی آن شروع شد.
کلیسا در همان نقطهای قرار گرفته بود که دیواره حائل سد نیز میبایستی در آنجا برپا میشد و طبق نقشههای مصوب پس از اتمام آن و آبگیری دریاچه، کلیسای مزبور در دریاچه سد غرق میشد.
جابه جایی کلیسایی در نزدیکی روستای بارون
به علت عملیات خاکبرداری تونلهای انحرافی و یک رشته انفجارهای ساختمانی به بقیه کلیسا آسیب فراوانی وارد شد و به همین علت مدیریت اجرائی سازمان میراث فرهنگی کشور، با موافقت وزارت نیرو و همکاری شرکتهای (مهاب قدس و پیماب) و سازمان آب و برق منطقهای و همچنین توسط کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و به همکاری متخصصین و معماران جمهوری ارمنستان در مدت 25 روز با رعایت نکات علمی، سنگ به سنگ، لایههای دیواره چینی شمارهگذاری، پیاده و به محل دیگری با ارتفاع حدود 110 متر و به فاصله 600 متری آن نقطه، منتقل و بر روی یک برآمدگی صخرهای، از نو بنا شد.
از این جابهجایی بهعنوان یکی از اتفاقات مهم در تاریخ نگهداری میراث فرهنگی و تاریخی کشور یاد میشود که هنوز تکرار نشده است.
گزارش از فرزانه ارشادی
انتهای پیام/