چالش‌های دوسالانه خوشنویسی از تدوین سند جامع تا بلاتکلیفی نقاشی‌خط
نشست خبری هشتمین دوسالانه خوشنویسی با حضور آیدین مهدیزاده مدیرکل هنرهای تجسمی و اعضای شورای سیاستگذاری دوسالانه هشتم، در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری هشتمین دوسالانه ملی خوشنویسی ایران با حضور آیدین مهدیزاده مدیرکل هنرهای تجسمی و رئیس شورا و اعضای شورای سیاستگذاری دوسالانه و مدیر دارالکتاب قرآن کریم صبح سه‌شنبه ۸ مهر در محل موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
آیدین مهدیزاده مدیرکل هنرهای تجسمی در ابتدای نشست بیان کرد: این جلسه نسبت به جلسات دیگر تغییر بزرگی دارد و آن هم حضور اعضای کنگره خوشنویسی ایران تحت عنوان شورای سیاستگذاری دوسالانه خوشنویسی در این نشست است که به عنوان مهمان حضور دارند.
احمد عبدالرضایی، میرحیدر موسوی، علی اشرف صندوق آبادی و علیرضا بخشی از اعضای کنگره هستند که در این نشست حضور دارند.
وی گفت: در اولین جلسه سیاستگذاری تقاضایی داشتم که خلاف روال بود؛ اینکه شورای سیاستگذاری دوسالانه خوشنویسی در قزوین صرفاً شورای سیاستگذاری این رویداد نیست بلکه باید در مورد آسیب‌های مختلف خوشنویسی همفکری و ما را راهنمایی کنند.
باید کشور ایران به عنوان محور و صاحب ۲۰ نوع خط مختلف نسبت به همه اینها موضع داشته باشد و نقش‌آفرینی کند.
همه ما می‌دانیم لطافت خط فارسی، مثال‌زدنی و کم‌نظیر است که بر ما واجب است این را حفظ و به نسل‌های بعدی منتقل کنیم.
مهدیزاده تصریح کرد: امیدواریم این اعضا صرف‌نظر از این دوسالانه، کلیات منظمی در حوزه طراحی راهکار و مسیری را پیشنهاد دهند که بتوانیم هر سال و در هر برنامه‌ای بتوانیم هنرمندان ایران را در قله‌های جهانی ببینیم، چراکه جریان دوسالانه خوشنویسی، بدون وثوق جمعی در حوزه هنر خوشنویسی، غیرممکن است.
علی هوشمند مدیرکل وزارت فرهنگ و ارشاد استان قزوین و دبیر دوسالانه خوشنویسی نیز در ادامه گفت: تقریباً همه ما درباره اهمیت انقلاب صنعتی اطلاع داریم که در آن دوره به مستندسازی توجه نکردیم، درست زمانی که خط اختراع شد.
خط از آن زمان سبب شد دانش بشری و علمی اتفاق بیفتد و خودش هم از این پیشرفت‌ها جا نماند و صیقل پیدا کرد تا امروز که به دست ما رسیده است.
امروز نگاه و توجه ویژه‌ای به سیاه مشق‌ها و خط‌های ایرانی می‌شود به دلیل حال و هوایی که به صورت مفهومی برای مخاطب در بر دارد و این حاصل جریان کمال گرایی هنر ایران است.
وی عنوان کرد: همان‌طور که مدیرکل هنرهای تجسمی گفت امسال تغییرات در حوزه سیاستگذاری داشتیم که در راستای بهتر برگزار شدن دوسالانه بود.
نمی‌گوییم نقصان نداشتیم، چراکه کار انسانی گاهی دچار نقصان می‌شود اما ما دوسالانه امسال را یادبود سیدعلی اکبر گلستانه قرار دادیم که از اساتید فاخر خوشنویسی محسوب می‌شود.
«خط تعلیق» پایه هشتمین دوسالانه خوشنویسی
هوشمند اظهار کرد: در این دوره «خط تعلیق» را که شاید اقبال جدیدی به آن می‌شود، در گرایش‌های رقابتی خواهیم داشت.
بخش خوشنویسی نوین را نیز در دوسالانه هشتم خواهیم داشت.
همچنین، در بخش دانشگاهی و پژوهشی، نگاهی ویژه و به صورت کاملاً جدی خواهیم داشت.
وی بیان کرد: آبان ماه دریافت آثار به پایان می‌رسد و مثل همه جشنواره‌ها، اگر لازم شد چند روزی مهلت فراخوان تمدید می شود.
در این رویداد بنا داریم ما میزبان همه ایرانیان علاقه مند و خوشنویسان باشیم.
دبیر شورای سیاستگذاری هشتمین دوسالانه خوشنویسی همچنین تصریح کرد: اگر بتوانیم به اقتصاد هنر نیز توجه کنیم، بخش فروش در نمایشگاه آثار خواهیم داشت.
مهدیزاده در پاسخ به پرسشی درباره برگزاری رویدادی مشترک با کشورهای منطقه که روی خوشنویسی نظر دارند یا برنامه برای خریداران بین‌المللی، گفت: هنر خوشنویسی ایران، هنری متعلق به ایران نیست بلکه متعلق به جهان است و وقتی ما نمی‌توانیم آن را به دنیا ارائه می‌کنیم، این مشکل ماست.
امسال عنوان بین‌المللی را انتخاب نکردیم چراکه با برگزاری چند کارگاه و افزودن چند کشور این دوسالانه نمی‌تواند این عنوان را بگیرد بنابراین امسال با نگاه به حوزه‌هایی نظیر مواردی که مطرح شد، به صورت گام به گام در این مسیر قرار خواهیم گرفت.
دعوت‌ها شروع شده و رایزنی‌هایی انجام دادیم که سرمایه‌گذاران منطقه‌ای حضور داشته باشند و در معرفی منتخبان دوسالانه به رویدادهای جهانی قطعاً تمهیداتی در نظر خواهیم گرفت تا بتوانیم اعزام به کشورهای دیگر را داشته باشیم.
وی عنوان کرد: برای برگزیدگان نیز برنامه‌ریزی شده تا در کشورهایی که با آنها اشتراکات فرهنگی داریم و آنها استقبال کردند، نمایشگاه‌هایی را برگزار کنیم.
همین الان با کشورهایی مثل مالزی، اندونزی یونان، عراق، قرقیزستان، ازبکستان و … صحبت‌هایی شده که نمایشگاه آثارمان را در آن کشورها برگزار کنیم.
مهدیزاده تصریح کرد: ما این دوسالانه را به عنوان بانک اطلاعاتی می‌بینیم و بعد از اختتامیه رویداد، تازه اول راه هستیم تا برای خریداران مسیر جدید باز شود.
در مجموع نزدیک به ۳۰ داور در حال بررسی آثار خواهند شد و به همین دلیل بانک اطلاعاتی غنی خواهیم داشت.
خواهشی که از اعضای شورای سیاستگذاری دارم این است که حتماً در آئین تقدیر این دوره، شرطی برای بین‌المللی شدن برای دوره‌های آینده بگذارید.
تاکید بر تدوین سند جامع خوشنویسی
هوشمند در پاسخ به استفاده از فضاهای شهری برای پایتخت خوشنویسی برای مخاطبانی که از آن اطلاع ندارند، بیان کرد: پایتخت خوشنویسی ایران باید فضاهای شهری این هویت بصری را به مخاطبان و توریست‌ها بدهد و بر همین اساس، سند جامع خوشنویسی ایران باید تدوین شود.
ما نیز به این خلا رسیدیم و در شورای استان طرح شده و باید زودتر اتفاق بیفتد.
وی درباره انتخاب خط تعلیق در دوسالانه توضیح داد: در بخش اجرایی به این نتیجه رسیدند که محصول بحث و گفتگوی شورای مشورتی و سیاستگذاری دوسالانه است.
شاید دیرینگی و ایرانی بودن این خط و مورد اقبال قرار گرفتن توسط جوانان از مواردی بوده که این خط را انتخاب کنیم، ما وظیفه داریم این خط را معرفی کنیم.
علی اشرف صندوق آبادی نیز در این نشست گفت: انجمن خوشنویسان ایران مجمع کشوری دارد که مرجع تصمیم‌گیری درباره خوشنویسی کشور است؛ یکی از تصمیماتی که گرفتند این بود که هیئت مدیره موظف شده نسبت به خطوط شش‌گانه کار کنند که ما موظفیم روی خط تعلیق کار کنیم.
بلاتکلیفی نقاشی‌خط در دوسالانه‌های هنری
وی درباره بلاتکلیفی نقاشی‌خط در دوسالانه‌های هنری بیان کرد: یکی از مباحثی که دغدغه ماست، بحث نقاشی خط است و ما به زودی اولین نشست هم‌اندیشی جریان نقاشی خط را برگزار خواهیم کرد.
جداسازی نقاشی‌خط و پژوهش از دوسالانه خوشنویسی
میرحیدر موسوی از اعضای شورای سیاستگذاری دوسالانه خوشنویسی نیز در مورد بحث نقاشی خط گفت: ما در دوره ششم دوسالانه، نقاشی خط را به دوسالانه اضافه کردیم منتهی سیل عظیمی از انتقادات و عدم انطباق با خط تشخیص داده شد و قرار شد رویدادی متفاوت برای این هنر برگزار کنیم.
پیشنهاد ما این است که بخش نقاشی خط و پژوهش با برنامه‌ریزی جداگانه به صورت جداگانه برگزار شود.
در نقاشی خط پیشنهاد می‌دهم که با توجه به تعداد زیاد هنرمندانش، فراخوانی جدا اعلام شود.
مدیرکل هنرهای تجسمی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره نگاه جدی‌تر نسبت به فروش آثار خوشنویسی و بی توجهی به فروش آثار خوشنویسی، گفت: دغدغه این موضوع را داریم اما این موضوع تنها معطوف به اداره کل نیست؛ ما بالغ بر ۶۰۰ نگارخانه در ایران داریم اما هیچ نگارخانه تخصصی خوشنویسی نداریم.
اتفاقات عجیبی افتاده؛ در مقطعی، خوشنویسی به عنوان هنر سنتی طبقه‌بندی شد تا از سر باز شود و بین ۲ وزارتخانه دست به دست می‌شد در صورتی که هنر خوشنویسی آبشخور هنرهای نوین است.
دومین مسأله حراج آثار خوشنویسی است که توجهی به این موضوع نمی‌شود.
ما هم برای همین موضوع دورهم جمع شدیم و قطعاً تشکل‌های مختلف در این شکی ندارند اما اینکه چرا برگزار نمی‌شود، حتماً صلاحی دارد!!
در صورتی که نباید نسبت به این نقیصه سکوت کرد و مطالبه نیز داشتیم.
فقط می‌توانم بگویم قطعاً دغدغه بزرگواران است اما تجاربی وجود داشته که امروز اتفاق نمی‌افتد.
موضوع پرداختن به اقتصاد هنر خوشنویسی قطعی است.
لازم است تاکید کنم وضعیت هنر نگارگری از خوشنویسی بدتر است.
درباره جزئیات فروش آثار خوشنویسی نیز در حال برنامه‌ریزی هستیم.
هوشمند نیز بیان کرد: اگر سند جامع هنر خوشنویسی تدوین و ابلاغ شود، همه این سرگشتگی‌ها تمام خواهد شد.
در مورد بحث فروش تخصصی آثار خوشنویسی، باید بگویم یکی از ظرفیت‌هایی که در دوره هشتم مطرح شده، حضور سازمان فرهنگ و ارتباطات است که به معرفی آثارمان کمک می‌کند.
در پایان نیز از پوستر هشتمین دوسالانه ملی خوشنویسی ایران رونمایی شد.