تنها ۵ درصد ساخت‌وساز کشور با سازه فولادی انجام می‌شود
عضو انجمن سازه‌های فولادی گفت: حال حاضر حدود ۵ درصد از ساخت و ساز بخش مسکن و ساختمان با سازه فولادی انجام می شود و هم‌اکنون کارخانه سازه‌های فولادی حداکثر با ظرفیت ۵۰ درصد فعالیت می کند.
به گزارش خبرنگار مهر، مهرداد گلچین‌وفا عضو انجمن سازه‌های فولادی امروز (دوشنبه، ۷ مهر) در نشست خبری با بیان اینکه استانداردهای تولید فولاد در ایران در سطح جهانی قرار دارد، اظهار کرد: امکانات و تجهیزات شرکت‌های فولادی کشور، از نظر کیفیت در جایگاهی بسیار بالا قرار گرفته و حتی از بسیاری کشورها از جمله چین نیز برتر است.
وی با بیان اینکه بار اصلی ساخت‌وساز بر دوش بخش خصوصی افتاده، گفت: در حال حاضر حدود ۵ درصد از ساخت و ساز بخش مسکن و ساختمان با سازه فولادی انجام می شود و کارخانه سازه فولادی حداکثر با ظرفیت ۵۰ درصد فعالیت می کند، که پیش‌بینی می‌شود این میزان در ماه آینده به ۳۰ درصد کاهش یابد.
گلچین‌وفا با اشاره به اینکه مصرف بالای آب در بخش بتن و زمان طولانی ساخت از جمله مشکلات است، بیان کرد: قطعی برق و کمبود گازوئیل باعث نصب موتور برق و تأخیر در تولید شده است.
تنها چالش موجود در بخش ضخامت ورق‌های فولادی است.
به عنوان نمونه، در بسیاری از پروژه‌های صنعتی که عمدتاً برگرفته از طرح‌های اروپایی یا چینی است، ضخامت ورق‌ها در نقشه‌ها به حدود ۱۲.۲ میلی‌متر می‌رسد که این سایز در ایران تولید نمی‌شود.
گلچین‌وفا بیان کرد: در حالی که در کشورهای صنعتی مانند کره از ضخامت‌های بالای ۶ میلی‌متر به‌طور گسترده استفاده می‌شود، محدودیت تولید این ضخامت‌ها در داخل کشور باعث ایجاد مشکل در اجرای برخی پروژه‌ها، به‌ویژه پروژه‌های مخازن صنعتی شده است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از مسائل مهم، موضوع پِرت ورق‌های فولادی است.
در کشور چین هنگام ساخت، ابعاد ورق‌ها به گونه‌ای طراحی و تولید می‌شود که بهینه‌ترین حالت مصرف و کمترین پرت را داشته باشد، در حالی که در ایران با وجود تلاش فولاد مبارکه برای بهینه‌سازی ابعاد، همچنان محدودیت‌هایی در اندازه و تنوع ورق‌ها و پروفیل‌ها وجود دارد.
عضو انجمن بازه‌های فولادی تصریح کرد: در پروژه‌های صنعتی، این محدودیت ابعادی می‌تواند پرت ورق را به حدود ۸ تا ۱۰ درصد و در برخی موارد حتی ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش دهد که تأثیر قابل توجهی بر هزینه‌های نهایی طرح‌ها می‌گذارد.
با وجود این چالش‌ها، کیفیت تولیدات فولادی داخلی در سطحی است که می‌تواند با استانداردهای جهانی رقابت کرده و پاسخگوی نیاز بسیاری از صنایع بزرگ باشد.
گلچین‌وفا با اشاره به اهمیت صنعت ساختمان در توسعه اقتصادی اظهار کرد: صنعت ساختمان یکی از ارکان اصلی پیشرفت هر کشوری است و انتخاب نوع سازه و مصالح در این صنعت، نقشی تعیین‌کننده در سرعت ساخت و حتی اقتصاد پروژه‌ها دارد.
وی گفت: فولاد به عنوان یک مصالح صنعتی با کنترل کیفی دقیق تولید می‌شود و امروز در سراسر جهان برای اجرای پروژه‌های بزرگ صنعتی، شهری و برج‌های بلندمرتبه به‌کار گرفته می‌شود.
نخستین آسمان‌خراش‌ها در اواخر قرن نوزدهم با استفاده از فولاد ساخته شدند و این ماده توانسته معماری و شهرسازی مدرن را متحول کند.
گلچین‌وفا افزود: اهمیت فولاد تنها یک موضوع فنی نیست بلکه یک ضرورت ملی به شمار می‌آید.
فولاد با مقاومت بسیار بالا و شکل‌پذیری قابل توجه، حتی در شرایط بحرانی مانند زلزله، امکان تغییر شکل بدون شکست ناگهانی را فراهم می‌کند.
این ویژگی سبب می‌شود ساختمان‌های فولادی در برابر نیروهای جانبی نسبت به سازه‌های بتنی مقاوم‌تر باشند.
وی ادامه داد: فولاد توان تحمل بارهای سنگین و تغییرات ناگهانی بار را دارد و این امکان را فراهم می‌کند که ساختمان‌ها بدون کاهش ایمنی، دهانه‌های بلندتر و فضاهای بزرگ‌تر داشته باشند؛ به همین دلیل استفاده از فولاد در پروژه‌های صنعتی، سالن‌های بزرگ و برج‌های مرتفع اهمیت حیاتی دارد.
گلچین‌وفا تصریح کرد: ترکیب استحکام بالا، شکل‌پذیری و ایمنی قابل اعتماد، سازه‌های فولادی را به انتخاب نخست در ساختمان‌های بلندمرتبه و مناطق زلزله‌خیز تبدیل کرده است.
علاوه بر این، سرعت اجرای این سازه‌ها نسبت به روش‌های سنتی بسیار بالاتر است و این ویژگی در شرایط فعلی کشور که زمان پروژه و نیروی انسانی اهمیت ویژه‌ای دارد، یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: قطعات فلزی عمدتاً در کارخانه‌های مجهز و تحت کنترل کیفی دقیق تولید می‌شوند و سپس به محل پروژه انتقال یافته و با سرعت بالا مونتاژ می‌شوند.
این فرایند نیاز به نیروی کار ماهر در محل پروژه را کاهش می‌دهد و زمان اجرای طرح را به‌طور چشمگیری کم می‌کند.
همچنین برخلاف بتن که برای عمل‌آوری نیازمند شرایط خاص آب‌وهوایی است، قطعات فولادی بدون تأثیرپذیری از بارندگی، گرما یا سرما در محل نصب می‌شوند.
گلچین‌وفا افزود: کاهش زمان ساخت منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌های غیرمستقیم پروژه از جمله هزینه‌های تجهیز کارگاه، نگهداری مصالح و هزینه‌های مالی ناشی از طولانی شدن اجرای طرح می‌شود.
وی با اشاره به انعطاف‌پذیری فولاد در طراحی و معماری گفت: با استفاده از فولاد می‌توان دهانه‌های بزرگ بدون ستون‌های میانی ایجاد کرد که فضای داخلی باز و یکپارچه را فراهم می‌آورد.
این انعطاف‌پذیری همچنین اجازه می‌دهد در آینده تجهیزات، تغییرات یا توسعه ساختمان به‌راحتی و بدون نیاز به تخریب سازه اصلی انجام شود.
وی خاطرنشان کرد: فولاد علاوه بر استحکام و ایمنی، موجب کاهش هزینه‌های نگهداری در طول عمر پروژه می‌شود و امکان توسعه یا تغییر در آینده را با کمترین هزینه و زمان فراهم می‌کند.
به عنوان نمونه، با استفاده از فولاد می‌توان طبقات جدید به ساختمان اضافه یا فضاهای داخلی را بدون تخریب گسترده تغییر داد.
گلچین‌وفا در پایان گفت: در شرایط فعلی، فولاد به دلیل دوام بالا، صرفه‌جویی اقتصادی و سازگاری با محیط زیست، انتخابی بهینه و مطمئن برای پروژه‌های بلندمدت در کشور است.
فولاد دومین صنعت بزرگ جهان پس از نفت و گاز است
در ادامه، محمدرضا علوی عضو دیگر انجمن سازه‌های فولادی با اشاره به جایگاه صنعت فولاد در اقتصاد جهانی اظهار کرد: ما به عنوان یکی از حلقه‌های انتهایی زنجیره فولاد، محصولات فولادی را برای استفاده در ساختمان‌ها و صنایع مختلف فرآوری و آماده بهره‌برداری می‌کنیم.
وی افزود: امروز فولاد پس از نفت و گاز دومین صنعت بزرگ جهان است و ایران نیز با تولید حدود ۴۰ میلیون تن فولاد در سال، در میان ۱۰ کشور برتر تولیدکننده این محصول قرار دارد.
البته چین با تولید سالانه حدود یک میلیارد تن فولاد جایگاه نخست بازار جهانی فولاد را در اختیار دارد.
علوی ادامه داد: فرایند تولید فولاد در کشور از اکتشاف و استخراج معادن سنگ‌آهن آغاز می‌شود و پس از انجام مراحلی به تولید محصولات نهایی می‌رسد.
ارزش این صنعت در ایران با در نظر گرفتن قیمت تقریبی هر کیلو فولاد ۵۰ هزار تومان، رقمی در حدود ۲ هزار همت در سال برآورد می‌شود که نشان‌دهنده جایگاه اقتصادی راهبردی آن است.
عضو انجمن سازه‌های فولادی تصریح کرد: این صنعت به دلیل گستره مصرف، جایگزینی مهم برای نفت محسوب می‌شود و هم‌اکنون در بسیاری از کشورهای جهان از جمله چین، آمریکا و اروپا به عنوان صنعتی حیاتی و دومین صنعت راهبردی پس از نفت شناخته می‌شود.
وی در پایان با اشاره به چالش‌های تولید فولاد خاطرنشان کرد: تولید فولاد سنتی دو مشکل اساسی دارد؛ نخست مصرف بالای آب و دوم انتشار گاز دی‌اکسیدکربن به عنوان یکی از فرآورده‌های مضر برای محیط زیست.
به عنوان مثال، فولاد مبارکه که در کنار زاینده‌رود احداث شده، در سال‌های اخیر با مشکل کمبود آب مواجه بوده و این ضرورت تغییر روش‌های تولید را دوچندان می‌کند.