روحانیت با ۴ هزار شهید رکوردار بیشترین شهید تقدیمی یک قشر در دفاع مقدس

‌خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - محدثه نجف زاده: در دفاع مقدس هشت ساله اقشار مختلف مردم در سنین مختلف اعم از زن و مرد پای کار بودند تا یک وجب از خاک کشور در اختیار دشمن بعثی قرار نگیرد.
شاید این جمله که «چرا آخوندها شهید ندادند» یا «وقتی جوانان مردم روی مین می‌رفتند آخوندها کجا بودند» و امثال این جملات را بارها از سوی شبکه های ماهواره ای و فریب خوردگان توسط دشمن شنیده ایم و متاسفانه در داخل نیز برخی تکرار می کنند، اما یک نگاه ساده به تعداد طلاب و روحانیونی که به شکلی مستقیم در خط مقدم جبهه حضور داشتند و تعداد شهدا، جانبازان، آزادگان و سایر رزمندگان روحانی این قضاوت های نادرست را خدشه دار کرده و می تواند برای همیشه به فراموشی بسپارد.
مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم در پاسخی مستند به این سئوال که «آیا طلاب و روحانیون در جبهه و جنگ فعالیتی داشته اند؟» آمارهای قابل توجهی را استخراج کرده که گویای حضور جدی و اثربخش روحانیت در دفاع مقدس است.
رسالت اولیه و وظیفه اصلی طلاب به عنوان سربازان امام زمان (عج) مرزبانی عقیده هاست که به تحصیل علوم دینی و فهم دین و نهایتاً نشر و ترویج و تبلیغ و تدریس مکتب اهل بیت (ع) می پردازند و در این رهگذر پاسخ گوی شبهات نیز هستند و از اسلام دفاع می کنند.
همچنین روحانیون در زمان جنگ تحمیلی در کنار انجام این وظیفه اولیه، در جبهه های نبرد نیز حضور یافته و به دفاع از مرزهای کشور اسلامی پرداختند، لذا در زمان جنگ روحانیّت به عنوان روحانیون رزمی تبلیغی و یا رزمی به جبهه اعزام می شدند.
البته آمار دقیقی از تعداد روحانیونی که به جبهه اعزام شده اند در دست نیست؛ زیرا مراکز اعزام متعدّد بوده است، اما در این عرصه روحانیون با ایثار و حماسه هایی که داشتند، شهدایی برای اسلام تقدیم کرده اند.
آمار حماسه آفرینی های روحانیون در دفاع مقدس
براساس پژوهش های مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات دینی، تعداد شهدای روحانی بالغ بر ۳ هزار و ۴۱۷ نفر بوده است که ۱۵.۵ درصد کل روحانیون کشور در همان زمان می باشند.
از هریک هزار نفر طلبه ۴۰ نفر به شهادت رسیده اند، حال آنکه طبق آمار در سایر اقشار از هر یک هزار نفر ۴ نفر شهید شده و این در حالی است که بسیاری از روحانیون به صورت گمنام به جبهه می رفتند و بعضی در جبهه لباس روحانیّت به تن نمی‌کردند و به صورت یک بسیجی اعزام می شدند یا در مسئولیت های دیگری غیر از کار تبلیغی و فرهنگی در جبهه حضور می یافتند.
بر اساس آماری دیگر از بین ۳ هزار و ۸۸۸ شهید روحانی تاییده شده در تاریخ یک صدساله اخیر ایران عزیز، ۳ هزار و ۷۳۹ نفر شیعه و ۱۴۹ نفر از هموطنان اهل سنت بوده است و ۵۷ نفر از کل شهیدان روحانی مربوط به مشروطیت یا انقلاب اسلامی هستند.
۴۰ نفرشان در دوران مبارزات انقلاب اسلامی و پیش از جنگ تحمیلی شهید شده‌اند، ۳ هزار و ۶۴۱ نفرشان در دوران دفاع مقدس و ۱۴۹ نفر شهید ترور و شهید مدافع حرم هستند و آمار شهدای روحانی خواهر نیز ۱۵ شهیده است.
۳ هزار و ۳۱۴ نفر از شهیدان روحانی عضویت بسیجی، ۳۸۱ نفر عضویت سپاهی، ۲۷ نفر ارتشی، ۱۶ نفر نیروی انتظامی، ۳۳ نفر جهاد سازندگی، ۲۱ نفر عضویت قوه قضائیه، ۲۲ نفر نماینده مجلس، ۶ نفر صدا و سیما و ۶۷ نفر طلبه وظیفه بودند.
۲۲ نفر از شهیدان روحانی در سطح لشکر، تیپ و گردان، ۲۲۲ نفر در سطح فرماندهی دسته و گروهان، ۹۲۸ نفر در رسته‌های دیگر نظامی و ۵۰ نفر مسئول تبلیغات بودند و در مجموع هزار و ۱۲۲ نفر از شهدای روحانی دفاع مقدس علاوه بر نقش و رسالت طلبگی خود، دارای مسئولیت‌های رزمی و نظامی بوده‌اند و بیشترین شهید روحانی مربوط به سال ۱۳۶۵ و تعداد هزار و ۲۱۴ نفر است.
هزار و ۷۶۷ نفر از شهیدان روحانی، طلاب رزمی تبلیغی بودند و ۴۸ شهید غیرایرانی در بین شهیدان روحانی وجود دارند و ۵۴۵ نفر از کل شهیدان روحانی تأیید شده از سادات هستند و پیکرهای ۹۳ نفر از شهدای روحانی همچنان مفقودالاثر هستند.
بررسی سوابق تحصیلی و مدارج علمی شهدای روحانی نشان می‌دهد که براساس آمار ارائه شده از سوی حوزه علمیه تعداد ۳۰ نفر از شهدای روحانی دارای سطح اجتهاد، ۱۸۸ نفر سطح چهار، ۸۸ نفر سطح سه، ۲۵۱ نفر سه دو، ۹۳۷ نفر سطح یک و ۲ هزار و ۲۵۹ نفر نیز در سطح مقدمات حوزه علمیه مشغول به تحصیل بودند که با شروع جنگ از درس و بحث، دست کشیدند و راهی جبهه‌ها شدند.
بیشترین توصیه انجام شده توسط شهدای روحانی در وصیت‌نامه‌های آنها مربوط به توحید و ایمان به خداوند است که تعداد این توصیه‌ها ۲ هزار و ۴۰۰ مورد است.
بیشترین شهید روحانی متعلق به استان اصفهان است
به گفته نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران، تنها در دی‌ماه سال ۱۳۶۵ حدود ۱۳۹ طلبه به شهادت رسیدند، همچنین فقط در عملیات کربلای چهار و پنج بیش از ۵۰۰ روحانی به شهادت رسیده اند و بیشترین شهید روحانی متعلق به استان اصفهان است.
حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالله حاج صادقی با تاکید بر اینکه هویت سه هزار و ۸۹۰ شهید روحانی در حوزه‌های علمیه و بنیاد شهید تایید شده است، گفت: ۹۲۸ نفر از شهدای روحانی در رسته‌های نظامی به‌عنوان فرمانده نقش اصلی را بر عهده داشته و ۴۹۶ نفر از شهدای روحانی فقط ۱۸ سال سن داشته‌اند.
به گفته وی تاکنون بیش از ۱۱۷ جلد کتاب و ۱۰ کتاب صوتی در خصوص شهدای روحانی توسط کنگره‌ها و یادواره‌های استانی تألیف شده است و بسیاری از آثار دیگری به دست آمده که در کنگره ها به نمایش گذاشته شده است.
فعالیت های تیپ مستقل ۸۳ امام صادق (ع)
تیپ مستقل امام صادق (ع) ویژه روحانیون رزمی و تبلیغی است که در زمان دفاع مقدس هم فعالیت داشته و در حال حاضر هر سال دوره های آموزش نظامی در پادگانی نزدیک شهر مقدس قم برگزار می کند و گردان های زیر مجموعه این یگان، سالانه برنامه تداوم آمادگی نظامی دارند و برنامه های دیگری نیز بسیج مدارس و گردان ها برگزار می کنند.
همچنین در هر مدرسه علمیه نیز بسیج طلاب فعال است که زیر نظر تیپ مستقل تبلیغی- رزمی ۸۳ امام جعفر صادق (ع) سازمان دهی می شوند.
رشادت شهدای روحانی در جنگ چندین برابر اقشار دیگر است
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن اشاره به نقش روحانیت در جنگ تحمیلی اظهار کرد: در هشت سال دفاع مقدس، عوامل معنوی دلیل مهمی بود تا ارتش تا دندان مسلح بعثی که همه دنیا پشت سر او بودند و قدرت‌های شیطانی او را تقویت و پشتیبانی می‌کردند شکست خورده و در نهایت به آتش بس تن دهد و در ادامه نیز آن رژیم جنگ طلب دوام نیاورده و نابود شد.
حجت الاسلام و المسلمین مجتبی ذوالنوری ادامه داد: نقش روحانیت تنها به دوران دفاع مقدس محدود نمی‌شود و هر انقلاب دینی، نهضت و جنبش بیداری بخش که در طول تاریخ اسلام رخ داده روحانیت در آن نقش تعیین کننده از خود به جای گذاشته است و در قیام‌های یکصد سال اخیر از جمله تحریم تنباکو، ملی شدن نفت، نهضت مشروطه و انقلاب اسلامی نیز نقش روحانیت پررنگ است.
به گفته ذوالنوری کسی نمی‌تواند نقش شهدای روحانی همانند شهیدان غفاری، سعیدی، هاشمی نژاد، مطهری، مفتح و شهدای محراب که در کنار امام راحل در دوران مبارزات به زندان می‌افتادند و یا تبعید می‌شدند را انکار کند.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه روحانیت در تأثیرگذاری عمومی و پشتیبانی جنگ از تریبون های مختلف نقش عمده ای ایفا کرده است، گفت: اعزام مبلغ و نمایندگی‌های امام راحل (ره) در نیروهای مسلح بخش عمده‌ای از کادر مسئولیتی و مدیریتی جنگ را تشکیل می‌داد که بخش زیادی از مأموریت‌ها را در این عرصه روحانیت بر عهده داشتند و خیل عظیمی از طلاب از پیر و جوان در پشت جبهه‌ها تا خط مقدم حضور داشتند و با بیان احکام، مشاوره‌های مختلف تاریخ اسلام، بصیرت افزایی و بیان آیات جهاد شهادت، به ارشاد رزمندگان مشغول بودند.
وی تاکید کرد: طلبه‌های بسیاری که عشق به جهاد داشتند بدون آنکه هویت روحانی بودن خود را اعلام کنند در خط مقدم حضور داشتند و به همین دلیل بسیاری از شهدای طلبه، نام آنان در بین شهدای روحانیت نیست و درصد شهدای روحانیت در مقایسه با سایر اقشار ۱۱ برابر است، یعنی اگر اقشار دیگر به ازای هر هزار نفر ۵ شهید داده‌اند روحانیت ۱۱۰ شهید داده است و این نسبت معناداری است، بدان مضمون که همواره روحانیت سپر بلای مردم بودند.
ذوالنوری اذعان داشت: روحانیون بسیاری پدر شهید هستند و روحانیون فراوان جانباز و آزاده داریم و امروز دشمنان با همه رسانه‌های دست نشانده خود نمی‌توانند مردم را از روحانیت جدا کنند، چرا که مردم با روحانیت عجین هستند و روحانیون در تمامی برهه‌ها برای کشور و مردم سینه خود را آماده حملات دشمنان قرار داده است.
شهادت برای عالم روحانیّت یک امر جدیدی نیست
رهبر معظم انقلاب در دیدار دست اندرکاران کنگره شهدای روحانی که در بیست و سوم دی ماه سال ۱۳۹۸ انجام شد، به بیان نظر خود پیرامون شهدای روحانی پرداخته و گفتند: در باب شهادت روحانیّون، شهادت برای عالم روحانیّت یک امر جدیدی نیست.
ایشان فرمودند: ما در کتابهای درسی طلبگی‌مان، دو کتاب، از دو شهید داریم شهید اوّل و شهید ثانی.
یعنی طلبه ما وقتی وارد درس حوزه‌ی علمیّه می شود، بعد از دو سه سالی که می گذرد، کتاب شرح لمعه را می خواند؛ لمعه برای یک شهید است، شرحش مال یک شهید دیگر است؛ دو شهید بزرگوار از علمای برجسته و جزو کسانی که از لحاظ رتبه علمی، جزو ستاره‌های عالم روحانیتند؛ یعنی در طول این هزار سال تاریخ فقه استدلالی شیعه، اینها جزو برجسته‌هایند؛ هم شهید اوّل، هم شهید ثانی.
شهید ثالث هم داریم که البتّه شهید ثالث اسم چند نفر است: هم شهید برغانی قزوین، هم شهید شیخ نورالله شوشتری در هند، و شهدای گوناگون دیگر؛ بعد شهدای روحانی دیگری که به عنوان شهید اوّل یا شهید دوّم یا شهید سوّم شناخته نشدند؛ شهید مدرّس، روحانی عالی‌قدر، شهید شیخ فضل‌الله نوری، روحانی عالی‌قدر؛ اینها شهدای عالم روحانیّتند؛ و از این قبیل باز هم هستند.
بنابراین مسئله شهادت در بین جمع روحانیّون، امر جدیدی، امر تازه‌ای نیست و ما شهدای بزرگی داشته‌ایم.
آیت الله خامنه ای حضور جدی و گسترده روحانیت در میدان جهاد و مبارزه و شهادت در راه خدا را مسئله ای بسیار مهم دانستند و با اشاره به آفات دور ماندن مجموعه های روحانی از میدان مبارزه در برهه هایی از تاریخ کشور، گفتند: در مقاطعی از تاریخ، روحانیت به دلیل دور ماندن از عرصه مبارزه علیه مستبدین و مستعمرین ضربه خورد اما هر گاه روحانیت در مقابل دشمنان اسلام و ایران سینه سپر کرد و وارد میدان مبارزه و ایستادگی شد، سربلند شد که نمونه کامل آن در جریان انقلاب اسلامی و حرکت عظیم امام بزرگوار بود.
ایشان با تأکید بر اینکه اگر روحانیت وارد مبارزه با رژیم طاغوت نمی شد هرگز انقلاب اسلامی به وقوع نمی پیوست، افزودند: هیچیک از احزاب و گروه های سیاسی و روشنفکری قادر به براندازی حکومت مستبد سلطنتی نبودند و حضور گسترده مردم در صحنه و آن حجم از فداکاری و جان فشانی مخلصانه در راه خدا، ناشی از حضور روحانیت و جنبه ی دینی مبارزه بود.
رهبر انقلاب اسلامی وظیفه امروز روحانیت را انقلابی بودن، شناخت دشمن و آمادگی برای مقابله با ترفندهای آن خواندند و افزودند: شهادت بزرگ ترین رتبه نزد خداوند متعال است که نصیب هر کسی نمی شود و ما باید با نگاه حسرت آمیز، جایگاه و مقام والای شهیدان را آرزو کنیم.