راهکاری قانونی برای تثبیت مالکیت زمین‌های کشاورزی
سند تک‌برگ به‌عنوان جایگزین اسناد قدیمی، نقش مهمی در شفافیت معاملات، ساماندهی اراضی کشاورزی و تسهیل خدمات حقوقی و بانکی ایفا می‌کند.
به گزارش خبرنگار مهر، با گسترش فعالیت‌های کشاورزی و اجرای طرح کاداستر، آشنایی با فرآیند دریافت سند تک‌برگ زمین‌های کشاورزی اهمیتی دوچندان یافته است.
متقاضیانی که قصد انتقال، اجاره یا دریافت تسهیلات بانکی دارند، ناگزیر به دریافت این سند هستند.
این موضوع به‌ویژه برای اراضی قولنامه‌ای یا فاقد سابقه ثبتی اهمیت بیشتری دارد و مستلزم پیگیری حقوقی و اداری دقیق است.
مدارک لازم برای صدور سند
دریافت سند تک‌برگ مستلزم ارائه مدارک رسمی مالکیت همچون بنچاق یا سند مادر است.
در صورت نبود سند به نام متقاضی، ارائه وکالت‌نامه رسمی و مدارک هویتی همچون شناسنامه و کارت ملی الزامی خواهد بود.
چنانچه ملک از طریق قولنامه خریداری شده باشد، تمامی قولنامه‌های قبلی باید برای اثبات زنجیره مالکیت ارائه گردد.
علاوه بر این، تهیه نقشه یوتی‌ام توسط کارشناس رسمی و ارائه رسید پرداخت مالیات و عوارض زراعی از مراحل الزامی در فرآیند صدور سند به‌شمار می‌رود.
در زمین‌های مشاع نیز، رعایت قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی و اقدام برای اخذ سند تفکیکی یا افرازی ضروری است.
مراحل صدور سند برای زمین‌های مختلف
فرآیند دریافت سند تک‌برگ شامل اثبات مالکیت، تهیه نقشه یوتی‌ام، پرداخت مالیات و تکمیل فرم‌های ثبتی است.
با تطبیق مدارک و مشخصات، سند نهایی صادر می‌شود.
این روند در مورد زمین‌های فاقد سند رسمی با ارائه قولنامه معتبر، شهادت محلی، استعلام از دهیاری یا جهاد کشاورزی و گواهی بهره‌برداری امکان‌پذیر خواهد بود.
در مورد زمین‌های ارثی، دریافت گواهی انحصار وراثت و توافق‌نامه رسمی بین وراث شرط صدور سند است.
همچنین در زمین‌های مشاع، سند مشترک یا در صورت توافق شرکا، سند تفکیکی صادر می‌شود.
در روستاها نیز ارائه مدارکی چون قولنامه، گواهی دهیاری و نقشه یوتی‌ام الزامی است.
قانون جدید در صدور اسناد اراضی کشاورزی
طبق تبصره ۹ ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، شرایط تازه‌ای برای صدور سند حدنگاری پیش‌بینی شده است.
بر این اساس، در صورت وجود تصرف مفروز و قانونی و تأیید جهاد کشاورزی، امکان صدور سند حتی برای اراضی با متراژ کمتر فراهم است؛ مشروط بر آن‌که مالک یا افراد تحت تکفل او زمین مجاور نداشته باشند.
این قانون، تفکیک و افراز اراضی را منوط به رعایت قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی کرده و تنظیم اسناد جدید تنها با تأیید حفظ کاربری کشاورزی امکان‌پذیر است.
همچنین، سازمان امور اراضی کشور موظف شده ظرف یک سال کلیه نقشه‌ها و سوابق مالکیت را برای اجرای این قانون به سازمان ثبت ارائه کند.
صدور سند تک‌برگ برای زمین‌های کشاورزی، علاوه بر تثبیت مالکیت و شفافیت در معاملات، از بروز مشکلات حقوقی و ثبتی جلوگیری می‌کند.
آشنایی کشاورزان و مالکان با مراحل قانونی، مدارک مورد نیاز و ضوابط جدید، آنان را در مسیر دریافت سند رسمی یاری کرده و بهره‌برداری مطمئن و قانونی از اراضی زراعی و باغی را تضمین می‌کند.