کاملترین کتاب تربیتی برای خانوادهها - تسنیم
شریعتمداری معتقد است، قرآن مجید هم از لحاظ تربیتی در معنای وسیع، بهترین و کامل ترین کتاب تربیتی برای انسان است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، دو کتاب «اصول و فلسفه تعلیم و تربیت» و «تعلیم و تربیت اسلامی» نوشته علی شریعتمداری توسط انتشارات امیرکبیر تجدیدچاپ شدند و به چاپهای هشتاد و سوم و سی و یکم رسیدند.
علی شریعتمداری، نویسنده دو کتاب مورد اشاره، متولد سال 1302 در شیراز و درگذشته به سال 1395 در همان شهر است که به عنوان یک چهره دانشگاهی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به وزارت فرهنگ و آموزش عالی در دولت موقت رسید و همزمان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هم بود.
او اولین رئیس فرهنگستان علوم پس از انقلاب است و 24 جلد کتاب تالیفی و شش عنوان ترجمه را در کارنامه خود دارد.
«آموزش در حوزه و دانشگاه»، «روشنفکر کیست»، «تعلیم و تربیت اسلامی»، «جایگاه علوم انسانی در تولید علم»، «چگونگی ارتقاء سطح علمی کشور»، «نقد و خلاقیت در تفکر»، «نقد آرا برخی از دانشمندان معاصر: تعالیمات حضرت علی و نظر شهید مطهری»، «سیاست و خردمندی» و ...
برخی از آثار شریعتمداری هستند.
«اصول و فلسفه تعلیم و تربیت» دربرگیرنده مفاهیم، نظریه ها و قواعدی است که به صورت قضایای نسبتاً کلی بیان شدهاند.
شریعتمداری درباره این نظریهها معتقد است، مفاهیم و نظریات تربیتی را میتوان از تعالیم دینی، زندگی پیشوایان معصوم و از تحقیقات روانشناسان، جامعهشناسان و نظریات مربیان معروف استخراج کرد.
فلسفه تعلیم و تربیت هم پایه و اساس، ارکان، ماهیت، هدف، روش و محتوای آن چه را که تربیت خوانده میشود، روشن میکند.
کتابی که بیشترین تأثیر را بر سید حسن نصرالله گذاشت مؤلف کتاب حاضر بر این باور است که در فلسفه تعلیم و تربیت، رابطه فلسفه به طور قهراً با موضوع تعلیم و تربیت مورد بحث قرار میگیرد که برای روشن کردن ارتباط فلسفه با تعلیم و تربیت، باید اول مفهوم فلسفه و مفهوم تعلیم و تربیت را بیان کرد و بعد رابطه این دو را مشخص کرد.
در بحثهای مربوط به فلسفه تعلیم و تربیت، مکتبهای فلسفی یا اجتماعی و آرای تربیتیشان مورد بحث قرار میگیرند.
شریعتمداری هم در این کتاب، پارهای از مکاتب فلسفی را به اختصار تشریح کرده و سپس به ذکر نظریات تربیتی آنها پرداخته است.
فلسفه تربیتی اسلام نیز در بخشی از این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.
«اصول و فلسفه تعلیم و تربیت» سال 1364 چاپ شد و حالا نسخههای چاپ هشتاد و سومش وارد بازار نشر شده است.
این کتاب 13 فصل دارد که به این ترتیب اند:
«اصول تعلیم و تربیت از نظر نگارنده»، «اصول از نظر دیوئی»، «مفهوم فلسفه»، «تعلیم و تربیت»، «فلسفه تعلیم و تربیت»، «مسائل اساسی فلسفه تعلیم و تربیت»، «ایدئالیسم و تعلیم و تربیت»، «رئالیسم و تعلیم و تربیت»، «پراگماتیسم و تعلیم و تربیت»، «اگسیستانسیالیزم و تعلیم و تربیت»، «فلسفه تحلیلی و تعلیم و تربیت»، «فلسفه تربیتی اسلام» و «فلسفه مادی دیالکتیکی و تعلیم و تربیت».
چاپ هشتاد و سوم این کتاب با 268 صفحه و شمارگان هزار نسخه عرضه شده است.
دیگر کتاب شریعتمداری که به تازگی توسط امیرکبیر تجدیدچاپ شده، «تعلیم و تربیت اسلامی» است که اولین چاپش مربوط به سال 1364 است و به تازگی به چاپ سی و یکم رسیده؛ البته نویسنده اثر پیش از سال 64، این کتاب را از سال 1358 تا 60 توسط ناشر دیگری چاپ کرده بود و از سال 64 آن را به انتشارات امیرکبیر سپرد.
شریعتمداری میگوید احکام اسلام به طور کلی برای اصلاح و تربیت افراد و اجتماعات وضع شدهاند؛ بنابراین اگر کسی بخواهد درباره تعلیم و تربیت اسلامی بحث کند، باید مکتب اسلام را به طور کلی و از هر جهت بررسی و اشارات تربیتی را در هر زمینهاش استخراج کند؛ البته انجام این کار با توجه به گستردگی قلمرو آن مشکل است اما توجه به پارهای از جنبههای حیات انسانی مثل رشد و تکامل فردی، اصلاح جامعه، ایجاد مناسبات اساسی میان افراد، حل مشکلات فردی و جمعی، تقویت ابعاد اساسی شخصیت انسان و اموری از این قبیل، ما را به طرح و بررسی ویژگیهای تعلیم و تربیت اسلامی و هدفها و روشهای اساسی این مکتب ترغیب میکند.
مولف کتاب پیش رو معتقد است در بحث راجع به تعلیم و تربیت اسلامی، توجه به این نکته ضروری است که اسلام به عنوان یک نظام، در هر زمینه جنبه تربیتی دارد.
اصول اعتقادی مکتب اسلام یعنی توحید، نبوت، معاد، امامت و عدل همه نقش تربیتی دارند.
قرآن مجید هم از لحاظ تربیتی در معنای وسیع، بهترین و کاملترین کتاب تربیتی برای انسان است.
گفتار ائمه(ع) و اخبار و احادیث صادرشده از پیامبر و معصومین(ع) نیز جنبه تربیتی دارند.
«تعلیم و تربیت اسلامی» پنج فصل اصلی دارد که به این ترتیباند:
«انقلاب فرهنگی و آموزشی»، «دو ویژگی اساسی انسان»، «نظام تربیتی اسلام»، «آموزش در اسلام: گرایش های عمده در تعلیم و تربیت» و «هدف های تربیتی در اسلام».
در بخشی از این کتاب میخوانیم:
جریان شرطی: همانطور که در پیش گفته شد، پایه عادت دادن ایجاد واکنش شرطی در فرد است.
با ذکر یک عنوان و طرح مطالب معین و تکرار این امر میان این دو در ذهن فرد رابطهای برقرار میشود و فرد با طرح عنوان خود به خود مطالب ارائه شده را به ذهن منتقل میسازد؛ بنابراین شرط اساسی در اینگونه آموزش، مجاورت و تکرار و تمرین است.
همانطور که کودک نام یک چیز را همراه با آن چندبار میشنود و خود به خود نام آن چیز را فرا میگیرد، به همین صورت امور مختلف را از طریق رسانههای گروهی یا در کلاس درس میآموزد.
معلم عنوان مبحثی را ذکر میکند و همراه با ذکر این عنوان مطالب خاصی را ارائه میدهد.
تکرار این امر از معلم سبب میشود که مطالب ارائه شده با عنوان مبحث ارتباط پیدا کنند و شاگرد با طرح عنوان، مطالب مربوط را به خاطر آورد.
چاپ سی و یکم این کتاب هم با 230 صفحه و شمارگان 500 نسخه عرضه شده است.
انتهای پیام/