ضایعات بخش کشاورزی غذای ۲۰ میلیون نفر است
رئیس سازمان بازرسی کل کشور گفت: ضایعات محصولات کشاورزی بین ۲۵ تا ۳۰ درصد است؛ این میزان برای تأمین غذای ۲۰ میلیون نفر کافی است و ۱۳ میلیارد متر مکعب آب برای تولید آن مصرف شده و هدر می‌رود.
به گزارش خبرنگار مهر، امروز شنبه ۵ مهر ماه مراسم آغاز سال جدید زراعی ۱۴۰۴-۱۴۰۵ با حضور وزیر جهاد کشاورزی، رئیس سازمان بازرسی کشور، نمایندگان کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و معاونان وزارت جهاد کشاورزی در محل سالن اجلاس سران برگزار شد.
ذبیح‌اله خدائیان، رئیس سازمان بازرسی کل کشور در این مراسم، گفت: امنیت غذایی ملموس‌ترین مؤلفه استقلال برای ایران است که تحریم‌های ظالمانه اهمیت آن را دو چندان کرده است.
وی افزود: وضعیت مردم مظلوم غزه و سکوت مدعیان حقوق بشر، مسئولیت فعالان این حوزه را سنگین‌تر کرده است.
وی با اشاره به چالش‌های ساختاری بخش کشاورزی، از جمله وابستگی به واردات کالاهای اساسی مانند دانه‌های روغنی و روغن خام، تصریح کرد: با گذشت ۱۳ سال از قانون تمرکز وظایف کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی هنوز در تأمین داخلی این کالاها موفقیتی حاصل نشده است.
خدائیان عنوان کرد: در برنامه ششم توسعه، تأمین ۹۵ درصدی کالاهای اساسی کشاورزی در داخل کشور هدف‌گذاری شده بود، اما تحقق آن با تردید مواجه است؛ در برنامه هفتم نیز تأمین ۹۰ درصدی این کالاها تکلیف شده که پس از گذشت یک سال، نیازمند ارزیابی دقیق میزان پیشرفت است.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور نبود داده‌های دقیق در حوزه کشاورزی را مانعی جدی برای سیاست‌گذاری و نظارت مؤثر دانست و با اشاره به اختلاف آماری در اراضی کشاورزی اظهار کرد: برخی از ۱۶.۵ میلیون هکتار سخن می‌گویند، برخی از ۱۸.۵ و برخی از بیش از ۲۳ میلیون هکتار و بدون آمار دقیق، امکان برنامه‌ریزی و نظارت وجود ندارد.
وی همچنین با اشاره به نوسانات بسیار در قیمت برنج، تاکید کرد: رصد کامل زنجیره تأمین از لحظه ورود کالا تا رسیدن به مصرف‌کننده نهایی ضروری است؛ برنج با قیمت دستوری و یارانه‌ای عرضه می‌شود، اما با نرخ ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان به دست مردم می‌رسد که این نشان‌دهنده نقص در نظام آماری و نظارتی است.
وی با تأکید بر ضرورت ثبات سیاستی در حوزه واردات و صادرات، هشدار داد: تصمیمات خلق‌الساعه، کشاورز را سردرگم می‌کند و باید از زمان کشت تا پایان سال، سیاست واحدی حاکم باشد.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور به مشکلات ناشی از رهاسازی محصولات کشاورزی مانند پیاز در کرمان و برخی مناطق اشاره کرد و آن را عامل آلودگی زیست‌محیطی و خسارت به کشاورزان دانست.
وی با اشاره به قطعی برق چاه‌های کشاورزی، استفاده از انرژی خورشیدی را راهکاری مؤثر قلمداد کرد و گفت: نباید کشاورز به دلیل قطعی برق با مشکل آبیاری و آسیب محصول مواجه شود.
این مسئول دولتی به شکاف قیمتی میان تولیدکننده و مصرف‌کننده پرداخت و اظهار کرد: در برخی کالاها، این شکاف تا ۴۰۰ درصد می‌رسد که باید با برنامه‌ریزی برای حذف واسطه‌ها و دلالان طوری مدیریت کرد که هم کشاورز سود ببرد و هم مصرف‌کننده با قیمت منطقی کالا را تهیه کند.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور برنامه‌هایی مانند تجمیع اراضی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی، گسترش سردخانه‌ها و بازارهای صادراتی را از جمله راهکارهای کاهش ضایعات و افزایش بهره‌وری دانست و افزود: ضایعات محصولات کشاورزی بین ۲۵ تا ۳۰ درصد است؛ این میزان برای تأمین غذای ۲۰ میلیون نفر کافی است و ۱۳ میلیارد متر مکعب آب برای تولید آن مصرف شده و هدر می‌رود.
وی با انتقاد از کاهش مستمر کیفیت خاک‌های کشاورزی و گسترش ساخت‌وساز در اراضی درجه یک و دو، خواستار اجرای دقیق قانون جهش تولید مسکن شد و ادامه داد: زمین‌خواری و تغییر کاربری اراضی کشاورزی باید با مدیریت درست مهار شود.
خدائیان همچنین به بهره‌برداری غیرمجاز از مراتع و تخریب جنگل‌های شمال کشور اشاره کرد و گفت: نباید اجازه داد نوک قله‌ها تراشیده شود و ویلاهای چندطبقه جای جنگل‌ها را بگیرند؛ برخی افراد با مجوز گردشگری، زمین گرفته‌اند اما آن را به ویلا تبدیل کرده و فروخته‌اند.
رئیس سازمان بازرسی با تأکید بر لزوم حمایت از مدیران جهاد کشاورزی در استان‌ها، گفت: مدیرکل جهاد نباید جلوی در اتاق بازپرس بماند تا از جنگل‌ها دفاع کند و باید مقام عالی خود پیگیر این موضوع مهم باشد.
وی با اشاره به مشکلات نظارت و بازرسی، از کمبود نیرو در این حوزه انتقاد کرد و گفت: نظارت بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی دست‌به‌دست شد، اما نیروها منتقل نشدند؛ تنها با مجازات و تعزیرات نمی‌توان بازار را کنترل کرد و باید سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق داشت.
این مسئول دولتی با تأکید بر لزوم شفافیت در واردات و صادرات، گفت: مردم و دستگاه‌های نظارتی باید بدانند چه کسی وارد می‌کند و چه میزان واردات انجام شده است؛ این اطلاعات محرمانه نیستند و شفاف‌سازی موجب تقویت نقاط قوت و اصلاح نقاط ضعف خواهد شد.