برلین در تله اطلاعاتی واشنگتن
به گزارش مشرق، سعید سبحانی، فعال رسانه در مطلبی در تلگرام نوشت:
تحولاتی که در معادلات امنیتی آمریکا رخ داده، کشورهای متحد واشنگتن را نیز درگیر خود ساخته است.
پیوستگی آژانس امنیت ملی آمریکا با دستگاه‌های اطلاعاتی آلمان، دانمارک، فرانسه و انگلیس این روند را تشدید کرده است.
به عبارت بهتر، متحدان اطلاعاتی کاخ سفید نسبت به تحولات خاصی که در دوران ترامپ، آن هم ناظر بر تغییر ساختار و کارکرد نسبی دستگاه‌های امنیتی ایالات متحده صورت می‌گیرد دیدگاه مثبتی ندارند!
سازمان‌های اطلاعاتی در آمریکا بیش از پیش همسو با خط مشی دولت ترامپ پیش می‌روند.
نیروهای "نامطلوب" یا بیش از حد منتقد باید این سازمان‌ها را ترک کنند.
این معضل، تبدیل به یک معمای چندلایه و پیچیده در غرب شده است.
رمزگشایی از مواضع مرتس
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، هفته گذشته در مراسم انتقال مسئولیت به رئیس جدید سازمان اطلاعات برون‌مرزی آلمان (BND) در برلین، سخنان صریحی درباره تهدید کنونی بیان کرد و گفت: «هرگز در تاریخ پساجنگ آلمان، وضعیت امنیتی کشور و قارهٔ ما چنین جدی نبوده است.
ما خواهان نقش‌آفرینی "بی‌ان‌دی" در بالاترین سطح اطلاعاتی هستیم.»
با جدی‌تر شدن هر چه بیشتر چالش‌ها، همکاری سازمان‌های اطلاعاتی با نهادهای مشابه دیگر کشورها نیز اهمیت بیشتری می‌یابد.
امروزه در عرصه جاسوسی تقریباً هیچ کاری بدون همکاری‌های فرامرزی ممکن نمی‌شود.
به همین دلیل، از نظر تحلیلگر شبکه اول تلویزیون آلمان (ARD)، جای تعجب ندارد که مارتین یگر، رئیس جدید "بی‌ان‌دی"، بلافاصله پس از تحویل گرفتن مسئولیت‌اش، همین هفته سوار هواپیما شد و برای دیدار آغازین با مهم‌ترین شریک آلمان، به آمریکا پرواز کرد!
اما قطعاً جنس این دیدار دوستانه نبوده است.
سیاستگذاری‌های امنیتی دولت جدید آمریکا به گونه ایست که ساختارها و کارکردهای اطلاعاتی این کشور را دچار دگرگونی‌هایی ساخته و از سوی دیگر، مهره‌های اطلاعاتی وابسته به آژانس امنیت ملی ایالات متحده در مرزهای اروپا را بلاتکلیف گذاشته است.
بازتعریف روابط با آمریکا؟
شبکه دویچه وله در گزارش اخیر خود به عمق سردرگمی جاری در دستگاه اطلاعات خارجی آلمان اشاره می‌کند.
دشواری اتفاقا از همین جا آغاز می‌شود.
آیا سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا هنوز هم واقعاً نزدیکترین شرکای نهادهای امنیتی آلمان هستند؟
یا به بیان دیگر، آیا در پرتو دولت جدید ترامپ و رفتارهایش، این شراکت کماکان برقرار خواهد ماند؟
سازمان‌های اطلاعاتی آلمان در سطح رسمی تلاش می‌کنند از خود آرامش نشان دهند.
ترامپ از شش ماه پیش در قدرت است و همکاری با نهادهای آمریکایی ظاهراً همچنان خوب پیش می‌رود.
برخی مقام‌های امنیتی آلمان به دوره اول ترامپ اشاره می‌کنند.
در آن زمان نیز در عمل تغییری در همکاری‌ها رخ نداد.
گفته می‌شد که مدیران در سطوح اجرایی مدت‌هاست یکدیگر را می‌شناسند، اعتمادسازی صورت گرفته و اساساً نگاه مشابهی به اغلب مسائل وجود دارد.
اما واقعیت امر، چیز دیگری است!
در جریان بحران‌هایی مانند جنگ اوکراین (که آلمان یکی از بازیگران اصلی آن محسوب می‌شود) بارها پیگیری‌های آژانس اطلاعات خارجی آلمان برای دسترسی به مذاکرات پنهان روسیه و آمریکا ناکام باقی مانده است.
ترامپ اساساً میل و رغبتی نسبت به گسترش دامنه همکاری‌های اطلاعاتی با شرکای اروپایی خود ندارد و بالعکس، دستگاه‌های اطلاعاتی اروپا را در کسوت یک مزاحم مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد.
مهم‌تر اینکه رئیس جمهور آمریکا به صورت ماهوی با موجودیت اتحادیه اروپا و متعاقباً ساختارهای اطلاعاتی جاری در آن شدیداً زاویه دارد.
همین مسئله خود را در روابط امنیتی نه چندان مساعد واشنگتن-برلین نشان داده است.
آلمان خود را قدرت اطلاعاتی اول اروپا قلمداد می‌کند (هر چند که فرانسوی‌ها چنین موضوعی را چندان قبول ندارند!)، اما دیگر طاقت تلاطمات جاری در آمریکا و سرایت آن به مناسبات امنیتی در دو سوی آتلانتیک را از دست داده است.
بر این اساس دولت جدید ترامپ آمادگی بیشتری در کسب قدرت داشته و تنها این اولویت‌های سیاست خارجی و امنیتی نیستند که آشکارا تغییر کرده‌اند.
دگرگونی‌ها در ساختار امنیتی نیز این بار عمیق‌تر و گسترده‌تر از دورهٔ اول او هستند.
همین مسئله سبب شده تا مناسبات اطلاعاتی آمریکا و آلمان (و متعاقباً دیگر کشورهای اروپایی) وارد فاز جدید، نامتقارن، غیرقابل پیش بینی و ناهماهنگی شود.
ژرمن‌ها از این موضوع شدیداً شکایت دارند، اما قطعاً این نارضایتی برای ترامپ و همراهانش محلی از اعراب نخواهد داشت!
شلیک ترامپ به ساختار اطلاعاتی آمریکا
ژرمن‌ها معتقدند که رئیس جمهور آمریکا نه تنها کارکرد و مناسبات خرد، بلکه ماهیت و مناسبات کلان دستگاه‌های اطلاعاتی ایالات متحده را تحت تأثیر سیاست‌های خاص خود قرار داده است.
نه فقط تغییراتی در پست‌های سیاسی، همچون نظارت بر ۱۸ سازمان اطلاعاتی آمریکا و یا تغییر رؤسای سازمان سیا و اف‌بی‌آی صورت گرفته، بلکه حتی در سطوح پایین‌تر هم جابه‌جایی نیروها آغاز شده است؛ از دست رفتن تجربه و تخصصی که بی‌پیامد نخواهد ماند.
در آغاز سال جاری میلادی (۲۰۲۵) مدیر و مشاور ارشد حقوقی آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) مجبور به ترک سمت خود شدند.
در این میان، یک متخصص برجسته در حوزه هوش مصنوعی نیز اخراج شد.
شمار زیادی از کارکنان سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) هم برکنار شده‌اند.
برخی از این اخراج‌شدگان روی پرونده دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ ترامپ کار کرده و در میان‌شان برجسته‌ترین کارشناسان روسیه نیز بوده‌اند.
تولسی گابارد، مدیر سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا، اخیراً فهرستی از کارکنانی را منتشر کرد که مجوز امنیتی‌شان لغو شده بود.
در میان آنها یک مأمور برجسته سازمان سیا هم بود که بارها به شکل مخفیانه در روسیه فعالیت کرده و قرار بود به مأموریتی تازه در اروپا اعزام شود.
گفته می‌شود که این مأمور اطلاعاتی در آماده‌سازی دیدار ترامپ و پوتین در آلاسکا نیز نقش‌آفرینی کرده است.
حال، اما با اعلام علنی نامش، هویت او افشا شده است؛ اقدامی که نقض جدی عرف و پروتکل‌های اطلاعاتی محسوب می‌شود.
ژرمن‌ها نگران هستند که به زودی شبکه‌ای از افراد و سیاستمداران وابسته به سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در آلمان در همین سیکل وارونه و نامشخص، افشا شوند.
در این صورت دیگر نمی‌توان برای مهره‌های اطلاعاتی آمریکا در برلین (که تحت نظارت دستگاه اطلاعاتی آلمان فعالیت می‌کنند) حاشیه امنیتی متصور شد.
سرویس اطلاعات خارجی آلمان به وضوح می‌داند که بازسازی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا ادامه خواهد داشت و بعید نیست که به‌زودی در پست‌های کلیدی، حتی در سطوح اجرایی، معتمدان ترامپ از حلقه "ماگا" (عظمت را دوباره به آمریکا بازگردانیم) به مخاطب اصلی آنها (برلین) بدل شوند!
این بدترین سناریوی ممکن علیه همکاری‌های اطلاعاتی برلین-واشنگتن خواهد بود.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.