تولد چهار کتاب از انتشارات علمی در حوزه تاریخ و ادبیات
کتاب‌های «نظریه نظم جرجانی»، «اعجاز نظم فارسی»، «اسلوب نیما و مسئله نحو» و «به سوی طرز صائبانه» چهار کتابی است که انتشارات علمی به تازگی در حوزه تاریخ و ادبیات فارسی منتشر کرده است.
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب‌های «نظریه نظم جرجانی»، «اعجاز نظم فارسی»، «اسلوب نیما و مسئله نحو» و «به سوی طرز صائبانه» چهار کتابی است که انتشارات علمی به تازگی در حوزه تاریخ و ادبیات فارسی منتشر کرده است.
به جز کتاب نظریه نظم جرجانی، سه کتاب دیگر با مقدمه‌ای از محمود فتوحی از سوی این انتشارات منتشر و عرضه شده است.
اعجاز نظم فارسی
کتاب «اعجاز نظم فارسی؛ گونه‌شناسی تفسیرهای منظوم قرآن» به قلم محمد محمدی، پژوهشی نوآورانه در حوزه ادبیات تفسیری فارسی است که به بررسی تفسیرهای منظوم قرآن کریم می‌پردازد.
این اثر برای نخستین بار، با رویکردی ژرف و نظام‌مند، به تحلیل سیزده تفسیر منظوم فارسی از دوران صفوی تا قاجار پرداخته است.
در این کتاب، نظم فارسی نه‌تنها به‌عنوان وسیله‌ای برای بیان مفاهیم دینی، بلکه به عنوان عرصه‌ای برای تجربه معنوی و تأویل باطنی معرفی شده است.
نگارنده با بهره‌گیری از نظریه ژانر و ابزارهای تحلیل ساختاری و سبک‌شناختی، نشان داده که این آثار چگونه در تاریخ فرهنگی و دینی ایران جایگاهی ویژه دارند.
این پژوهش، میراث ارزشمند تفسیرهای منظوم را از حاشیه به متن مطالعات دینی و عرفانی فارسی آورده و اهمیت آنها را در گفتمان‌های صوفیانه برجسته کرده است.
کتاب حاضر نه تنها برای علاقه‌مندان به ادبیات فارسی، بلکه برای پژوهشگران حوزه دین و عرفان نیز منبعی ارزشمند به شمار می‌آید.
کتاب «اعجاز نظم فارسی» نوشته محمد محمدی در ۱۸۴ صفحه منتشر شده است.
اسلوب نیما و مسئله نحو
کتاب «اسلوب نیما و مسئله نحو» به بررسی یکی از مهم‌ترین ابعاد شعر نیما یوشیج، یعنی نحو شعری او، پرداخته و تلاش می‌کند زوایای پنهان زبان و ساختار نحوی اشعار او را روشن کند.
نویسنده با تکیه بر دانش‌های سبک‌شناسی، بلاغت و زبان‌شناسی، به تحلیل و بررسی ساخت‌های زبانی نیما در قالب شش فصل پرداخته است.
این پژوهش که پایان‌نامه دکتری راهله کمالی در دانشگاه فردوسی مشهد است، به دنبال پاسخ به این پرسش است که چرا نیما از اسلوب زبانی خاصی در اشعار آزاد خود استفاده کرده و این آرایش نحوی چه نقشی در ساختار و هویت شعر او ایفا می‌کند.
با وجود گذشت یک قرن از آغاز شعر نو نیمایی، هنوز برخی جنبه‌های زبانی و نحوی شعر نیما برای مخاطبان شعر فارسی به طور کامل تبیین نشده و این کتاب تلاش دارد تا این مسئله را به‌صورت علمی و جامع بررسی کند.
«اسلوب نیما و مسئله نحو» به قلم راهله کمالی در ۲۷۴ صفحه منتشر و عرضه شده است.
به سوی طرز صائبانه
یافته‌ها نشان می‌دهد که صائب پس از بازگشت از هند و گذر از دوران جوانی، به تدریج سبک فردی و منحصر به فرد خود را شکل داده است.
این تحول در شعر او با گرایش به حکمت‌ورزی و نازک‌اندیشی همراه بوده و نشان‌دهنده تغییرات عمیق در اندیشه‌ها و نگرش هستی‌شناختی وی است.
این پژوهش با تمرکز بر اشعار صائب تبریزی و تحلیل سبک‌شناختی آثار او، به بررسی تغییرات سبک ادبی این شاعر برجسته در دوران زندگی‌اش می‌پردازد.
سبک جدید صائب تبریزی نه تنها خود او را به یکی از شاعران برجسته عصر صفویه تبدیل کرد، بلکه تأثیرات قابل توجهی بر ادبیات فارسی سده یازدهم هجری گذاشت و زمینه‌ساز تغییرات مهمی در شیوه سخن‌پردازی شد.
در این کتاب سیده فاطمه حسینی با استفاده از دستنویس‌های اشعار صائب و منابع ادبی مرتبط، به روشن‌سازی این تغییرات پرداخته و نقش او را در تحول سبک شعر فارسی برجسته کرده است.
کتاب «به سوی طرز صائبانه» با ۳۳۴ صفحه به بازار نشر عرضه شده است.
نظریه نظم جرجانی
نظریه نظم عبدالقاهر جرجانی یکی از مهم‌ترین دستاوردهای فکری در بلاغت و نقد ادبی عربی است که تأثیر عمیقی بر شکوفایی این علم داشته است.
این نظریه به بررسی ارتباط میان کلمات در جمله و نقش آنها در ایجاد معنا و زیبایی می‌پردازد.
از زمان معرفی این نظریه، پژوهشگران بسیاری تلاش کرده‌اند تا ابعاد مختلف آن را مورد تحلیل و بررسی قرار دهند و آثار متعددی در توضیح آن نوشته شده است.با این حال، دو ضعف عمده در مطالعات مرتبط با این نظریه قابل مشاهده است: نخست، عدم ارائه تصویری جامع از نظام فکری عبدالقاهر جرجانی که تمام جنبه‌های اندیشه او را پوشش دهد؛ دوم، نبود بازخوانی کامل و دقیق از این نظریه که بتواند به‌صورت عمیق‌تر به تحلیل آن بپردازد.
سمیه سادات حسینی‌زاده در این کتاب تلاش دارد تا با بازخوانی نظریه نظم، به نقد و بررسی دگرخوانی‌های موجود در آثار پیشین بپردازد و تصویری روشن‌تر از این نظریه ارائه دهد.
هدف اصلی آن، رفع این کاستی‌ها و ارائه دیدگاهی جامع‌تر نسبت به نظریه نظم است که بتواند زمینه‌ساز پژوهش‌های دقیق‌تر در آینده شود.
این کتاب در ۲۵۰ صفحه منتشر و عرضه شده است.