روایتی خیال‌انگیز از ورود برق به ایران؛ زمانی که یخچال کالای لوکس بود!
محبوبه کلایی کارگردان «ناگفته نماند» با اشاره به روایتی خیال‌انگیز از ورود برق به ایران در این فیلم کوتاه گفت که یکی از دلایل پرداخت به این موضوع، مشکلات کنونی کشور در حوزه برق بوده است.
محبوبه کلایی یکی از کارگردانان فیلم کوتاه «ناگفته نماند» که در بخش فیلم‌های تجربی بخش ملی چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران حضور دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: این اثر مستند انیمیشنی هیبریدی است که تلفیقی از فیلم زنده و تکنیک‌های انیمیشن به شمار می‌رود و به دلیل فرم نوآورانه‌اش در بخش تجربی جشنواره حضور دارد.
وی درباره ایده ساخت این فیلم توضیح داد: من و علی فتوحی (دیگر کارگردان اثر) گفتگویی با یک پیرمرد حدودا هشتادساله انجام دادیم که در آن به تاریخچه ورود برق به ایران و تجربه مواجهه مردم با این پدیده در آن دوران پرداخته شد.
موضوع گفتگوی ما، نحوه نگاه مردم به برق در ابتدای ورودش به کشور بود؛ زمانی که به عنوان پدیده‌ای عجیب و غریب شناخته می‌شد و تجربه استفاده از یک لامپ، برایشان کاملاً تازه بود.
همچنین تغییر نگرش جامعه از آن زمان تا به امروز نیز در این مصاحبه مورد توجه قرار گرفت.
این انیمیشن‌ساز تصریح کرد: این گفتگو در ابتدا به شکل یک گپ ساده و خودمانی انجام شد.
روایت بداهه راوی به قدری جذاب و پرکشش بود که به دنبال آن با انجام تدوین‌هایی روی صدا و سپس ایده‌پردازی و اجرای بداهه تصاویر، توانستیم فیلمی نیمه روایی و منسجم خلق کنیم.
وی با اشاره به اینکه هدف‌شان خلق فضایی خیال‌انگیز از گذشته بود، بیان کرد: روایت ارائه‌شده، بیشتر یک تاریخ شخصی و فولکلوریک است برای مثال، راوی از نحوه برخورد پدرش با یخچال به عنوان کالایی لوکس و غیرضروری یاد می‌کند در حالی که امروز زندگی بدون آن غیرممکن به نظر می‌رسد.
این روایت، بیشتر بر تجربه زیسته و شخصی استوار است تا تاریخ دقیق و رسمی.
کلایی با اشاره به اینکه سوژه فیلم رابطه عاطفی با برق داشته است، عنوان کرد: ما از دل این روایت عاطفی و معنوی، یک فضای فانتزی بیرون کشیدیم و با استفاده از آن، خط روایی را به شکل دل‌خواهمان بازآرایی کردیم.
در نهایت اثر حاضر ترکیبی از مستند و خیال، بر پایه یک تجربه شخصی از مواجهه با تکنولوژی است.
وی در پاسخ به اینکه آیا مشکلات قطعی برق و کمبود انرژی در یک سال اخیر دلیل پرداختن به این سوژه بود، گفت: یکی از دلایل پرداخت ما به این موضوع، مشکلات کنونی کشور در حوزه برق بود که باعث شد به دنبال تجربه‌های گذشته از این پدیده برویم.
کارگردان انیمیشن کوتاه «دیوار چهارم» درباره تاثیر جشنواره فیلم کوتاه در دیده شدن آثار و کمک به فیلمسازان این عرصه توضیح داد: جشنواره فیلم کوتاه یکی از معدود فرصت‌های موجود برای نمایش آثار کوتاه در ایران است.
هرچند جشنواره پویانمایی نیز به عنوان بستر دیگری برای انیمیشن‌سازان وجود دارد اما برای فیلمسازان مستند، داستانی و تجربی کوتاه، جشنواره فیلم کوتاه تقریبا تنها سکوی جدی و معتبر برای دیده شدن است.
وی ادامه داد: این جشنواره نه‌تنها از جانب فیلمسازان به رسمیت شناخته می‌شود، بلکه برای بسیاری از آنها انگیزه‌ای برای تولید اثر فراهم می‌کند.
اهمیت جشنواره‌های معتبر خارجی نیز بر کسی پوشیده نیست، اما وجود یک جشنواره داخلی معتبر و در دسترس، می‌تواند نقش بسیار موثری در توسعه فرهنگ فیلم کوتاه و ارتباط آن با جامعه داشته باشد.
کلایی در پایان متذکر شد: ایده‌آل این است که علاوه بر جشنواره فیلم کوتاه، زمینه برای برپایی جشنواره‌های موضوعی دیگر و حتی پخش فیلم‌های کوتاه در سالن‌های سینمای تجاری نیز فراهم شود.
خاصیت فیلم کوتاه، انتقال مفهومی عمیق در زمانی کوتاه است و می‌تواند برای مخاطب عام نیز جذاب و تأمل‌برانگیز باشد.