بازارها چگونه تحت تأثیر مکانیزم ماشه قرار خواهند گرفت؟

یک کارشناس مسائل اقتصادی درباره آثار فعالسازی مکانیسم ماشه بر اقتصاد ایران تشریح کرد: کاملاً مشخص است که چه اتفاقی در حال رخ دادن است؛ یعنی بازار طلا و دلار با جهش روبرو خواهند بود، بازار مسکن رکود خود را حفظ خواهد کرد و تولید، سرمایه‌گذاری و بازار بورس با واکنش منفی مواجه خواهند شد.این تبعاتی است که احتمال می‌دهم پس از فعال شدن مکانیزم ماشه به وقوع بپیوندد.
کد خبر: 737608 | ۱۴۰۴/۰۶/۳۱ ۱۴:۳۷:۵۵
لیلا پایدار- وحید شقاقی شهری، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با خبرنگار اعتماد آنلاین درباره آثار مکانیزم ماشه بر اقتصاد کشور اظهار داشت: واقعیت این است که شرایط بسیار سختی در کشور ما حاکم شده و این شرایط از سه زاویه مختلف بر ما تحمیل می‌شود.
اولین مسئله این است که بر اساس بررسی‌های من، تقریباً اجماع و خواسته عمده کشورهای ذینفع در کلنگی شدن و تضعیف اقتصاد ایران وجود دارد.
ایالات متحده آمریکا به دنبال آن است که اقتصاد ایران به کلنگی تبدیل شود.
اروپا نیز که به شدت ضعیف شده و عملاً تابع آمریکا گردیده، تمایل دارد ایران تضعیف شود.
رژیم اشغالگر اسرائیل نیز به دنبال تضعیف اقتصاد ایران و ایجاد نارضایتی‌های داخلی است.
همچنین منافع چین حکم می‌کند که ایران ضعیف باشد و منافع روسیه نیز در همین راستا است.
حتی ترکیه و عربستان نیز ترجیح می‌دهند ایران ضعیف باشد.
به این ترتیب، مجموعه کشورهایی که یا شریک ما هستند یا با ما مشکل دارند، در پی آنند که شاهد تضعیف ایران باشند.
شقاقی ادامه داد: موضوع دوم ناترازی‌ها و بحران‌هایی است که هم‌زمان و به شکل تشدید شده در کشور وجود دارد؛ این بحران‌ها اکنون به وضوح قابل مشاهده‌اند.
از جمله این بحران‌ها می‌توان به بحران آب، محیط زیست، برق، گاز، نظام بانکی، صندوق‌های بازنشستگی، گرد و فرونشست زمین و تورم ماندگار و پایداری که هم اکنون هشتمین سال آن است اشاره کرد.
این مجموعه بحران‌ها که پیش‌تر نیز وجود داشته‌اند، اکنون هم عمق بیشتری یافته و هم انباشتگی‌شان بیشتر شده است.
ایراد اصلی این است که این بحران‌ها به طور هم‌زمان خود را نشان می‌دهند و اثرات سرریز و هم‌افزایی دارند.
پیامد این موضوع، تشدید کسری‌های بودجه دولت است که از طریق کانال تورم، دوره‌ای باطل را ایجاد می‌کند.
این کارشنارس اقتصادی بیان کرد: موضوع سوم، پایان دوره ده ساله برجام و تصمیم‌گیری است که باید در خصوص فعال شدن یا نشدن مکانیزم ماشه گرفته شود.
این سه مسئله یا موضوع چالشی به طور هم‌زمان اثرات خود را بر اقتصاد کشور نمایان ساخته‌اند.
به همین دلیل است که ما وارد دوران بسیار سختی شده‌ایم.
بنده معتقد هستم که اروپایی‌ها تمایل دارند به هر نحوی که شده، مکانیزم ماشه فعال شود؛ چه هفته آینده فعال شود یا پس از گرفتن امتیازاتی از سوی ایران، آن را فعال کنند.
در هر دو حالت، تصمیم آنها بر فعال شدن مکانیزم ماشه است؛ دیر یا زود این اتفاق خواهد افتاد و این راهبرد اروپایی‌هاست.
مسئله این است که هم‌زمانی این موضوع با دو مسئله دیگر موجب شده شرایط اقتصاد ایران به شدت دشوار شود.
کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: لازم به ذکر است که مکانیزم ماشه به خودی خود تحریم‌های اقتصادی را افزایش نمی‌دهد، اما تحریم‌های ثانویه آمریکا ابعاد و شدت بیشتری می‌یابد و دامنه آن به واسطه تهدیدات آمریکایی‌ها در کشورهای مختلف، پس از فعال شدن مکانیزم ماشه بیشتر می‌شود.
زمانی که مکانیزم ماشه فعال شود، آمریکایی‌ها ابزار و بهانه جدیدی پیدا می‌کنند.
دیگر این ابزار صرفاً یک تهدید نیست که تحریم‌ها را بر ایران اضافه کنند، بلکه بهانه‌ای نو می‌یابند؛ می‌گویند ایران به تعهدات برجامی خود عمل نکرده و مکانیزم ماشه فعال شده است، پس شما هم با ما همراه شوید و تحریم‌ها علیه ایران را اعمال کنید.
او گفت: این ادراک در میان مردم ایران نیز ایجاد می‌شود که ما دوباره پس از ده سال به نقطه شروع بازگشته‌ایم؛ یعنی پس از این همه تلاش و امتیازدهی و امضای برجام، مجدداً به همان وضعیت قبلی برگشته‌ایم.
یعنی بازگشت به فصل هفتم شورای امنیت و تحریم‌های سازمان ملل.
اگر این احساس ایجاد شود که این وضعیت ماندگار است و قابل رفع نیست، مردم باید عادت کنند که با شرایط تحریمی زندگی کنند.
این امر خود باعث تشدید نااطمینانی‌ها و افزایش انتظارات تورمی می‌شود و از این طریق می‌تواند تورم را در آینده تشدید کند.
زیرا انتظارات تورمی به واسطه نااطمینانی‌ها افزایش می‌یابد.
از این منظر، بازارها تحت تأثیر قرار خواهند گرفت؛ به ویژه سرمایه‌گذاری و تولید که ریسک آنها افزایش می‌یابد.
شقاقی در ادامه تصریح کرد: بازار سهام نیز به دلیل ناترازی‌های اقتصاد کلان، احتمال تشدید ناترازی‌های انرژی در آینده و افزایش نااطمینانی‌ها، با تاثیرات منفی روبرو خواهد شد.
بازار مسکن نیز به وضعیت رکودی خود ادامه خواهد داد.
از سوی دیگر، بازار طلای ما واکنش مثبت نشان داده است و در چند روز اخیر نیز قیمت طلا افزایش یافته است.
همچنین قیمت دلار که تا حدود نودوهشت هزار تومان کاهش یافته بود، اکنون به بیش از صدوپنج هزار تومان رسیده است؛ یعنی دلار از نودوهشت هزار تومان چند روز پیش، پس از منتفی شدن لغو تحریم‌ها، دوباره جهش یافته و به صدوپنج هزار تومان رسیده است.
طلا نیز رشد قابل توجهی داشته است.
وی در پایان تاکید کرد: بنابراین کاملاً مشخص است که چه اتفاقی در حال رخ دادن است؛ یعنی بازار طلا و دلار با جهش روبرو خواهند بود، بازار مسکن رکود خود را حفظ خواهد کرد و تولید، سرمایه‌گذاری و بازار بورس با واکنش منفی مواجه خواهند شد.این تبعاتی است که احتمال می‌دهم پس از فعال شدن مکانیزم ماشه به وقوع بپیوندد.