«ارباب حلقه‌ها» در نزدیک‌ترین فاصله به زمین؛ زمان رصد زحل در ایران
سیاره زحل که به عروس منظومه شمسی و ارباب حلقه ها معروف است، فردا پنج‌شنبه ۳۰ شهریور در وضعیت مقابله قرار می‌گیرد و در نزدیک‌ترین فاصله به زمین قرار خواهد داشت.
کاظم کوکرم در گفتگو با خبرنگار مهر درباره وضعیت رصد سیاره زحل در روزهای پیش‌رو توضیح داد: تقریباً حدود هر سال یکبار زمین، سیاره زحل و خورشید در شرایطی قرار می‌گیرند که مراکز این سه کره آسمانی روی یک صفحه و تقریباً در یک خط قرار می‌گیرند.
در این وضعیت، زمین بین زحل و خورشید واقع می‌شود، مشابه حالت ماه‌گرفتگی که هفته گذشته داشتیم که زمین بین ماه و خورشید قرار گرفته بود، این بار اما زمین میان زحل و خورشید است.
سخنگوی کمیته نجوم آماتوری انجمن نجوم ایران افزود: این حالت موجب می‌شود زحل در نزدیک‌ترین فاصله سالانه نسبت به زمین قرار بگیرد و از طریق تلسکوپ بتوان قرص سیاره زحل را با اندازه‌ای بزرگ‌تر و جزئیات بیشتری مشاهده کرد.
کوکرم تاکید کرد: وقتی این وضعیت موسوم به «مقابله» رخ می‌دهد، یعنی زحل از دید ناظران زمینی در مقابل خورشید قرار می‌گیرد، ایده آل ترین شرایط رصد این سیاره در طول سال فراهم می‌شود.
او توضیح داد: «مقابله» تنها برای سیاراتی اتفاق می‌افتد که مدارشان بیرون‌تر از مدار زمین است، مانند مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون، در حالی که دو سیاره عطارد و زهره که مدارشان بین زمین و خورشید است، هرگز نمی‌توانند پشت زمین قرار بگیرند و به مقابله برسند.
کاظم کوکرم با بیان اینکه «مقابله زحل» روز پنج‌شنبه ۳۰ شهریور رخ می‌دهد و در این روز مراکز سه جرم زمین، زحل و خورشید تقریباً روی یک خط قرار دارند، افزود: فاصله زحل تا زمین در این زمان حدود یک میلیارد و ۲۸۰ میلیون کیلومتر از زمین است که نسبت به فاصله معمول، حدود ۲۰۰ میلیون کیلومتر زحل به زمین نزدیک‌تر است.
این فاصله کمتر باعث می‌شود در شب‌های مقابله و شب‌های منتهی به آن، زحل بزرگ‌تر و واضح‌تر دیده شود.
وی افزود: رصد زحل محدود به شب ۳۰ شهریور نیست و از حدود یک هفته قبل از آن تا حدود یک هفته پس از آن، شرایط رصد سیاره بسیار ایده‌آل خواهد بود.
بنابراین، حدود دو هفته یا حتی بیشتر فرصت وجود دارد تا علاقه‌مندان بتوانند زحل را با وضوح و جزئیات بهتر مشاهده کنند.
هر چه به روز ۳۰ شهریور نزدیک‌تر شویم، شرایط بهتر و ایده‌آل‌تر می‌شود.
بنابرین روزهای پایانی شهریور و روزهای آغازین مهرماه بهترین زمان برای دیدن سیاره زحل است.
کوکرم همچنین یادآور شد که سیاره زحل با حلقه‌های زیبای خود که از لبه دیده می‌شوند، به «عروس منظومه شمسی» و «ارباب حلقه‌ها» مشهور است.
در شرایط فعلی، حلقه‌ها در راستای نزدیک به دید ناظر زمینی قرار دارند و پهنای حلقه‌ها به خوبی قابل مشاهده نیست، اما این وضعیت از لبه دیده شدن حلقه‌ها تا ۷ سال آینده تکرار نخواهد شد و از این نظر، منظره کنونی سیاره زحل بسیار ویژه و جالب است.
وی ادامه داد: طی شب‌های آینده، بسیاری از مراکز فعال در حوزه نجوم و انجمن‌ها و گروه‌های نجومی کشور برنامه‌های رصد عمومی برای علاقه‌مندان برگزار خواهند کرد، مشابه برنامه‌های ماه‌گرفتگی.
فهرست این برنامه‌ها تا پایان هفته منتشر خواهد شد.