قطر میانجی جدید مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا خواهد بود؟

یک کارشناس مسائل سیاست خارجی در مورد احتمال میانجی‌گری قطر بین ایران و آمریکا به «اعتماد آنلاین» گفت: می‌توان اینگونه تحلیل کرد که انتخاب مجدد قطر به عنوان میانجی بین ایران و آمریکا می‌تواند دلایل متعددای داشته باشد.
کد خبر: 736348 | ۱۴۰۴/۰۶/۲۵ ۱۴:۳۹:۲۵
لیلا پایدار- رحمان قهرمان‌پور، کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت‌وگو با خبرنگار اعتماد آنلاین در مورد احتمال میانجی‌گری قطر بین ایران و آمریکا گفت: می‌توان اینگونه تحلیل کرد که انتخاب مجدد قطر به عنوان میانجی بین ایران و آمریکا می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد.
اولاً، احتمالاً میانجی‌گری نروژ و کشورهای اروپایی نتیجه نداده و ایران دوباره به قطر به عنوان میانجی رجوع کرده است.
این مسئله چندان مهم نیست، چرا که در ماه‌های اخیر برخی کشورهای اروپایی آمادگی خود را برای میانجی‌گری در پرونده ایران اعلام کرده بودند.
وی ادامه داد: مسئله دوم به اعتمادی که بین ایران و قطر وجود دارد، باز می‌گردد.
شاید این تجربیات قبلی ایران در کشورهای دیگر نشان داده که قطر همچنان می‌تواند نقش فعالی در این زمینه ایفا کند.
چرا که میانجی‌گری عمان تا حدی موفق نبود و میانجی‌گری کشورهای اروپایی هم به نظر نمی‌رسد که به نتیجه قابل توجهی برسد.
از سوی دیگر، میانجی‌گری چین نیز به نوعی در دستور کار قرار ندارد.
در چنین شرایطی، ایران دوباره به قطر به عنوان کشوری که یکی از متحدان استراتژیک آمریکا در خارج از ناتو است، روی آورده است.
با توجه به حمله اخیر اسرائیل به قطر، احتمالاً می‌توان گفت که ارتباطات و تعاملات قطر با لابی‌های آمریکایی تقویت شده است که این امر ممکن است به نفع ایران باشد.
قهرمان‌پور در ادامه تاکید کرد: اما در خصوص این که آیا این انتخاب به معنای آغاز مذاکرات است یا خیر، باید گفت که در حال حاضر علائمی از این موضوع دیده می‌شود.
با توجه به توافقی که میان ایران و آژانس صورت گرفته، به نظر می‌رسد که ایران برنامه مشخصی برای مذاکرات با آمریکا و سایر کشورهای اروپایی دارد.
از آنجایی که تنها چند روز به فعال‌سازی مکانیزم ماشه باقی مانده، به نظر می‌رسد ایران شروع به انجام فعالیت‌های دیپلماتیک جدی کرده است و اگر آمریکا مقداری کوتاه بیاید، امکان این که مذاکرات به صورت جدی آغاز شود، وجود دارد.
در این صورت، اگر مذاکرات شروع شود، احتمالاً به صورت مستقیم خواهد بود، چرا که زمان محدود است.
به گفته این کارشناس مسائل سیاست خارجی، اما نباید فراموش کرد که این اقدامات به معنای پایان مکانیزم ماشه نخواهد بود.
در بهترین حالت، این اقدامات می‌تواند منجر به تمدید یک دوره مثلا شش‌ماهه یا چندماهۀ مکانیزم ماشه شود، همانطور که کشورهای اروپایی پیشنهاد داده بودند.
وی در مورد این که آیا این مذاکرات می‌تواند به تعلیق اسنپ بک (مکانیزم ماشه) منجر شود یا خیر؟
گفت: باید گفت که اسنپ بک یا همان مکانیزم ماشه، ابزار دیپلماتیک بسیار مهمی در دست کشورهای اروپایی است و از آنجا که آمریکا از برجام خارج شده، نقش کشورهای اروپایی بسیار جدی و تاثیرگذار است.
بنابراین بعید به نظر می‌رسد که اروپا بخواهد این امتیاز را به راحتی از دست بدهد.
به همین دلیل، لغو مکانیزم ماشه به طور کامل منتفی است و احتمالا گزینه‌ای که در دستور کار قرار گیرد، تمدید مکانیزم ماشه به مدت چند ماه خواهد بود.
قهرمانپور در پایان گفت: بیانیه اخیر کشورهای اروپایی در مورد توافق ایران و آژانس، قدری بدبینانه بوده و در آن تأکید شده که این همکاری جزو تعهدات ایران به شمار می‌آید و هیچ امتیاز خاصی برای ایران محسوب نمی‌شود.
حال باید منتظر ماند و دید که آیا در این یک هفته‌ای که از توافق گذشته، کشورهای اروپایی مواضع خود را نرم‌تر و منعطف‌تر کرده‌اند یا خیر.
اگر اروپایی‌ها در مواضع خود تغییراتی ایجاد کرده باشند، در این صورت احتمال تمدید مکانیزم ماشه افزایش می‌یابد.