مرغ در سراشیبی قیمت؛ بازار مرغ کی متعادل می‌شود؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - بنابر آمار ایران با تولید سالانه ۲ میلیون و ۶۰۰ تا ۲ میلیون و ۷۰۰ هزارتن مرغ جزء ۱۰ کشور اول تولیدکننده در دنیا محسوب می شود که به رغم پتانسیل و ظرفیت مطلوب صنعت مرغداری، اما در برخی مواقع با نوساناتی در بازار روبروست که هریک از فعالان بازار و کارشناسان دلایلی برای این امر مطرح می کنند و برخی از آنها معتقدند که بدون اصلاح نظام توزیع و مدرن سازی بازار نه تنها تولیدکنندگان سودی نمی برند، بلکه مردم از خودکفایی واقعی بهره مند نمی شوند که براین اساس تقویت سامانه های هوشمند، پایش دقیق بازار و ایجاد انگیزه برای تولیدکنندگان امری ضروری است.
بررسی های میدانی از سطح بازار نشان می دهد که طی ماه های اخیر قیمت مرغ بالاتر از نرخ مصوب در بازار عرضه شده است که مسئولان وزارت جهاد و تشکل های تولیدی گرمای هوا، قطعی برق و کاهش عرضه مرغ با وزن کمتر را علت اصلی این نوسانات مطرح کردند و در این خصوص بارها وزیر جهاد اعلام کرد که با کاهش تنش های گرمایی، نوسانات قیمت مرغ اصلاح می شود، کمااینکه قبل از تنش های گرمایی مرغ کمتر از نرخ مصوب در بازار عرضه می شد.
غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی گفت: با توجه به گرمای هوا، امکان نگهداری مرغ به سن متعارف وجود نداشت که بر همین اساس مرغداران ۱۰ تا ۱۲ روز و حداقل یک هفته زودتر از سالن خارج می کردند که همین امر موجب شده ۱۰ تا ۱۲ درصد از لحاظ وزنی کاهش تولید داشته باشیم که با کاهش نسبی هوا این معضل مرتفع می شود به طوریکه کسری تولید جبران و قیمت اصلاح می شود.
آمارها حاکی از آن است که در خردادماه ۱۴۲ میلیون قطعه، تیرماه بیش از ۱۵۱ میلیون قطعه و مرداد ۱۴۴ میلیون قطعه جوجه ریزی صورت گرفت و برای شهریورماه پیش بینی می شود که به ۱۴۸ میلیون قطعه برسد که براین اساس نگرانی در خصوص تامین مرغ نداریم.
عبدالمحمد صداقت فرد معاون مدیرکل امور طیور وزارت جهاد گفت: با توجه به کاهش دمای هوا و اعلام وزیر نیرو مبنی بر آنکه قطعی برق دیگر وجود نخواهد داشت، می‌توان گفت که دوران تنش و چالش‌های تولید مرغ نیز تمام شده است.
از این رو پیش بینی می شود که حجم تولید دوباره افزایش یابد و به اندازه قبل برگردد و شاهد کاهش قیمت مرغ در بازار باشیم.
گرمای هوا تولید مرغ ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش داد
حبیب اسداله نژاد مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی گفت: با توجه به کمبود نهاده، گرمای هوا و افزایش تلفات تولید حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش می یابد که این امر منجر به برهم خوردن تناسب عرضه و تقاضا و نوسان قیمت در بازار می شود.
به گفته وی، با افزایش عرضه در برابر تقاضا شاهد افت قیمت مرغ در بازار هستیم، کمااینکه در ماه های اخیر مرغداران هرکیلو مرغ ۱۰ تا ۱۵ هزارتومان کمتر از نرخ مصوب عرضه کردند، در حالیکه اکنون ۱۰ تا ۱۵ هزارتومان بالاتر از قیمت مصوب به فروش می رسانند.
اسداله نژاد ادامه داد: قیمت مصوب فعلی منطقی کارشناسی و منطقی نیست، چنانچه قرار است قیمت مصوب مبنا قرار بگیرد، از این رو استانداردهای جهانی باید برای قیمت کالا در نظر بگیریم به طوریکه تولیدکننده و مصرف کننده دچار آسیب نشود.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی با تاکید بر تامین نهاده های دامی به طور کامل در سامانه بازارگاه بیان کرد: دولت باید به طور کامل نهاده های مورد نیاز در سامانه بارگزاری کند و با کاهش گرمای هوا و نگهداری مرغ به مدت بیشتر در سالن ها، کاهش تلفات و افزایش جوجه ریزی در واحد سطح شاهد رشد ورودی حجم عرضه مرغ به بازار هستیم که این امر منجر به ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا خواهد بود.
وی با بیان اینکه پتانسیل صادرات سالانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزارتن مرغ در صورت ایجاد بازارهای مستمر را داریم، افزود: با زیرساخت های فعلی،پتانسیل و توان تولید سالانه ۳ میلیون و ۲۰۰ هزارتن مرغ در کشور را داریم.
گفتنی است صادرات مرغ حداقل ۱.۸ میلیون دلار ارزآوری در بر دارد.
اسداله نژاد ادامه داد: ایجاد بازار صادراتی پایدار، عرضه مرغ سایز، ایجاد زیرساخت های صادراتی و سودآوری تولید منجر به ایجاد رقابت با بازارهای هدف می شود، گفتنی است بهره وری تولید با تجهیز و نوسازی واحدها افزایش می یابد چراکه اکثر واحدها مستهلک هستند که براین اساس باید تسهیلات ارزان قیمت از سوی دولت در اختیار آنها قرار بگیرد تا با تجهیز و نوسازی واحدها، بهره وری افزایش یابد.
همچنین درجاهایی که مزیت تولید مرغ ندارند یا شاخصه های تولید بسیار پایینی دارند، مجوز مرغداری صادر نشود که مرغدار و بانک گرفتار شوند و سرمایه های ملی هدر رود.
گزارش ها از سطح بازار حاکی از آن است که قیمت مرغ گرم در خرده فروشی ها به بالای ۱۶۰ هزارتومان رسیده بود که با کاهش نسبی گرمای هوا و روند کاهشی قیمت به ۱۵۰ هزارتومان رسیده است که کماکان بالاتر از نرخ مصوب عرضه می شود که با تامین مستمر و به موقع نهاده های دامی و ورود به فصل سرما انتظار می رود که بازار متعادل شود.
کمبودی در عرضه مرغ نداریم
سید فرزاد طلاکش دبیر فدراسیون طیور گفت: در حال حاضر صنعت مرغداری، کارخانجات خوراک و کشتارگاه ها با قطعی برق روبرو هستند که این امر چالش هایی را در امر بازاررسانی مرغ ایجاد کرده است.
وی عدم تعهدات به موقع بانک مرکزی در تامین ارز نهاده های دامی را از دیگر چالش ها اعلام کرد و افزود: مشکلات تخصیص ارز منجر به نوسان قیمت نهاده دامی بویژه ذرت شده است.
طلاکش ادامه داد: آمارهایی ساختگی روی کاغذ به اسم‌جوجه ریزی می آید، اما بدلیل آنکه مرغداران از نژاد آرین استقبال نمی کنند، عملا در واحدهای مرغداری جوجه ریزی نمی شود یا با نژاد های دیگر بخشی جبران می شود و تبدیل به گوشت نمی شود که این امر موجب شده عدد واقعی جوجه ریزی کمتر از رقم اعلامی باشد.
دبیرفدراسیون طیور با اشاره به تاثیر تنش های گرمایی بر تولید بیان کرد: افزایش دما و تنش های دمایی موجب شده تا وزن تولید مرغ کمتر باشد، اما این شرایط از لحاظ کیفیت منجر به عرضه مرغ سایز در بازار شده است.
وی با بیان اینکه کمبودی در عرضه مرغ نداریم، افزود: با توجه به ذخایر پشتیبانی امور دام و میزان تولید فعلی جوابگوی نیاز بازار است.
طلاکش با بیان اینکه ۶۵ تا ۷۰ درصد مرغ خارج از زنجیره یکواحد تولید می شود، گفت: براین اساس قیمت تمام شده تولید بالاست که همین نوسانات بر بازار نهایی اثر می گذارد.
گفتنی است بازار مرغ دستوری نیست و تنها عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت در بازار است.
جوجه ریزی شهریور به ۱۴۸ میلیون قطعه می رسد
محمدعلی کمالی سروستانی مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی گفت: براساس آمار سامانه سماصط در خردادماه ۱۴۲ میلیون قطعه، تیرماه بیش از ۱۵۱ میلیون قطعه و مرداد ۱۴۴ میلیون قطعه جوجه ریزی صورت گرفته است و همواره پیش بینی می شود که جوجه ریزی شهریور به ۱۴۸ میلیون قطعه برسد.
به گفته وی، طی یک ماه اخیر بدلیل افزایش گرمای هوا، وزن مرغ های تولیدی کاهش یافته که این موضوع روی قیمت تمام شده تولید اثر گذاشته است، اما این امر بدان معنا نیست که مرغدار قیمت را افزایش می دهد چراکه صنعت مرغداری بدلیل تعدد مرغداران رقابتی است.
گفتنی است با توجه به کاهش تنش های گرمایی و میزان جوجه ریزی، نگرانی در آینده بازار مرغ نداریم.
کمالی سروستانی متوسط تولید ماهانه مرغ را ۲۴۰ هزارتن اعلام کرد و افزود: با توجه به سرانه مصرف، تولید ماهانه ۲۳۰ هزارتن مرغ جوابگوی نیاز کشور و ذخایر استراتژیک است.
مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی قیمت کنونی هرکیلو مرغ زنده در مناطق مختلف ۸۶ تا ۹۷ هزارتومان اعلام کرد و گفت: کشور در شرایطی قرار دارد که نباید انتظار داشت قیمت مرغ از ابتدا تا پایان سال یکسان باشد و همواره تورم، دارو و مکمل بر هزینه تمام شده تولید اثر گذار است.
وی با بیان اینکه مشکلی در تولید مرغ نداریم، تصریح کرد: با افزایش عرضه بیش از تقاضا، قیمت کاهش می یابد که براین اساس دولت باید مجوز صادرات مرغ صادر کند.
بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت مرغ در روزهای اخیر روند نزولی داشته است که فعالان بازار معتقدند با کاهش تنش های گرمایی و رسیدن مرغ به وزن مطلوب، قیمت متعادل می شود.