طلای آب‌شده چیست و چرا این‌همه طرفدار دارد؟
طلای آب‌شده، نامی است که این روزها در بسیاری از محافل اقتصادی و حتی گفت‌وگوهای روزمره شنیده می‌شود. کسانی که به‌دنبال سرمایه‌گذاری مطمئن هستند، اغلب این واژه را می‌شنوند و شاید در نگاه نخست با خود بپرسند که این طلا چه تفاوتی با طلای زینتی یا شمش دارد. آیا خرید آن سود بیشتری دارد؟ آیا امن است؟
طلای آب‌شده، نامی است که این روزها در بسیاری از محافل اقتصادی و حتی گفت‌وگوهای روزمره شنیده می‌شود.
کسانی که به‌دنبال سرمایه‌گذاری مطمئن هستند، اغلب این واژه را می‌شنوند و شاید در نگاه نخست با خود بپرسند که این طلا چه تفاوتی با طلای زینتی یا شمش دارد.
آیا خرید آن سود بیشتری دارد؟
آیا امن است؟
کد خبر: 734858 | ۱۴۰۴/۰۶/۱۸ ۱۲:۰۵:۰۰
زهرا تجویدی- طلای آب‌شده، نامی است که این روزها در بسیاری از محافل اقتصادی و حتی گفت‌وگوهای روزمره شنیده می‌شود.
کسانی که به‌دنبال سرمایه‌گذاری مطمئن هستند، اغلب این واژه را می‌شنوند و شاید در نگاه نخست با خود بپرسند که این طلا چه تفاوتی با طلای زینتی یا شمش دارد.
آیا خرید آن سود بیشتری دارد؟
آیا امن است؟
آیا می‌توان آن را جایگزین پس‌انداز بانکی یا حتی خرید ارز کرد؟
برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها باید ابتدا بدانیم طلای آب‌شده چیست، از کجا آمده، چه ویژگی‌هایی دارد و چه مزایا و معایبی می‌تواند برای خریداران به همراه داشته باشد.
تعریف اولیه طلای آب‌شده
طلای آب‌شده همان‌طور که از نامش پیداست، طلایی است که از طریق ذوب قطعات مختلف به‌دست آمده است.
زمانی‌که زیورآلات قدیمی یا شکسته ارزش استفاده دوباره به‌عنوان جواهر ندارند، در کارگاه‌های طلاسازی ذوب می‌شوند و به‌صورت قطعاتی ساده مانند قالب‌های مکعبی، شمش‌های کوچک یا مفتول‌های ضخیم درمی‌آیند.
این قطعات فاقد طراحی و زینت هستند و بیشتر جنبه سرمایه‌ای یا صنعتی دارند.
به‌عبارت دیگر، طلای آب‌شده نوعی طلای خام اما نه‌چندان خالص است که نقش ماده اولیه را برای ساخت زیورآلات جدید ایفا می‌کند و در عین حال به‌عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری و ذخیره ارزش مورد توجه قرار می‌گیرد.
نگاهی تاریخی به پیدایش طلای آب‌شده
شاید برای بسیاری جالب باشد که بدانند مفهوم طلای آب‌شده پدیده‌ای جدید نیست.
از صدها سال پیش، زمانی‌که طلاسازان قطعات فرسوده طلا را دوباره ذوب می‌کردند تا بتوانند زیورآلات تازه‌ای بسازند، در واقع همان طلای آب‌شده تولید می‌شد.
در گذشته کارگاه‌ها فاقد تجهیزات مدرن امروزی بودند، بنابراین کنترل عیار به‌سختی انجام می‌گرفت و همین مسئله باعث می‌شد خریداران با احتیاط بیشتری وارد معامله شوند.
امروز اما آزمایشگاه‌های مجهز وجود دارند که می‌توانند عیار واقعی طلا را تا اعشار دقیق مشخص کنند و به آن کدی اختصاص دهند.
این تحول باعث شد بازار طلای آب‌شده رسمیت و اعتبار بیشتری پیدا کند.
عیار و خلوص در طلای آب‌شده
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که هر خریدار باید بداند، موضوع عیار است.
طلای خالص یا همان ۲۴ عیار در واقع ۹۹/۹۹ درصد طلا دارد.
اما در عمل، برای استحکام بیشتر و کاهش شکنندگی، فلزات دیگری مانند مس یا نقره به آن افزوده می‌شود.
به همین دلیل، زیورآلاتی که در ایران رایج هستند معمولاً ۱۸ عیارند؛ یعنی حدود ۷۵ درصد طلای خالص و ۲۵ درصد فلزات دیگر.
طلای آب‌شده نیز غالباً در همین حدود قرار می‌گیرد.
چون هنگام ذوب، زیورآلات و قطعات مختلف با عیارهای متفاوت در هم آمیخته می‌شوند و در نهایت یک میانگین به‌دست می‌آید.
برای اطمینان از میزان واقعی عیار، نمونه‌ای از طلا به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.
در این فرایند که به آن «ری‌گیری» گفته می‌شود، عدد دقیق عیار مشخص شده و نتیجه روی قطعه حک می‌شود.
انگ یا کد شناسایی طلای آب‌شده
هر قطعه طلای آب‌شده که از آزمایشگاه معتبر عبور کند، دارای کدی چند رقمی خواهد بود که به آن «انگ» می‌گویند.
این کد مانند شناسنامه طلا عمل می‌کند و نشان می‌دهد عیار دقیق آن چقدر است و کدام آزمایشگاه آن را تأیید کرده است.
وجود این کد برای خریداران اهمیت حیاتی دارد زیرا احتمال تقلب را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
اگر قطعه‌ای انگ نداشته باشد، بهتر است از خرید آن خودداری شود.
تفاوت طلای آب‌شده با سایر انواع طلا
قطعات طلای زینتی یا همان زیورآلات، معمولاً به‌خاطر طراحی، تراش و هنری که روی آن‌ها صرف شده، اجرت ساخت و مالیات بر ارزش افزوده دارند.
به همین دلیل قیمت نهایی آن‌ها بیشتر از ارزش واقعی طلای موجود است.
اما طلای آب‌شده فاقد این هزینه‌های جانبی است.
همین موضوع باعث می‌شود سرمایه‌گذار بتواند با همان بودجه مقدار بیشتری طلا خریداری کند.
در مقایسه با شمش طلا نیز تفاوت‌های مهمی وجود دارد.
شمش‌ها معمولاً ۲۴ عیار و خالص‌اند و در ابعاد استاندارد جهانی تولید می‌شوند.
در حالی‌که طلای آب‌شده ممکن است عیارهای مختلفی داشته باشد و خالصی آن کمتر از شمش باشد.
چرا سرمایه‌گذاران به طلای آب‌شده علاقه‌مندند؟
در شرایط اقتصادی پرنوسان، مردم همواره به‌دنبال دارایی‌هایی هستند که ارزششان حفظ شود.
طلا یکی از این دارایی‌های کلاسیک است.
اما خرید زیورآلات برای سرمایه‌گذاری به‌صرفه نیست چون خریدار هنگام فروش، اجرت پرداخت‌شده را بازپس نمی‌گیرد.
در مقابل، طلای آب‌شده چون اجرت و مالیات ندارد، بهترین گزینه برای کسانی است که می‌خواهند صرفاً ارزش پول خود را حفظ کنند.
از طرفی نقدشوندگی این طلا بالاست.
بازار آن در ایران بسیار فعال است و تقریباً در هر زمان می‌توان آن را فروخت.
همین ویژگی باعث می‌شود افراد احساس امنیت بیشتری نسبت به این نوع سرمایه‌گذاری داشته باشند.
کاربردهای صنعتی طلای آب‌شده
اگرچه بیشتر افراد به طلای آب‌شده به چشم یک ابزار سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنند، اما نباید فراموش کرد که این طلا برای صنعتگران و طلاسازان نیز ارزشمند است.
آن‌ها این قطعات را خریداری، دوباره ذوب و زیورآلات جدید تولید می‌کنند.
به‌عبارت دیگر، طلای آب‌شده حلقه‌ای میان طلاهای قدیمی و مصنوعات نو به‌حساب می‌آید.
ریسک‌ها و چالش‌های خرید طلای آب‌شده
همان‌طور که مزایایی وجود دارد، خرید طلای آب‌شده بدون ریسک هم نیست.
مهم‌ترین نگرانی، احتمال تقلب است.
برخی سودجویان ممکن است فلزات ارزان‌تری را با طلا مخلوط کنند و قطعه‌ای با عیار پایین‌تر را به‌عنوان طلای مرغوب بفروشند.
اگر خریدار آگاه نباشد و انگ یا گواهی آزمایشگاه را بررسی نکند، ممکن است ضرر قابل توجهی ببیند.
چالش دیگر مربوط به نوسانات شدید قیمت طلاست.
همان‌طور که افزایش قیمت می‌تواند برای سرمایه‌گذار سودآور باشد، کاهش آن نیز احتمال ضرر دارد.
بنابراین طلای آب‌شده برای کسانی مناسب است که نگاه میان‌مدت یا بلندمدت به سرمایه‌گذاری دارند و می‌خواهند ارزش دارایی خود را در برابر تورم حفظ کنند.
بازار طلای آب‌شده در ایران
ایران یکی از کشورهایی است که بازار طلای آن بسیار پویا است.
با توجه به تورم بالا و نوسانات ارزی، بسیاری از خانواده‌ها طلای آب‌شده را بهترین پناهگاه مالی می‌دانند.
در سال‌های اخیر حجم معاملات این نوع طلا به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته است.
در بازارهای طلا و جواهر تهران، اصفهان، مشهد و دیگر شهرها، خرید و فروش روزانه زیادی صورت می‌گیرد.
حتی در فضای مجازی نیز گروه‌ها و کانال‌های متعددی شکل گرفته که قیمت لحظه‌ای طلای آب‌شده را منتشر می‌کنند.
این امر نشان‌دهنده جایگاه ویژه آن در ذهن سرمایه‌گذاران ایرانی است.
نقش طلای آب‌شده در اقتصاد خانوار
برای بسیاری از خانواده‌ها، خرید طلای آب‌شده نه‌تنها یک سرمایه‌گذاری بلکه یک نوع پس‌انداز است.
مادران و پدران ایرانی از گذشته با خرید طلا برای روز مبادا آشنا بوده‌اند.
امروز نیز طلای آب‌شده جایگزین مناسبی برای همان سنت قدیمی است، زیرا با حذف اجرت ساخت می‌توان با پول کمتر مقدار بیشتری طلا ذخیره کرد.
از سوی دیگر، نقدشوندگی بالای آن باعث می‌شود در مواقع اضطراری بتوان آن را سریعاً به پول نقد تبدیل کرد.
تفاوت رویکرد سرمایه‌گذاران خرد و کلان
سرمایه‌گذاران خرد معمولاً قطعات کوچک‌تر طلای آب‌شده را خریداری می‌کنند تا در صورت نیاز بتوانند بخشی از دارایی خود را بفروشند.
در مقابل، سرمایه‌گذاران بزرگ یا حتی برخی شرکت‌ها ممکن است مقادیر زیادی طلای آب‌شده خریداری کنند و آن را به‌عنوان ذخیره نگه دارند.
این تفاوت رویکرد باعث شده بازار طلای آب‌شده دامنه وسیعی از مشتریان را پوشش دهد؛ از خانواده‌های متوسط تا افراد ثروتمند.
آینده طلای آب‌شده در ایران
با توجه به شرایط اقتصادی و علاقه مردم به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های امن، پیش‌بینی می‌شود بازار طلای آب‌شده همچنان پررونق باقی بماند.
البته توسعه بازارهای مالی جدید مانند بورس کالا یا صندوق‌های مبتنی بر طلا نیز می‌تواند بخشی از تقاضا را جذب کند، اما واقعیت این است که لمس فیزیکی طلا و داشتن آن در دست برای بسیاری از مردم اطمینان‌بخش‌تر است.
خلاصه اینکه طلای آب‌شده یکی از مهم‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری در ایران امروز است.
این طلا که از ذوب زیورآلات و قطعات قدیمی به‌دست می‌آید، بدون اجرت ساخت و مالیات فروخته می‌شود و به همین دلیل توجه سرمایه‌گذاران بسیاری را جلب کرده است.
وجود سیستم ری‌گیری و کد انگ به اصالت آن اعتبار می‌بخشد، هرچند همچنان ریسک تقلب وجود دارد و باید از فروشندگان معتبر خرید کرد.
برای کسانی که به‌دنبال حفظ ارزش پول خود در برابر تورم هستند، طلای آب‌شده می‌تواند گزینه‌ای بسیار مناسب باشد.
اما همانند هر سرمایه‌گذاری دیگری، نیازمند آگاهی، دقت و صبر است.