فرانشیز بیمه بدنه یعنی چه؟ آشنایی با سهم پرداختی بیمه‌گزار در خسارت

به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، در فرآیند خرید بیمه‌نامه‌های مختلف، به‌ویژه بیمه بدنه اتومبیل، یکی از اصطلاحاتی که توجه بسیاری از بیمه‌گزاران را به خود جلب می‌کند عبارت «فرانشیز» است.
در این مطلب به شما می‌گوییم که فرانشیز بیمه بدنه چیست و چگونه اعمال می‌شود.
همچنین به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهیم که نحوه محاسبه فرانشیز بیمه بدنه به چه صورت است؟
آیا امکان حذف فرانشیز بیمه بدنه وجود دارد؟
و درصد فرانشیز یا مبلغ ثابت آن در خسارات چقدر است؟
فرانشیز چیست و چرا اعمال می‌شود؟
فرانشیز در بیمه به بخشی از خسارت اشاره دارد که پرداخت آن بر عهده بیمه‌گزار بوده و شرکت بیمه تعهدی نسبت به آن نخواهد داشت.
این مفهوم در انواع بیمه‌نامه‌ها از جمله بیمه بدنه، بیمه درمانی و بیمه مسئولیت کاربرد دارد.
به‌عنوان مثال در زمان خرید بیمه بدنه خودرو شما با میزان فرانشیز بیمه بدنه در بندی از بیمه نامه خود مواجه خواهید شد.
در واقع، فرانشیز بیمه بدنه نوعی مشارکت مالی بیمه‌گزار در جبران خسارت‌های وارده به خودرو است که در متن بیمه‌نامه به‌صورت درصدی یا مبلغی مشخص درج می‌شود.
فرانشیز در صنعت بیمه به‌عنوان ابزاری برای کنترل هزینه‌ها و کاهش ریسک‌های غیرضروری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هدف اصلی از اعمال فرانشیز، جلوگیری از استفاده‌های غیرمنطقی از خدمات بیمه، تشویق بیمه‌گزار به رعایت اصول ایمنی در رانندگی و کاهش بار مالی شرکت‌های بیمه است.
انواع فرانشیز در بیمه بدنه خودرو
فرانشیز بیمه بدنه در قالب‌های مختلفی ارائه می‌شود که بسته به نوع بیمه‌نامه، شرکت بیمه‌گر و شرایط قرارداد متفاوت است.
مهم‌ترین انواع فرانشیز عبارت‌اند از:
فرانشیز با مبلغ ثابت
در این حالت، مبلغ مشخصی از خسارت صرف‌نظر می‌شود.
برای مثال، در بیمه‌نامه ممکن است ۲۰۰ هزار تومان به‌عنوان فرانشیز برای تعویض شیشه خودرو تعیین شده باشد.
به زبان ساده، اگر هزینه تعویض شیشه یک میلیون و هشت‌صد هزار تومان باشد شما یک میلیون و ششصد هزار تومان را به‌عنوان خسارت از شرکت بیمه دریافت کرده و ۲۰۰ هزار تومان باقی‌مانده را خودتان پرداخت خواهید کرد.
فرانشیز درصدی از خسارت
در این نوع فرانشیز، درصدی از خسارت وارده توسط بیمه‌گزار پرداخت می‌شود.
مثلاً اگر خسارت ۱۰ میلیون تومان باشد و فرانشیز ۱۵٪ تعیین شده باشد، شرکت بیمه ۸.۵ میلیون تومان پرداخت کرده و ۱.۵ میلیون تومان بر عهده بیمه‌گزار خواهد بود.
فرانشیز درصدی از مبلغ بیمه‌شده
در این نوع، درصدی از ارزش کل خودرو به‌عنوان فرانشیز در نظر گرفته می‌شود.
برای مثال، در بیمه‌نامه‌ای با ارزش ۶۰۰ میلیون تومان، ممکن است فرانشیز ۲۰٪ (یعنی ۱۲۰ میلیون تومان) تعیین شود.
فرانشیز ترکیبی
ترکیبی از درصد و سقف مبلغ است.
مثلاً ۱۰٪ از میزان کلی خسارت یا فرانشیز تا سقف ۱۰۰ هزار تومان.
در چنین وضعیتی اگر ۱۰% از خسارت عددی کمتر از ۱۰۰ هزار تومان باشد فرانشیز را به‌صورت درصدی در نظر می‌گیرند، اما اگر ۱۰% خسارت عددی بیشتر از ۱۰۰ هزار تومان باشد، مبلغ ثابت یعنی ۱۰۰ هزار تومان را به‌عنوان فرانشیز مدنظر قرار می‌دهند.
تعیین سقف غرامت
در برخی بیمه‌نامه‌ها سقف پرداخت خسارت، مشخص می‌شود و مازاد آن بر عهده بیمه‌گزار خواهد بود.
برای مثال، اگر سقف پرداخت خسارت ۵۰۰ میلیون تومان باشد، در صورت وارد شدن خسارت ۶۰۰ میلیون تومانی راننده باید ۱۰۰ میلیون تومان باقی‌مانده (فرانشیز خسارت) را خود جبران کند.
محاسبه فرانشیز بیمه بدنه
برای محاسبه فرانشیز بیمه بدنه، ابتدا باید نوع آن را در بیمه‌نامه مشخص کنید.
این اطلاعات معمولاً در بخش شرایط عمومی یا اختصاصی بیمه‌نامه درج شده‌اند.
معمولاً محاسبه فرانشیز به دو صورت درصدی از خسارت و مبلغ ثابت انجام می‌شود که در بخش قبلی به‌طور کامل توضیح داده شد.
در مواردی مانند سرقت کلی خودرو، فرانشیز معمولاً بین ۲۰٪ تا ۲۵٪ از ارزش خودرو تعیین می‌شود.
برای مثال، اگر ارزش خودرو ۵۰۰ میلیون تومان باشد و فرانشیز ۲۰٪ باشد، شرکت بیمه ۴۰۰ میلیون تومان پرداخت کرده و ۱۰۰ میلیون تومان بر عهده بیمه‌گزار خواهد بود.
حذف فرانشیز بیمه بدنه چگونه ممکن است؟
برخی شرکت‌های بیمه امکان حذف فرانشیز را برای بیمه‌گزاران فراهم کرده‌اند.
این اقدام معمولاً با پرداخت حق بیمه بیشتر یا استفاده از پوشش‌های تکمیلی صورت می‌گیرد.
مراحل حذف فرانشیز شامل موارد زیر است:
بررسی شرایط بیمه‌نامه: ابتدا باید مطمئن شوید که بیمه‌نامه شما امکان حذف فرانشیز را دارد.
درخواست از شرکت بیمه: با نمایندگی یا شعبه شرکت بیمه تماس بگیرید و درخواست حذف فرانشیز را مطرح کنید.
پرداخت حق بیمه بالاتر: در صورت موافقت شرکت بیمه، باید مبلغ بیشتری به‌عنوان حق بیمه پرداخت کنید.
انتخاب بیمه‌نامه بدون فرانشیز: در هنگام خرید بیمه، می‌توانید بیمه‌نامه‌ای را انتخاب کنید که فرانشیز در آن لحاظ نشده باشد.
شرایط حذف فرانشیز در شرکت‌های بیمه مختلف
شرکت‌های بیمه‌ای مانند بیمه ایران، بیمه آسیا، بیمه دانا و بیمه پارسیان، هرکدام شرایط خاصی برای حذف فرانشیز دارند.
برای مثال:
بیمه بدنه ایران: برای حذف فرانشیز باید حداقل دو سال سابقه تخفیف عدم خسارت داشته باشید و درخواست پوشش تکمیلی حذف فرانشیز را ارائه دهید.
این پوشش معمولاً فقط برای اولین خسارت اعمال می‌شود.
بیمه بدنه آسیا: شرایط مشابهی دارد و حذف فرانشیز از طریق پوشش تکمیلی امکان‌پذیر است.
بیمه دانا و بیمه پارسیان: امکان حذف فرانشیز بیمه بدنه پارسیان و فرانشیز بیمه بدنه دانا نیز با رعایت شرایط خاص و پرداخت حق بیمه بیشتر فراهم شده است.
توصیه می‌شود برای اطلاع دقیق از شرایط حذف فرانشیز، به نمایندگی‌های رسمی شرکت‌های بیمه مراجعه کنید.
آیا فرانشیز در بیمه شخص ثالث هم وجود دارد؟
در بیمه شخص ثالث، فرانشیز معمولاً وجود ندارد زیرا این نوع بیمه برای جبران خسارت‌های وارده به اشخاص ثالث طراحی شده است و شرکت بیمه موظف به پرداخت کامل خسارت است.
به عبارتی، در شرایط عادی، بیمه شخص ثالث فاقد فرانشیز بوده و شرکت بیمه موظف است کلیه خسارات مالی و جانی وارده به شخص ثالث را تا سقف تعهدات خود پرداخت کند، بدون کسر مبلغی از راننده مقصر.
با این حال، در مواردی که علت اصلی حادثه یکی از تخلفات رانندگی حادثه‌ساز مثل سرعت غیرمجاز، سبقت غیرمجاز، مصرف مشروبات الکلی یا مواد مخدر و مواردی از این دست باشد، مطابق ماده ۱۴ قانون بیمه شخص ثالث، شرکت بیمه پس از جبران خسارت زیان‌دیده، مجاز است بخشی از مبلغ پرداخت‌شده را از راننده متخلف باز پس گیرد.
این مبلغ به عنوان فرانشیز تلقی شده و هدف آن بازدارندگی و تشویق به رعایت قوانین رانندگی است.
میزان فرانشیز بسته به تعداد تصادفات متوالی، برای بار اول ۲.۵%، بار دوم ۵% و از تصادف سوم به بعد ۱۰ درصد کل خسارت است.
برخلاف بیمه بدنه، فرانشیز در بیمه شخص ثالث ثابت نبوده و صرفاً در شرایط خاص اعمال می‌شود.
جمع‌بندی
فرانشیز بیمه بدنه یکی از مفاهیم کلیدی در پرداخت خسارت بیمه خودرو است که نقش مهمی در تعیین میزان تعهد شرکت بیمه و مشارکت بیمه‌گزار در جبران خسارت دارد.
این مفهوم در قالب‌های مختلفی مانند درصدی، مبلغ ثابت یا ترکیبی ارائه می‌شود و محاسبه آن به نوع بیمه‌نامه و شرایط قرارداد بستگی دارد.
درصورتی‌که تمایل به حذف فرانشیز دارید، می‌توانید از پوشش‌های تکمیلی شرکت‌های بیمه استفاده کرده یا بیمه‌نامه‌ای بدون فرانشیز تهیه کنید.
برای این منظور، بررسی دقیق شرایط بیمه‌نامه و مشاوره با نمایندگی‌های معتبر توصیه می‌شود.
این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.