غذا، ادویه و دیپلماسی؛ تجلی «روح شانگهای» در شهر کوچک چین

به گزارش خبرگزاری مهر، «گوا کیو»، خبرنگار رادیویی تلویزیون مرکزی چین (CGTN)، در مقاله‌ای با عنوان «کاری، بستنی و دیپلماسی؛ چگونه یک شهر کوچک چینی روح شانگهای را زنده می‌کند» به بررسی این موضوع پرداخته است که مفهوم محوری سازمان همکاری شانگهای یعنی «روح شانگهای» چگونه در زندگی روزمره شهروندان نمود پیدا می‌کند.
او در این مقاله نشان می‌دهد که شهر «ایوو» در استان ژجیانگ، فراتر از یک مرکز تجاری بین‌المللی، به محلی برای همزیستی فرهنگی و تعامل انسانی میان اتباع کشورهای مختلف تبدیل شده است.
کاری، بستنی و دیپلماسی؛ چگونه یک شهر کوچک چینی روح شانگهای را زنده می‌کند
در حالی که سازمان همکاری شانگهای (SCO) آماده برگزاری نشست خود در شهر تیانجین در شمال چین می‌شود، یک اصطلاح دوباره در مرکز توجه قرار گرفته است: «روح شانگهای».
این بلوک منطقه‌ای در سال ۲۰۰۱ توسط چین، روسیه و چند کشور آسیای مرکزی برای ارتقای امنیت و اعتماد منطقه‌ای تأسیس شد.
امروزه با ۱۰ کشور عضو (از جمله هند، پاکستان و ایران)، همراه با ۱۴ شریک گفت‌وگو و دو کشور ناظر، این سازمان علاوه بر امنیت، بر تجارت، دیپلماسی و تبادلات فرهنگی نیز تأکید دارد و به‌عنوان سکویی مهم برای همکاری اوراسیایی و صدایی برجسته برای همبستگی جنوب جهانی عمل می‌کند.
اما فراتر از بیانیه‌های رسمی، «روح شانگهای» در زندگی روزمره چه شکلی به خود می‌گیرد؟
شگفت‌آور است که نشانه‌ای از آن را می‌توان در یک شهر تجاری کوچک در استان ژجیانگ دید.
ییوو؛ سوپرمارکت جهان
ییوو، که اغلب «سوپرمارکت جهان» نامیده می‌شود، بیشتر به بازارهای عمده‌فروشی عظیم و صادرات کالاهای کوچک شناخته می‌شود.
اما فراتر از قفسه‌های پر از خرده‌ریز و چراغ‌های تزئینی، نوعی همکاری بین‌المللی آرام‌تر در حال شکل‌گیری است.
امروز این شهر میزبان ۵۲ رستوران متعلق به خارجی‌هاست که نماینده نزدیک به ۲۰ کشور و منطقه هستند.
این رستوران‌ها که ابتدا برای خدمت به موج تاجران خارجی شهر تأسیس شدند، اکنون به پل‌های فرهنگی بدل شده‌اند؛ پلی میان کارآفرینان بین‌المللی با مشتریان چینی و میان خود آنان.
ادویه‌ها، دوستی و دیپلماسی روزمره
لیانگ وانگ، یک تأمین‌کننده محلی ادویه، بیش از ۱۵ سال است با بسیاری از این رستوران‌ها کار می‌کند.
انبار او بیش از ۴ هزار نوع چاشنی را در خود جای داده که از کشورهایی چون هند، ترکیه، مصر و روسیه وارد می‌شوند.
او می‌گوید: «فقط کاری هندی بیش از ۴۰ نوع ادویه دارد.
ما کم‌کم یاد گرفتیم.
حتی کمی از زبانشان را هم یاد گرفتیم تا بهتر بفهمیم چه می‌خواهند».
یکی از مشتریان همیشگی او آمیت رامانی، رستوران‌دار هندی است که همیشه با لبخند پهن و لقب «بیگ باس» او را صدا می‌زند.
ارتباط آن‌ها فراتر از تجارت است.
رامانی می‌گوید: «در چین واقعاً از ما حمایت می‌کنند.
ما مواد غذایی و مایحتاج خود را از فروشندگان محلی می‌خریم.
آن‌ها چهره‌های ما را می‌شناسند.
بلافاصله پول طلب نمی‌کنند.
گاهی اول جنس را می‌دهند و مطمئن‌اند بعداً پرداخت می‌کنیم.
این یک رابطه واقعی است».
اعتمادی که در طول سال‌ها ساخته شده، یک معامله تجاری را به چیزی عمیق‌تر بدل کرده است؛ شکلی آرام از همکاری میان‌فرهنگی که بر پایه احترام، سخاوت و اتکای متقابل استوار است.
غذا خوردن با دست و ذهنی باز
کسب‌وکار رستوران رامانی اکنون رونق زیادی دارد، گرچه همیشه چنین نبوده است؛ او می‌گوید: «سال ۲۰۰۴ فقط به تاجران هندی سرویس می‌دادیم.
فکر نمی‌کردیم چینی‌ها غذای ما را دوست داشته باشند.
اما وقتی به آن‌ها نشان دادیم چطور باید غذا را خورد، خوششان آمد».
رامانی فقط از طعم حرف نمی‌زند، بلکه کل تجربه را مدنظر دارد.
برای مثال، پانی پوری، یک خوراک خیابانی هندی ترد است که باید سریع و با دست، در یک لقمه پر از شادی خورده شود.
او به یاد می‌آورد: «مهمانان چینی ابتدا خجالتی بودند.
به استفاده از چاپستیک و قاشق عادت داشتند.
اما ما به آن‌ها می‌گفتیم: دست‌هایتان را بشویید، مثل ما امتحان کنید.
و آن‌ها هم این کار را کردند.
حالا لذت می‌برند».
به مرور، مشتریان چینی ۷۰ درصد مشتریان او را تشکیل داده‌اند.
این فقط داستان غذا نیست؛ داستان شکستن مرزها با خنده، مهمان‌نوازی و ذهنی باز است.
وقتی سیاست با مردم تلاقی می‌کند
چند خیابان آن‌طرف‌تر، اوزجان سزر، مالک یک رستوران ترکی، نیز به مشتریانی روزبه‌روز متنوع‌تر سرویس می‌دهد.
سرآشپزهای ترک با همکاران چینی در آشپزخانه کار می‌کنند.
گارسون‌های مصری به مهمانان محلی و خارجی خوشامد می‌گویند.
منو نیز تغییر کرده است؛ ترکیب طعم‌های سنتی با سلیقه‌های محلی، مثلاً استفاده از شکر قهوه‌ای در بستنی یا تغییر سطح تندی غذا.
سزر که ۲۵ سال است در چین زندگی می‌کند، می‌گوید کسب‌وکارش از سیاست‌های محلی بهره برده است: «اوایل استخدام کارکنان خارجی سخت بود.
اما شهر کار را آسان‌تر کرد، از ویزا گرفته تا مجوزها.
این حمایت واقعاً کمک کرد».
ییوو چندین ابتکار برای حمایت از کارآفرینان خارجی راه‌اندازی کرده است، از جمله کمک به استارت‌آپ‌ها و «کارت شانگیو» یا «کارت دوست بازرگان» که دسترسی به خدمات محلی را برای خارجی‌ها فراهم می‌کند.
تا اوایل ۲۰۲۵ بیش از ۳۱۶ هزار کارت صادر شده است.
سزر اکنون ۱۶ رستوران در پنج شهر چین اداره می‌کند و قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ به ۵۰ شعبه برسد.
او خانواده‌اش را نیز به چین آورده و چین را نه صرفاً خانه دوم، بلکه خانه جدید خود می‌نامد.
همکاری، لقمه‌به‌لقمه
سازمان همکاری شانگهای اغلب با واژه‌های استراتژیک توصیف می‌شود؛ امنیت، کریدورهای تجاری، زیرساخت.
اما در ییوو، اصول اصلی آن نه در گزارش‌های سیاستی بلکه در بازار ادویه، آشپزخانه‌های مشترک و اعتماد میان مردمانی از فرهنگ‌های متفاوت تجلی می‌یابد.
در دورانی که تیترهای خبری جهان بیشتر بر شکاف و رقابت متمرکز است، این کنش‌های کوچک همکاری، یک فروشنده که زبان دیگری را می‌آموزد، یک آشپز که مزه‌ها را برای ذائقه محلی تغییر می‌دهد، یک دست دادن میان فرهنگ‌ها معنایی دیگر دارد.
آن‌ها به ما یادآوری می‌کنند که دیپلماسی همیشه در سالن‌های نشست یا ضیافت‌های رسمی شکل نمی‌گیرد.
گاهی با یک بشقاب غذا و گفت‌وگویی ساده آغاز می‌شود؛ انسانی، فروتنانه و آکنده از امید.