بیانیه مشترک تروئیکای اروپای درباره «فعالسازی اسنپ‌بک» / تکرار ادعاهای بی‌پایه علیه تهران
سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) با صدور بیانیه‌ای مشترک از آغاز روند فعالسازی مکانیسم ماشه علیه ایران خبر دادند.
به گزارش مشرق، وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام امروز ۶ شهریور در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد از آغاز روند فعالسازی مکانیسم حل و فصل اختلافات در توافق هسته ای (برجام) موسوم به «اسنپ بک» خبر دادند.
در متن این نامه ادعاهای بی‌پایه و اساس درباره برنامه هسته‌ای ایران تکرار شده و آمده است: ما، وزرای خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا، هدف بنیادی مشترکی داریم و آن این است که ایران هرگز به دنبال «دستیابی یا توسعه سلاح هسته‌ای» نباشد.
ما با این اعتقاد که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) می‌تواند به‌طور قاطع ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را تضمین کند، این توافق را مذاکره کردیم.
شورای امنیت سازمان ملل نیز در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ با صدور قطعنامه ۲۲۳۱ به‌طور اجماعی از برجام حمایت کرد.
این توافق یک دستاورد مهم در حوزه عدم اشاعه بود و در نتیجه به تقویت صلح و امنیت بین‌المللی کمک کرد.
این سه کشور در ادامه مدعی شدند که «پس از خروج ایالات متحده از برجام در ۸ مه ۲۰۱۸ و در حالی‌که ایران از مه ۲۰۱۹ اجرای تعهدات خود ذیل برجام را متوقف کرد، فرانسه، آلمان و بریتانیا (تروئیکای اروپایی) همچنان به‌عنوان اعضای متعهد به توافق باقی ماندند اما از سال ۲۰۱۹، ایران از حدود مجاز برجام در زمینه اورانیوم غنی‌شده، آب سنگین و سانتریفیوژها فراتر رفته، توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت برجامی را محدود کرده و اجرای داوطلبانه و روند تصویب پروتکل الحاقی توافق‌نامه پادمان جامع خود را کنار گذاشته است.
این اقدامات با تعهدات ایران ذیل برجام در تضاد بوده و پیامدهای جدی بر ظرفیت ایران برای پیشرفت به سوی توسعه سلاح هسته‌ای دارد.»
در ادامه این نامه تروئیکای اروپایی بدون اذعان به ناتوانی خود در وفای به تعهدات برجامی ادعا کرده‌اند: بیش از پنج سال از این روند گذشته است.
در این مدت، ما تمام تلاش‌های ممکن را برای حل بن‌بست به کار گرفتیم.
ما به‌طور مستمر تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای را برای کاهش تنش‌ها و کشاندن ایران و ایالات متحده به میز مذاکره با هدف دستیابی به یک راه‌حل جامع دنبال کرده‌ایم.
ما با حسن نیت برای حفظ برجام عمل کردیم، با این امید واقعی که از طریق گفت‌وگوی سازنده دیپلماتیک راهی برای حل بن‌بست بیابیم، در حالی که توافق را حفظ کرده و در چارچوب آن باقی بمانیم.
این تلاش‌ها شامل فعالسازی سازوکار حل اختلاف برجام در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰ و تأیید آن از سوی هماهنگ‌کننده برجام مطابق با بند ۳۶ توافق بود.
تروئیکای اروپایی همچنین با حسن نیت در مذاکراتی از ۶ آوریل ۲۰۲۱ تا ۲۸ فوریه ۲۰۲۲ مشارکت کرد تا اجرای کامل تعهدات برجامی از سوی ایران برقرار شود و ایالات متحده نیز به توافق بازگردد.
هماهنگ‌کننده برجام در مارس و سپس اوت ۲۰۲۲ پیشنهادهایی عملی ارائه داد.
ایران هر دو بسته را رد کرد و در عوض خواسته‌های غیرقابل قبول و خارج از چارچوب برجام را مطرح ساخت.
با وجود این، ما همچنان در تلاش‌های خود برای یافتن یک راه‌حل صلح‌آمیز از مسیر دیپلماسی با ایران درگیر ماندیم؛ همان‌طور که در نامه مورخ ۸ اوت ۲۰۲۵ خود به دبیرکل سازمان ملل نیز بیان کردیم.
این سه کشور در ادامه با اشاره به نشست استانبول نوشتند: در ژوئیه ۲۰۲۵، تروئیکای اروپایی پیشنهادی برای تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ و سازوکار اسنپ‌بک ارائه داد.
شروطی که ما در برابر این تمدید تعیین کردیم، از جمله ازسرگیری مذاکرات، پایبندی ایران به تعهداتش در قبال آژانس و گام‌هایی در جهت رفع نگرانی‌های ما درباره ذخایر اورانیوم غنی‌شده با درصد بالا، تاکنون از سوی ایران به شکلی رضایت‌بخش برآورده نشده است.
ترکیب چنین اقداماتی از سوی ایران همراه با تمدیدی محدود می‌توانست مسیری معتبر برای دستیابی به یک توافق سیاسی جایگزین برجام و پاسخ‌گویی به نگرانی‌های دیرینه ما درباره برنامه هسته‌ای ایران فراهم کند.
اعضای اروپایی برجام با بیان این ادعای خلاف واقع که «امروز، عدم پایبندی ایران به برجام آشکار و عامدانه است و سایت‌هایی که نگرانی عمده تکثیری را برمی‌انگیزند، خارج از دسترس نظارت آژانس قرار دارند» افزودند: ایران هیچ توجیه غیرنظامی برای ذخایر بالای اورانیوم غنی‌شده خود که اکنون بیش از ۹ «مقدار مهم» است، ندارد؛ ذخایری که آژانس نیز آن‌ها را ثبت نکرده است.
بنابراین، برنامه هسته‌ای ایران همچنان تهدیدی آشکار برای صلح و امنیت بین‌المللی به شمار می‌رود.
در نتیجه اقدامات ایران و مطابق با بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل (۲۰۱۵)، فرانسه، آلمان و بریتانیا امروز تصمیم گرفتند شورای امنیت را از این موضوع مطلع سازند که معتقدیم ایران به‌طور قابل توجهی به تعهدات خود ذیل برجام عمل نکرده و بدین ترتیب، سازوکار موسوم به «اسنپ‌بک» فعال می‌شود.
در پایان این نامه ادعا شده است: این اطلاع‌رسانی روند اسنپ‌بک تعریف‌شده در قطعنامه ۲۲۳۱ را آغاز می‌کند.
این روند یک دوره ۳۰ روزه پیش از بازگرداندن احتمالی قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت سازمان ملل ایجاد می‌کند.
ما تأکید می‌کنیم که این قطعنامه‌ها و تدابیر مندرج در آن، از جمله تحریم‌ها و سایر اقدامات محدودکننده، جدید نیستند، بلکه پیش‌تر توسط شورای امنیت تصویب و در پرتو تعهدات ایران ذیل برجام لغو شده بودند.
با این حال، ایران تصمیم گرفته به آن تعهدات پایبند نباشد.
مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱، ما همچنان برای حل دیپلماتیک موضوع عدم پایبندی جدی ایران تلاش خواهیم کرد.
ما از این دوره ۳۰ روزه برای ادامه تعامل با ایران درباره پیشنهاد تمدید یا هر تلاش جدی دیپلماتیک دیگر جهت بازگرداندن ایران به پایبندی به تعهدات خود استفاده خواهیم کرد.
یادآوری می‌کنیم که اگر شورای امنیت ظرف ۳۰ روز قطعنامه‌ای برای ادامه تعلیق قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران تصویب نکند، شش قطعنامه شورای امنیت، از جمله آن‌هایی که درباره تحریم‌ها هستند، دوباره برقرار خواهند شد.
به گزارش ایرنا، وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی ساعتی قبل طی تماس تلفنی با «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان، قصد خود برای اطلاع‌رسانی رسمی به شورای امنیت جهت آغاز فرایند موسوم به حل و فصل اختلاف در برجام را به اطلاع وزیر امور خارجه کشورمان رساندند و در عین حال بر آمادگی خود برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک طی ۳۰ روز آینده برای حل و فصل موضوعات و جلوگیری از بازگشت قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت، تاکید کردند.
وزیر امور خارجه کشورمان اقدام سه کشور اروپایی در این زمینه را ناموجه، غیرقانونی و فاقد هرگونه مبنای حقوقی دانست.
عراقچی با یادآوری عملکرد مسئولانه و مبتنی بر حسن نیت ایران در پایبندی به دیپلماسی برای حل و فصل مسائل مرتبط با موضوع هسته‌ای، تصریح کرد جمهوری اسلامی ایران برای حفظ و تامین حقوق و منافع ملی خود به نحو مقتضی به این اقدام غیرقانونی و ناموجه سه کشور اروپایی پاسخ خواهد داد.
رئیس دستگاه دیپلماسی با تاکید بر جدیت ایران در دفاع از منافع و حقوق قانونی خود وفق حقوق بین‌الملل و پیمان منع اشاعه، ابراز امیدواری کرد سه کشور اروپایی با اتخاذ رویکردی مسئولانه و درک واقعیت‌های موجود، این حرکت نادرست خود را ظرف روزهای پیش روی به نحو مناسب اصلاح کنند.