اروپایی‌ها اراده‌ای جدی برای جلوگیری از فعال‌سازی مکانیزم ماشه ندارند؛ سفر رئیس‌جمهور ایران به نیویورک می‌تواند فرصتی برای ملاقات با رهبران اروپایی باشد
یک استاد ژئوپلتیک تصریح کرد: ایران آمادگی خود را برای مذاکره نشان داده، اما وقتی بخواهیم به توافق برسیم، باید امتیازاتی بدهد و در عوض امتیازاتی دریافت کند. قطعاً ایران مواردی را مطرح کرده که طرف اروپایی باید بر روی آن تأمل کند، اما متأسفانه اروپایی‌ها برای جلوگیری از فعال‌سازی مکانیزم ماشه در مهرماه، اراده‌ای جدی از خود نشان نمی‌دهند.
یک استاد ژئوپلتیک تصریح کرد: ایران آمادگی خود را برای مذاکره نشان داده، اما وقتی بخواهیم به توافق برسیم، باید امتیازاتی بدهد و در عوض امتیازاتی دریافت کند.
قطعاً ایران مواردی را مطرح کرده که طرف اروپایی باید بر روی آن تأمل کند، اما متأسفانه اروپایی‌ها برای جلوگیری از فعال‌سازی مکانیزم ماشه در مهرماه، اراده‌ای جدی از خود نشان نمی‌دهند.
کد خبر: 732318 | ۱۴۰۴/۰۶/۰۵ ۲۲:۳۰:۰۰
لیلا پایدار- عبدالرضا فرجی‌راد، استاد ژئوپلیتیک و دیپلمات پیشین، در گفت‌وگو با خبرنگار اعتماد آنلاین، درباره ارزیابی و تحلیل خود از نشست سه‌شنبه ایران و طرف‌های اروپایی در آستانه رسیدن به ۹ شهریور، تاریخی که به عنوان روز آغاز روند فعال‌سازی مکانیزم ماشه مطرح است و همزمان با ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای جدید توسط روسیه، گفت: مذاکرات دیروز در ژنو، هرچند ما امید زیادی نداشتیم که به نتیجه قطعی برسد، بیشتر به این دلیل انجام شد که ایران نشان دهد آمادگی مذاکره دارد.
ایران هم طبیعتاً آمادگی خود را نشان داده، اما وقتی بخواهیم به توافق برسیم، باید امتیازاتی بدهد و در عوض امتیازاتی دریافت کند.
قطعاً ایران مواردی را مطرح کرده که طرف اروپایی باید بر روی آن تأمل کند، اما متأسفانه اروپایی‌ها برای جلوگیری از فعال‌سازی مکانیزم ماشه در مهرماه، اراده‌ای جدی از خود نشان نمی‌دهند.
من تصور می‌کنم که این موضوع باید با هماهنگی کامل با آمریکا پیش رود و احتمالاً آمریکا موافق نخواهد بود که مکانیزم ماشه فعال نشود.
بنابراین اروپا به سمت فعال کردن این مکانیزم حرکت می‌کند.
وی ادامه داد: در این میان، دو موضوع مطرح است: یکی تمدید شش‌ماهه‌ای که اروپا پیشنهاد کرده و دیگری تمدید شش‌ماهه‌ای که روسیه مطرح کرده است.
در طرح اروپایی، سه شرط وجود دارد؛ اول اینکه تکلیف ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم انباشته شده روشن شود، دوم اینکه مذاکرات ایران و آمریکا آغاز شود، و سوم اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت‌های خود را در ایران از سر گیرد.
در این زمینه، آژانس تا حدی با ایران به توافقات اولیه دست یافته و هم‌اکنون در بوشهر حضور دارد.
فرجی‌راد افزود: از سوی دیگر، ایران آمادگی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را اعلام کرده است؛ وزیر خارجه دیروز چنین خبری داد.
تنها مانده موضوع ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم که ایران می‌گوید بخش اعظم آن زیر خاک و پس از بمباران است.
حال اگر ایران حتی بخواهد هر سه شرط اروپا را بپذیرد، اروپا می‌گوید تنها شش ماه تعلیق انجام می‌دهد، یعنی فقط شش ماه این وضعیت به تعویق می‌افتد.
اما ایران به این شش ماه قانع نیست و قاعدتاً نخواهد پذیرفت که شروط آنان را بپذیرد.
این استاد ژئوپلیتیک در ادامه تصریح کرد: در مقابل، روسیه هیچ شرطی نمی‌گذارد و می‌گوید همین تمدید شش ماهه انجام شود و گفتگوهای ایران و اروپا آغاز گردد تا به نتیجه برسد.
ایران نیز اعلام کرده این طرح روسیه را بررسی می‌کند.
پس احتمال دارد که دو طرف به نحوی پیش بروند که در نهایت به توافقی برسند؛ یعنی طرح اروپا و روسیه هر دو در جریان باشد و شاید راه‌حلی بیابند که نه کاملاً منطبق بر طرح روسیه باشد و نه کامل بر طرح اروپا، و در نتیجه مکانیزم ماشه شش ماه به تعویق بیفتد، البته نه بر اساس خواسته‌های اروپا.
فرجی‌راد تاکید کرد:پیش‌بینی من این است که اروپایی‌ها خواسته‌هایشان چندان متفاوت از خواسته‌های آمریکا نخواهد بود؛ خواسته‌ای که غنی‌سازی صفر است و ایران آن را نپذیرفته است.
به یاد داشته باشید که مکانیزم ماشه‌ای که قرار است فعال شود، از نظر ایران غیرقانونی است؛ چرا که اروپا برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ را پذیرفته و ۳.۶۷ درصد غنی‌سازی را به ایران اجازه داده است، اما اکنون اروپا خواهان غنی‌سازی صفر است؛ یعنی خواسته‌ای خارج از چارچوب برجام.
ایران نیز بر همین اساس می‌گوید اقدامات اروپا غیرقانونی است.
روسیه و چین نیز همین دیدگاه را دارند و در نامه‌ای به شورای امنیت آن را اعلام کرده‌اند.
در پایان گفت: مذاکرات دیروز دستاورد قابل توجهی نداشت و تنها ایران پیشنهاداتی مطرح کرد که قرار است تعامل دو طرف بر اساس آن ادامه یابد.
باید منتظر بود و دید نتیجه این مذاکرات چه خواهد شد.
همچنین رئیس‌جمهور ایران در کمتر از یک ماه آینده سفری به نیویورک خواهد داشت که می‌تواند فرصت ملاقات با رهبران اروپایی و سایر مقامات باشد.
این سفر اهمیت زیادی دارد و باید منتظر بود که چه دستاوردی به همراه خواهد داشت.