گچین، خاکستر آرزوهای ناتمام؛ سوختن 9 زندگی در آتش "قاچاق سوخت"
دیروز 9 زندگی در آتش قاچاق سوخت فرو رفتند، در حالی که مردم عادی برای چند لیتر سوخت چشم انتظار صف ها بودند. این حادثه تلخ، صدای درد و هشدار برای همه ماست که نشان می دهد جان انسان ها در سایه این بحران هر روز در خطر است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، حادثهای که دیروز در گچین بندرعباس رخ داد، بار دیگر پرده از یکی از تلخترین تراژدیهای اجتماعی و اقتصادی استان هرمزگان برداشت؛ برخورد یک خودروی سوختبر قاچاق حامل گازوئیل با یک خودروی دیگر، انفجار و شعلههای مهیب آتش، و سرانجام جانباختن 9 انسان، دو سرنشین خودروی سوختبر و هفت سرنشین خودروی مقابل در لحظه، در میان شعلههای آتش گرفتار شدند و تنها داغی بر دل خانوادههایشان و زخم تازهای بر پیکر جامعه باقی ماند.
این نخستین حادثه از این دست نیست و متأسفانه آخرین هم نخواهد بود، سالهاست که قاچاق سوخت در استان هرمزگان بهویژه در محورهای ساحلی و روستایی، به معضلی خطرناک و پرهزینه بدل شده است، از یکسو مردم عادی بندرعباس و دیگر شهرهای استان ساعتها در صفهای طولانی بنزین و گازوئیل میایستند تا تنها 20 تا 30 لیتر سوخت مورد نیاز خود برای وسایل نقلیه و حتی حمل آب و آذوقه را تأمین کنند و از سوی دیگر شبکههای گسترده قاچاق سوخت، بدون هراس از قانون، خودروها را با هزاران لیتر سوخت پر کرده و در جادهها، معابر و نوار ساحلی به حرکت درمیآورند.
صدها خانواده قربانی این معضل
تاکنون صدها خانواده در استان قربانی مستقیم یا غیرمستقیم این معضل شدهاند از جانباختگان حوادث رانندگی گرفته تا کسانی که در جریان انفجارها و آتشسوزیها از بین رفتهاند بارها نیروهای نظامی و انتظامی با همکاری دستگاه قضایی برای مقابله با این پدیده ورود کرده و حتی لولههای کیلومتری انتقال قاچاق سوخت در برخی از نقاط استان کشف و جمعآوری شده است اما گویی این زنجیره سازمانیافته چنان ریشه دوانده که مقابله نقطهای و مقطعی، تنها مسکنی موقت بر زخمی عمیق است.
در کنار این حجم از ناامنی و تهدید، مسألهای که بیش از همه مردم عادی را میآزارد، تضاد آشکار میان زندگی روزمره آنها و گستاخی شبکههای قاچاق است مردم برای چند لیتر سوخت ناچار به تحمل صفهای طاقتفرسا در گرمای جنوب هستند، اما قاچاقچیان بیهیچ محدودیتی هزاران لیتر جابهجا میکنند این تبعیض آشکار نه تنها بیاعتمادی نسبت به سازوکار توزیع سوخت را افزایش داده، بلکه احساس بیپناهی و خشم اجتماعی را نیز تقویت کرده است.
حادثه گچین زنگ هشداری برای هرمزگان
حادثه دیروز گچین نه صرفاً یک تصادف، بلکه زنگ هشداری است برای همه ما؛ هشداری که میگوید این معضل دیگر از یک مسأله اقتصادی فراتر رفته و به یک بحران اجتماعی ـ امنیتی بدل شده است بحران سوختبران قاچاق، اکنون امنیت جادهها، آرامش خانوادهها و حتی اعتماد عمومی را نشانه گرفته است.
پسرم سال گذشته در آتش سوختبران جانش را از دست داد
یک مادر داغدار هرمزگانی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: پسر من سال گذشته در یکی از همین حوادث جانش را از دست داد.
او فقط مسافر یک خودروی عبوری بود که بهطور اتفاقی در مسیر خودروی سوختبر قرار گرفت هنوز یادم نرفته که تنها چند ساعت قبل از حادثه با من تماس گرفت و گفت زود برمیگردد.
وی ادامه داد: این درد برای ما پایان ندارد هر بار خبر انفجار یا آتشسوزی خودروی سوختبر را میشنوم، داغ فرزندم تازه میشود.
آیا وقت آن نرسیده که این وضعیت به پایان برسد؟
تا کی باید مادران هرمزگان، فرزندانشان را اینگونه از دست بدهند؟
این مادر هرمزگانی با بیان اینکه ما به مسئولان التماس میکنیم کاری اساسی انجام دهند تصریح کرد: این حوادث دیگر تصادف ساده نیستند، بلکه نتیجه مستقیم بیتوجهی به ریشههای قاچاق سوخت هستند.
سالاری یکی از رانندگان تاکسی شهر بندرعباس نیز در این رابطه گفت: من هر روز برای کارم نیاز به بنزین دارم بارها شده ساعتها در صف پمپبنزین ماندهام تا فقط 30 لیتر سوخت بگیرم این وضعیت برای یک راننده تاکسی که نانش از راه جابهجایی مردم است، یعنی سختی مضاعف.
این راننده تاکسی اضافه کرد: آنچه ما را خشمگین میکند، این است که قاچاقچیان به طرق حرفهای و با همکاری مخفیانه برخی از جایگاهداران صدها لیتر بنزین و گازوئیل را بار میزنند و میبرند مگر چشمهای مردم کور است؟
همه میبینند که تبعیض در جریان است.
وی بیان کرد: حادثه گچین نشان داد این کار فقط نان ما را کم نمیکند، بلکه جان ما را هم تهدید میکند اگر این روند ادامه پیدا کند، هر روز باید منتظر شنیدن خبر سوختن خانوادهای در جادهها باشیم.
قاچاق سوخت مساوی با ازبین رفتن سرمایه ملی
زینب حیدری، دانشجوی هرمزگانی نیز در گفتوگو با خبرنگار تسنیم گفت: بهعنوان یک جوان که آیندهام را در همین استان میبینم، این حوادث برایم نشانهای از یک بحران عمیقتر است قاچاق سوخت یعنی از بین رفتن سرمایه ملی و تبدیل آن به تهدید اجتماعی.
حیدری تأکید کرد: وقتی جوانان ببینند سودهای کلان در راههای غیرقانونی به دست میآید و شغلهای سالم ارزش کمتری دارند، طبیعی است که بیاعتمادی شکل بگیرد این خطر کمتر از خطر آتشسوزی نیست.
این دانشجوی هرمزگانی با اشاره به اینکه ما نیاز داریم مسأله قاچاق سوخت به صورت ریشهای و علمی حل شود خاطرنشان کرد: تا زمانی که نگاه مقطعی و سطحی باشد، قربانیان بیشتر خواهند شد و نسل جوان اعتمادش را به عدالت اجتماعی از دست خواهد داد.
حادثه گچین، هشداری است برای همه ما که مقابله با قاچاق سوخت تنها وظیفه پلیس و دستگاه قضایی نیست، بلکه مسئولیتی ملی و اجتماعی است سالهاست که بار اصلی این معضل بر دوش نیروهای انتظامی و قضایی گذاشته شده است؛ نیروهایی که هرچند با جدیت وارد عمل شدهاند، اما آنچه روشن است این است که اقدامهای مقطعی و ضربتی بهتنهایی توان مقابله با یک شبکه پیچیده و سازمانیافته را ندارد.
قاچاق سوخت، ریشه در مجموعهای از عوامل دارد؛ از نبود سازوکار شفاف برای توزیع عادلانه سوخت گرفته تا ضعف نظارتهای سیستمی، فاصله طبقاتی، فقر در مناطق مرزی و البته سودهای کلانی که در این تجارت سیاه جریان دارد بنابراین برخورد انتظامی، گرچه لازم است، اما کافی نیست این بحران باید از زوایای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دیده شود.
مسئولیت اجتماعی یعنی آگاهسازی عمومی، یعنی ورود رسانهها به میدان برای مطالبهگری، یعنی نقشآفرینی نهادهای مردمی و شوراهای محلی برای شفافسازی و کاهش زمینههای قاچاق، جامعه باید بداند قاچاق سوخت فقط از بین رفتن سرمایه ملی نیست، بلکه مستقیماً با جان انسانها گره خورده است؛ حادثه گچین گواهی دردناک بر این حقیقت است.
انگیزه قاچاق باید از بین برود
از سوی دیگر، دولت و نهادهای تصمیمگیر باید سیاستهایی اتخاذ کنند که انگیزه قاچاق از بین برود وقتی فاصله قیمت سوخت در داخل و خارج چنین چشمگیر است و در عین حال اشتغال سالم و پایدار در برخی مناطق وجود ندارد، طبیعی است که گروههایی به سمت این تجارت خطرناک سوق پیدا کنند بنابراین حل ریشهای این بحران، نیازمند برنامههای بلندمدت برای توسعه اقتصادی و ایجاد فرصتهای شغلی جایگزین است.
اگر مقابله با قاچاق سوخت تنها به "توقیف خودرو" و "کشف محموله" محدود شود، باز هم فردا همین تیترها تکرار خواهند شد.
مقابله واقعی زمانی محقق میشود که همه بخشها پای کار بیایند؛ دولت با سیاستگذاری درست، رسانهها با مطالبهگری آگاهانه، دانشگاهها با پژوهشهای کاربردی، مردم با مطالبه و همراهی، و نهادهای انتظامی و قضایی با اجرای قانون.
حادثه گچین باید نقطه عطفی باشد برای آغاز یک حرکت ملی، حرکتی که نشان دهد امنیت جادهها، سلامت جامعه و آینده فرزندانمان مهمتر از سودهای زودگذر قاچاقچیان است.
در غیر این صورت، این چرخه غمانگیز همچنان تکرار خواهد شد و بار دیگر خانوادههایی در آتش بیعدالتی خواهند سوخت.
گزارش از: محمدامین عالیپوراحمدی
انتهای پیام/864