طوفان در کارائیب: ونزوئلا و نبرد برای استقلال در برابر امواج امپریالیسم
دولت ونزوئلا در بیانیه‌ای آتشین، تهدید‌های اخیر آمریکا را نشانه‌ای از درماندگی کاخ سفید در برابر اراده ملت بولیواری توصیف کرد و اتهامات واشنگتن مبنی بر نقش کاراکاس در قاچاق مواد مخدر را قاطعانه رد نمود.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه - این بیانیه در پاسخ به اظهارات تحریک‌آمیز کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، منتشر شد که از آمادگی دولت آمریکا برای اعزام نیرو‌های نظامی به خاک ونزوئلا به بهانه مبارزه با کارتل‌های مواد مخدر سخن گفته بود.
مقاومت در برابر ارعاب: صدای کاراکاس
دولت ونزوئلا با صلابتی که ریشه در میراث انقلابی هوگو چاوز دارد، تهدید‌های آمریکا را نه‌تنها حمله‌ای به حاکمیت خود، بلکه چالشی برای صلح و ثبات کل منطقه آمریکای لاتین می‌داند.
بیانیه رسمی کاراکاس، با لحنی که ترکیبی از غرور ملی و عزم انقلابی است، این اتهامات را بخشی از یک کارزار نظام‌مند برای مشروعیت‌زدایی از دولت نیکلاس مادورو توصیف می‌کند.
ونزوئلا ادعا دارد که پس از اخراج اداره مبارزه با مواد مخدر آمریکا (DEA) در سال ۲۰۰۵، با تقویت کنترل بر مرز‌ها و سواحل خود، دستاورد‌های چشمگیری در مبارزه با جرائم سازمان‌یافته به‌دست آورده است.
این در حالی است که آمریکا، بدون ارائه مدارک معتبر، دولت مادورو را به رهبری کارتل خیالی "خورشیدها" متهم کرده و جایزه‌ای ۵۰ میلیون دلاری برای دستگیری او تعیین کرده است.
این اتهامات، به گفته کاراکاس، چیزی جز بهانه‌ای برای توجیه مداخله نظامی نیست.
آمریکا در تازه‌ترین اقدام خود، برنامه‌ریزی برای استقرار سه ناوشکن موشک‌انداز ایجس، شامل یواس‌اس گراولی، یواس‌اس دانهام، و یواس‌اس سمپسون، همراه با حدود ۴۰۰۰ تفنگدار دریایی و ملوان در آب‌های نزدیک ونزوئلا را اعلام کرده است.
این تحرکات نظامی که به بهانه مبارزه با قاچاق مواد مخدر انجام می‌شود، از سوی ونزوئلا به‌عنوان تلاشی برای ارعاب و نقض حاکمیت ملی محکوم شده است.
نیکلاس مادورو در پاسخ، از بسیج بیش از ۴.۵ میلیون نیروی شبه‌نظامی از نیرو‌های مسلح ملی بولیواری (FANB) خبر داده و تأکید کرده است که "هیچ امپراتوری خاک مقدس ونزوئلا یا آمریکای جنوبی را لمس نخواهد کرد.
" این بسیج گسترده که ریشه در ابتکار چاوز برای ایجاد نیروی مردمی در برابر تهدیدات خارجی دارد، نشان‌دهنده عزم کاراکاس برای دفاع از استقلال خود در برابر فشار‌های فزاینده است.
منطقه صلح یا میدان جنگ؟
چالش‌های پیش روی آمریکای لاتین
اعلام منطقه آمریکای لاتین و کارائیب به‌عنوان "منطقه صلح" توسط جامعه کشور‌های این منطقه (CELAC) در سال ۲۰۱۴، گامی بلندپروازانه برای ترویج همکاری، حاکمیت ملی، و صلح بود.
اما تحرکات نظامی آمریکا، از جمله استقرار ناو‌های جنگی و افزایش فشار‌های سیاسی و اقتصادی علیه ونزوئلا، این آرمان را در معرض خطر قرار داده است.
ونزوئلا هشدار داده که این اقدامات نه‌تنها به کاراکاس، بلکه به کل منطقه آسیب می‌رساند و می‌تواند شکاف‌های موجود بین کشور‌های آمریکای لاتین را عمیق‌تر کند.
کشور‌هایی مانند کوبا و نیکاراگوئه که خود سال‌هاست در برابر مداخلات آمریکا مقاومت می‌کنند، از موضع ونزوئلا حمایت کرده‌اند.
در مقابل، برخی کشور‌های محافظه‌کارتر منطقه، مانند کلمبیا، تحت فشار واشنگتن ممکن است مواضع سخت‌تری علیه کاراکاس اتخاذ کنند، که این امر می‌تواند به تضعیف همبستگی منطقه‌ای منجر شود.
اتحاد مردمی: سپر ونزوئلا در برابر طوفان
نیکلاس مادورو با اعلام استقرار ۴.۵ میلیون نیروی شبه‌نظامی که شامل کارگران، کشاورزان، و دیگر اقشار جامعه است، پیامی دوگانه ارسال کرده است: نخست، به آمریکا که ونزوئلا آماده دفاع از خود است؛ و دوم، به مردم خود که دولت در برابر تهدیدات خارجی تسلیم نخواهد شد.
این شبه‌نظامیان که بخشی از نیرو‌های مسلح ملی بولیواری هستند، از زمان تأسیس توسط هوگو چاوز به‌عنوان نیرویی برای دفاع جامع از ملت طراحی شده‌اند.
مادورو در سخنرانی اخیر خود، با اشاره به "تهدیدات عجیب و غریب" آمریکا، تأکید کرد که "موشک و تفنگ در دست طبقه کارگر" خواهد بود تا از میهن دفاع کند.
این رویکرد نه‌تنها نشان‌دهنده عزم ونزوئلا برای مقاومت است، بلکه یادآور استراتژی‌های انقلابی چاوز برای بسیج مردمی در برابر هژمونی خارجی است.
پشت پرده اتهامات: استراتژی آمریکا برای تغییر رژیم؟
اتهامات آمریکا مبنی بر ارتباط مادورو با کارتل "خورشیدها" از سوی مقامات ونزوئلایی، از جمله دیوسدادو کابلو، وزیر کشور، و ولادیمیر پادرینو لوپز، وزیر دفاع، به‌عنوان "اختراع" و "ادعا‌های مسخره" رد شده است.
ونزوئلا تأکید دارد که از زمان اخراج DEA، با تقویت نظارت بر مرز‌ها و سواحل، توانسته شبکه‌های قاچاق را به‌طور مؤثری مختل کند.
در مقابل، آمریکا هیچ مدرک معتبری برای اثبات ادعا‌های خود ارائه نکرده و به نظر می‌رسد این اتهامات بخشی از یک کارزار سیاسی برای مشروعیت‌زدایی از دولت مادورو باشد.
این استراتژی یادآور اقدامات گذشته آمریکا در منطقه است، مانند اتهامات مشابه علیه دولت‌هایی مانند پاناما در دهه ۱۹۸۰ که به مداخله نظامی منجر شد.
فشار حداکثری: از تحریم تا تهدید نظامی
دولت دونالد ترامپ از زمان بازگشت به جایگاه ریاست‌جمهوری، استراتژی فشار حداکثری علیه ونزوئلا را با شدت بیشتری دنبال کرده است.
علاوه بر افزایش جایزه برای دستگیری مادورو به ۵۰ میلیون دلار، تحریم‌های اقتصادی فلج‌کننده‌ای علیه کاراکاس اعمال شده که اقتصاد این کشور را تحت فشار شدیدی قرار داده است.
استقرار ناو‌های جنگی در دریای کارائیب، همراه با هواپیما‌های جاسوسی P-۸ و زیردریایی‌های تهاجمی، بخشی از این استراتژی است که به نظر می‌رسد فراتر از مبارزه با قاچاق مواد مخدر باشد.
به‌نظر می‌رسد که این تحرکات بخشی از یک برنامه گسترده‌تر برای افزایش فشار بر دولت مادورو است، که می‌تواند به تغییر رژیم منجر شود.
این در حالی است که چنین اقداماتی ممکن است نتیجه معکوس داشته و مقاومت ونزوئلا و متحدانش را تقویت کند.
بازیگران جهانی: متحدین ونزوئلا در صحنه بین‌المللی
ونزوئلا در این تقابل تنها نیست.
حمایت کشور‌های منطقه‌ای مانند کوبا و نیکاراگوئه و همچنین بازیگران بین‌المللی مانند روسیه و چین که روابط اقتصادی و نظامی نزدیکی با کاراکاس دارند، می‌تواند معادلات را پیچیده‌تر کند.
روسیه، که پیش‌تر تسلیحات نظامی به ونزوئلا فروخته و چین که سرمایه‌گذاری‌های کلانی در بخش نفت این کشور انجام داده، احتمالاً در صورت تشدید تنش‌ها، حمایت خود را افزایش خواهند داد.
این حمایت‌ها می‌تواند به ونزوئلا اهرم بیشتری برای مقاومت در برابر فشار‌های آمریکا بدهد، اما در عین حال خطر تبدیل این تقابل به یک بحران ژئوپلیتیکی گسترده‌تر را افزایش می‌دهد.
چشم‌انداز آینده: ایستادگی یا دیپلماسی؟
ونزوئلا در برابر دو مسیر دشوار قرار دارد: ادامه مقاومت با تکیه بر نیرو‌های مردمی و حمایت متحدان بین‌المللی، یا جستجوی راه‌هایی برای کاهش تنش از طریق دیپلماسی.
تاریخچه ونزوئلا نشان می‌دهد که این کشور در برابر فشار‌های خارجی سرسخت بوده و بعید است به‌راحتی تسلیم شود.
اما هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی این مقاومت، به‌ویژه در شرایط تحریم‌های فلج‌کننده، ممکن است دولت مادورو را به سمت مذاکرات غیرمستقیم سوق دهد.
در مقابل، آمریکا نیز با چالش‌های داخلی، از جمله قطبی‌سازی سیاسی و مشکلات اقتصادی، روبروست که ممکن است توانایی آن برای پیگیری یک سیاست تهاجمی پایدار را محدود کند.
آینده این تقابل به توانایی دو طرف در مدیریت بحران و نقش بازیگران منطقه‌ای و جهانی بستگی دارد.
ونزوئلا: پرچمدار مقاومت یا قربانی بعدی؟
ونزوئلا امروز نه‌تنها برای دفاع از حاکمیت خود، بلکه برای حفظ آرمان‌های انقلابی بولیواری می‌جنگد.
دولت مادورو با بسیج نیرو‌های مردمی و تأکید بر دفاع از "خاک مقدس"، پیامی روشن به جهان ارسال کرده است: این کشور تسلیم فشار‌های امپریالیستی نخواهد شد.
اما در جهانی که قدرت‌های بزرگ همچنان از ابزار‌های نظامی، اقتصادی، و رسانه‌ای برای پیشبرد منافع خود استفاده می‌کنند، این مقاومت چه هزینه‌ای خواهد داشت؟
آیا ونزوئلا می‌تواند به‌عنوان پرچمدار مقاومت در برابر هژمونی جهانی باقی بماند، یا این تقابل آن را به قربانی بعدی مداخلات خارجی تبدیل خواهد کرد؟
پاسخ به این پرسش‌ها در گرو تصمیمات کاراکاس، واکنش‌های واشنگتن، و پویایی‌های پیچیده منطقه‌ای و جهانی است.
آنچه مسلم است، این است که ونزوئلا، با عزمی راسخ، آماده است تا در برابر امواج طوفان‌خیز امپریالیسم ایستادگی کند و آینده‌ای را رقم بزند که در آن استقلال و عزت ملی همچنان در قلب مبارزه‌اش جای داشته باشد.
