پاتک نفتی هند و چین به کاخ سفید

به گزارش مشرق، سعید سبحانی فعال رسانه در تلگرام نوشت:
فارغ از مذاکراتی که قرار است بین روسای جمهور آمریکا و روسیه در آلاسکا بر سر نحوه پایان دادن به جنگ اوکراین برگزار شود، چالش‌های اقتصادی واشنگتن و مسکو پس از اعمال تحریم‌های نفتی ثانویه اخیر کاخ سفید علیه روسیه به نقطه اوج خود رسیده است.
هند و چین از تحریم‌های ثانویه‌ای که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، تهدید به اعمال آنها کرده انتقاد کرده‌اند، زیرا آنها کماکان به خرید نفت از روسیه ادامه می‌دهند.
تحریم‌های ثانویه مجازات‌هایی هستند که علیه انجام معامله با یک کشور تحت تحریم اعمال می‌شوند.
هر دو کشور اعلام کرده‌اند که امنیت انرژی و استقلال اقتصادی خود را در برابر آنچه پکن "اجبار و فشار" از سوی آمریکا خوانده، حفظ خواهند کرد.
با این حال نکته اساسی اینجاست که تشدید تقابل اقتصادی آمریکا و روسیه بسیاری از کشورهای جهان را نسبت به این روند متأثر خواهد ساخت.
به عبارتی گویاتر، ترامپ با استناد به فرمول "استناد به تحریم‌های ثانویه" در صدد گسترش دامنه مخاطبان تحریم نفتی روسیه و تبدیل این موضوع به یک "ابر بحران اقتصادی جهانی" برآمده است.
شاید هدف ترامپ این بوده که کشورهای دیگر دنیا روس‌ها را بابت تن دادن به مطالبات آمریکا در روند انعقاد آتش‌بس در جنگ اوکراین تحت فشار قرار دهند.
با این حال نتیجه این روند چیزی جز تشدید بحران‌های نفتی در دنیا و شکل‌گیری شبکه‌های مخفی خرید و فروش نفت روسیه در جای جای دنیا نیست!
خشم هند و سردرگمی اروپا
صورت مسئله مشخص است: دو کشور چین و هند نه صرفاً دو بازیگر اقتصادی، بلکه دو "متغیر مستقل اقتصادی" در نظام تجاری جهان محسوب می‌شوند.
اقتصاد و تجارت بسیاری از کشورها به دهلی نو و پکن گره خورده است.
در چنین شرایطی اعمال هرگونه تغییر خواسته یا ناخواسته در روند فعالیت‌های نفتی، تجاری و مبادلاتی این دو بازیگر بر روی معادلات اقتصادی و تجاری ده‌ها کشور دیگر تأثیرگذار خواهد بود.
دولت هند ضمن متهم کردن غرب به ریاکاری، تأکید کرده که گرچه اتحادیه اروپا وابستگی خود به انرژی از روسیه را از زمان آغاز جنگ به شدت کاهش داده، اما همچنان به واردات انرژی از این کشور ادامه می‌دهد.
دهلی‌نو همچنین یادآور شد که واشنگتن از خرید نفت روسیه توسط هند، که اندکی پس از جنگ افزایش یافت، فعالانه حمایت کرده تا قیمت جهانی نفت را تثبیت کند.
واردات نفت هند از روسیه بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ تقریباً ۱۹ برابر شد و از ۰٫۱ به ۱٫۹ میلیون بشکه در روز رسید، در حالی که خرید چین ۵۰ درصد افزایش یافت و به ۲٫۴ میلیون بشکه در روز رسید.
هندی‌ها اکنون در صدد هزینه-فایده تحریم‌های ثانویه نفتی اعمال شده علیه روسیه بر اقتصاد خود هستند.
هند به عنوان دومین خریدار بزرگ نفت روسیه، بین سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۴ تا ۳۳ میلیارد دلار در هزینه‌های انرژی صرفه‌جویی کرده است.
بنابراین، کنار گذاشتن نفت روسیه برای هندی‌ها شدیداً هزینه‌ساز بوده و آنها را در عرصه مبادلات انرژی متضرر خواهد ساخت.
زمانی که آمریکا و اروپا وابستگی خود به نفت و گاز روسیه را کاهش دادند، مسکو تخفیف‌های زیادی ارائه کرد.
تصمیم به خرید نفت خام ارزان روسیه نیز با سیاست دیرینه هند مبنی بر "حفظ توازن" روابط با آمریکا، روسیه و چین، بدون اولویت دادن به یکی از آنها، همخوانی داشته است.
مسئله دیگر مربوط به سیاستگذاری کلان هندی‌ها در عرصه انرژی است.
عملاً واشنگتن با تصمیم اخیر خود مبنی بر اعمال تحریم‌های ثانویه علیه کشورهایی که به خرید و فروش نفت با روسیه دست می‌زنند، از دهلی نو خواسته است تا فرمول‌ها و الگوواره‌های کلان مدیریت انرژی خود را دگرگون سازد!
تحقق این خواسته نه تنها در کوتاه‌مدت ممکن نیست، بلکه در میان‌مدت و بلندمدت نیز ضررهای جبران‌ناپذیر و بسیار هنگفتی را بر اقتصاد هند تحمیل خواهد کرد.
دهلی نو در سیاستگذاری نوین خود در عرصه انرژی بر روی دو مقوله "امنیت" و "مقرون به صرفه بودن" آن اولویت بخشیده است.
نگرانی بازارها از تهدیدهای جدید ترامپ
پس از وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات کالاهای هندی، ترامپ فرمانی را امضاء کرد که همان کالاها را به دلیل خرید نفت از روسیه، مشمول تعرفه‌های اضافی ۲۵ درصدی می‌کند.
پس از اعلام این خبر، قیمت نفت افزایش یافت.
رسانه‌های هندی گزارش دادند که تعرفه جدید می‌تواند هزینه تأمین نفت کشور را تا ۱۱ میلیارد دلار افزایش دهد.
دهلی‌نو این تعرفه اضافی را "غیرمنصفانه، غیرموجه و نامتناسب" توصیف کرد.
ترامپ اعلام کرد که این تعرفه‌ها از ۲۱ روز دیگر اجرایی می‌شوند تا به هند و روسیه فرصت داده شود درباره تعرفه‌های مزبور با دولت آمریکا مذاکره کنند!
با این حال تجربیات قبلی نشان داده که رئیس جمهور آمریکا در این مذاکرات به دنبال نوعی گروکشی بیشتر از بازیگران مخاطب و هدف خود است.
بی‌دلیل نیست که مسکو و دهلی نو فعلاً تمایلی نسبت به این مذاکرات از خود نشان نداده‌اند.
تحریم‌های جدید می‌تواند به معنای شوکی به قیمت انرژی و تغییر مسیرهای تجاری در بازارهای جهانی باشد؛ اتفاقی مشابه با سال ۲۰۲۲، زمانی که قیمت نفت جهش پیدا کرد و روسیه با دو اقتصاد بزرگ جهان قراردادهای انرژی با قیمت‌های تخفیفی بست تا بتواند تحریم‌های غرب را دور بزند.
پاتک هند، روسیه و چین به تحریم‌های ثانویه آمریکا؟
همراهان ترامپ و اعضای ارشد وزارت خزانه‌داری آمریکا معتقدند تعرفه‌های ۲۵ درصدی ثانویه ترامپ ممکن است هند را وادار کند که دست‌کم بخشی از تجارت نفت خود با روسیه را کاهش دهد.
تحریم‌های بیشتر، اوضاع را به مراتب بدتر خواهد کرد.
اعمال تحریم‌های ثانویه به شکل چشمگیری ریسک را بالا می‌برد، دسترسی شرکت‌های هندی به نظام مالی آمریکا را به خطر می‌اندازد و بانک‌ها، پالایشگاه‌ها و شرکت‌های کشتیرانی را به دلیل درهم‌تنیدگی‌شان در بازارهای جهانی، با پیامدهای جدی مواجه می‌کند.
چنانچه ناگهان پنج میلیون بشکه نفت روزانه روسیه از بازار حذف شود، قیمت نفت می‌تواند دوباره بالا برود، زیرا کشورها ناچار خواهند بود به دنبال منابع جایگزین بگردند.
حتی افزایش اخیر تولید اوپک نیز، با توجه به محدودیت ظرفیت و مشکلات لجستیکی، جایگزین کردن چنین حجم عظیمی را در کوتاه‌مدت بسیار دشوار می‌کند.
اما فراتر از آنچه ذکر شد، هندی‌ها احتمالاً به جای جایگزین کردن نفت روسیه با نفت کشورهای دیگر، به روش‌های دور زدن تحریم‌های ثانویه آمریکا از طرق رسمی و غیررسمی بر خواهند آمد.
اخیرا مقامات ارشد سه کشور اصلی حوزه بریکس (روسیه، هند و چین) با یکدیگر مذاکراتی را در خصوص نحوه مواجهه با تحریم‌های ثانویه نفتی آمریکا علیه روسیه برگزار کرده‌اند.
خبری از محتوای این مذاکرات در دست نیست، اما هم‌افزایی دهلی نو، پکن و مسکو در بطن پیمان بریکس و طراحی روش‌های غیراعلامی، اما خلاقانه در مواجهه با تحریم‌های ثانویه نفتی آمریکا، نقش مهمی در صیانت از امنیت بازار نفت جهانی ایفا خواهد کرد.
آنچه برخی نزدیکان ترامپ شدیداً از آن واهمه دارند، هم‌افزایی سه کشور حوزه بریکس (هند، چین و روسیه) در بی‌اثر ساختن ساختار تحریم‌های ثانویه آمریکا در قبال نفت و دیگر موضوعات کلان اقتصاد جهانی می‌باشد.
ترامپ به صورت ناخواسته در حال تقویت این مثلث است.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.