قتلعام غزه؛ عامل اقدام محافل علمی و ورزشی جهان برای تحریمهای اسرائیل - تسنیم
از ابتدای سال 2025 افزایش چشمگیری در تحریم های شخصی دانشگاهی اسرائیل دیده می شود، به طوری که تعداد تحریم های گزارش شده از اکتبر 2023 تا فوریه 2025 از حدود 500 مورد به بیش از 700 مورد رسیده است.

به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، یکی از پیامدهای مهم و اثرگذار حساسیت افکار عمومی دنیا به آنچه در نوار غزه می گذرد، واکنش آشکار و پنهان و البته روزافزون کشورها و نهادهای غیردولتی جهان به تداوم تعامل و مناسبات با تل آویو به ویژه پس از جنایات این رژیم در غزه و کرانه باختری است.
با آغاز جنگ غزه که بیش از 21 ماه از آن میگذرد، جامعه جهانی آرام آرام نسبت به رفتار خشونتبار اسرائیل در قبال فلسطینیها واکنش نشان داد.
برگزاری تجمعات اعتراضی در شهرهای مختلف، تصمیم برخی سیاستمداران برای کاهش و یا تعلیق روابط تجاری و نظامی با اسرائیل تحت فشار افکار عمومی داخلی خود، بازخورد منفی شهروندان اروپایی به تداوم تعاملات تجاری با شرکتهای اسرائیلی و افزایش حمایت از آرمان فلسطین در نظرسنجیهای جهانی بخشی از این واکنشها بود.
اما آنچه این روند را سرعت بخشید، تصمیم مقامات اسرائیل برای تشدید محاصره نوار غزه و جلوگیری از ارسال کمکهای غذایی و دارویی به بهانه مقابله با حماس و نیروهای مقاومت بود.
در سه ماه گذشته ساکنین غزه تحت شدیدترین فشارها قرار داشتند و علیرغم درخواستهای مکرر برخی کشورهای منطقه برای بازگشایی گذرگاههای مرزی، رژیم صهیونیستی از این کار خودداری کرد.
نتیجه این سیاست، بحران انسانی رو به گسترشی شد که این روزها در قاب تصاویر مختلف از مردم غزه میتوان مشاهده کرد.
در پاسخ به انتشار این عکسها و فیلمها، اسرائیل اعلام کرد این تصاویر بخشی از «کمپین دروغین گرسنگی» حماس برای کاهش فشارها بر این سازمان است.
اما به نظر میرسد جامعه جهانی نه تنها این ادعا را قبول نکرده بلکه با شدت بیشتری وارد تقابل با اسرائیل شده است.
تشدید تحریمهای علمی علیه نهادهای دانشگاهی و پزشکی صهیونیستی
اگر تا پیش از این کشورهای مختلف دنیا به ویژه اروپاییها رویکرد «تحریم خاموش/پنهان» را در قبال شرکتها و نهادهای اسرائیلی دنبال میکردند، امروز این سیاست کنار گذاشته شده و آنها آشکارا اعلام میکنند به دلیل سیاستهای تهاجمی رژیم صهیونیستی در قبال مردم فلسطین تمایلی به ادامه همکاریها ندارند.
در این راستا برنامه تحقیق و توسعه اتحادیه اروپا موسوم به «افق» (HORIZON) که مهمترین و معتبرترین برنامه پژوهشی جهان است، تصمیم گرفت همکاریاش با اسرائیل را کاهش دهد.
در نتیجه این تصمیم، تعداد دانشمندان اسرائیلی که تحت برنامه افق کمکهزینههایی دریافت میکردند، حدود 70 درصد کاهش یافت.
طبق دادههای غیررسمی منتشر شده، اسرائیل امسال برای دریافت این کمک هزینه حدود 100 درخواست ارائه داده که فقط 9 مورد از آنها تأیید شدند؛ در مقابل، در سال گذشته از تعداد 109 درخواست ارائه شده، 29 مورد به تأیید رسیده بودند.
اما این پایان کار نیست.
اخباری در مورد برنامه جدید افق برای تعلیق کامل همکاری با اسرائیل نیز منتشر شده است.
در این رابطه پروفسور «آوی زادوک» از دانشگاه تخنیون اسرائیل که خود دو بار موفق به دریافت این کمکهزینه شده است، گفت: «این یک اتفاق جدی و وحشتناک است.
ما بیسروصدا تحریم شدهایم».
[1]
افزون براین، از ابتدای سال 2025 افزایش چشمگیری در تحریمهای شخصی دانشگاهی اسرائیل دیده میشود، به طوری که تعداد تحریمهای گزارش شده از اکتبر 2023 تا فوریه 2025 حدود 500 مورد بود اما این رقم اکنون و پس از تشدید فشارها بر مردم غزه، به بیش از 700 مورد رسیده است.
تحریمهای شخصی به این معنی است که آنها از بررسی مقالات اسرائیلیها یا پذیرش اساتید صهیونیست به عنوان مدرس مهمان یا دعوت آنها به کنفرانسها خودداری میکنند.
اما این امر حتی بیشتر در این واقعیت مشهود است که در حال حاضر بیش از 20 دانشگاه وجود دارند که اسرائیل را به صورت نهادینه تحریم کردهاند.
براین اساس طبق دادههای وزارت علوم اسرائیل، میزان انتشاراتی که محققان اسرائیلی در سراسر جهان در آن شریک هستند، در دو سال گذشته 21 درصد کاهش یافته است.[2]
در ادامه همین سیاست، در کنفرانس سالانه انجمن پزشکی بریتانیا (BMA) که در ماه ژوئن برگزار گردید، تصمیم گرفته شد روابط با انجمن پزشکی اسرائیل تا زمانی که «اصل بیطرفی پزشکی را تأیید و حملات به سیستم بهداشتی در غزه را محکوم کند» به حالت تعلیق درآید.
ترس جامعه پزشکی اسرائیل این است که سایر کشورها از این موضوع سوءاستفاده کرده و به این تحریم نوظهور بپیوندند.
این پیشنهاد تعلیق با اکثریت بیش از 80 درصد اعضا تصویب شد و اکنون به عنوان سیاست رسمی BMA در نظر گرفته میشود، البته نحوه اجرای آن در عمل هنوز مشخص نشده است.
با این حال پروفسور «صیون هاگای»، رئیس انجمن پزشکی اسرائیل، در توضیح پیامدهای احتمالی این تصمیم گفت: «این امر همچنین میتواند به پزشکانی که میخواهند برای گذراندن دوره کارآموزی خود به انگلستان سفر کنند، آسیب برساند.
البته ما به بریتانیا وابسته نیستیم.
انجمن پزشکی اسرائیل به انجمن پزشکی جهانی وابسته است و نه به یک سازمان از بین 120 نماینده.
اما این یک گام اعلامی است که میتواند منجر به تصمیم تعدادی از کشورهای دیگر برای ورود به این مسیر شود و ما علاقهمندیم از اجرای همین گام اول جلوگیری کنیم.»[3]
تحریم شهرکنشینان صهیونیست
براساس لایحه جدیدی که در پارلمان ایرلند به عنوان ضد اسرائیلیترین کشور در جهان غرب، به سرعت در حال پیشرفت به سمت تصویب نهایی است؛ هر شهروند ایرلندی که با ساکنین صهیونیست کرانه باختری معامله کرده باشد با احتمال 5 سال زندان و جریمه 250 هزار یورویی مجازات خواهد شد.
این لایحه که «قانون سرزمینهای اشغالی» نامیده میشود، اولین بار در سال 2018 مورد بحث قرار گرفت.
در آن زمان، مشاوره حقوقی که تشخیص داد که این لایحه با توافقنامه همکاری بین اسرائیل و اتحادیه اروپا در تضاد است و مانع از پیشرفت آن خواهد شد.
اما با شروع جنگ غزه، ایرلند به سرعت به صف کشورهایی پیوست که این جنگ را فرصتی برای مجازات اسرائیل دیدند و لذا اکنون این پیشنهاد دوباره در پارلمان ایرلند به بحث گذاشته شد.
این لایحه هرگونه تجارت با مؤسسات اسرائیلی در کرانه باختری از جمله محصولات و خدمات را به عنوان یک جرم جنایی واقعی تعریف میکند.[4]
با توجه به تشدید تنشها و درگیری شهرکنشینها علیه فلسطینیهای کرانه باختری، چند روز قبل وزیر امور خارجه آلمان در جریان سفرش به این منطقه نیز اعلام کرد: «دولت آلمان متعهد به اعمال تحریمهای بیشتر علیه شهرکنشینان خشونتطلب است.
شهرکهای غیرقانونی مانع بزرگی برای راهحل دو دولتی هستند و سیاست شهرکسازی آشکارا مغایر با قوانین بینالمللی است.»
وی افزود: «خشونت فزاینده شهرکنشینان افراطی علیه فلسطینیان در کرانه باختری جنایت و تروریسم است.
آنها باید به دست عدالت سپرده شوند و فلسطینیان باید محافظت شوند.»
گسترش تحریمهای رژیم صهیونیستی به حوزه فوتبال
در دو سال گذشته بارها اخباری در مورد واکنش منفی طرفداران تیمهای اروپایی که تیمشان با باشگاههای اسرائیلی مسابقه دادند، منتشر شد که گاه این اعتراضات به درگیریهای خیابانی نیز منجر میشد.
در ادامه همین رویکرد، گزارش جدیدی منتشر شده است که نشان میدهد بسیاری از کشورهای اروپایی دیگر علاقهای به اضافه کردن بازیکنان صهیونیست، به لیگهای خود ندارند و باشگاهها مایل نیستند به همکاری با همتایان اسرائیلی خود ادامه دهند.
گفته میشود این تغییرات به دلیل جنگ جاری در غزه و فضای عمومی شدیدا ضد اسرائیلی در اروپا است.
خودداری شرکت پوشاک ورزشی آدیداس از ادامه همکاری با فدراسیون فوتبال رژیم صهیونیستی
براین اساس از آغاز جنگ غزه تنها دو انتقال بزرگ از لیگ فوتبال رژیم صهیونیستی به اروپا انجام شده است: نخست «عنان خلیلی» که به تیمی در بلژیک و «محمود جابر» که به تیمی در فرانسه پیوست.
به نظر میرسد باشگاههای اروپایی این نوع معاملات را راحتتر میپذیرند، زیرا حتی این بازیکنان هم مسلمان و غیریهودی هستند.
در گفتگو با بسیاری از ایجنتهای اسرائیلی در طول یک هفته گذشته، این واقعیت مشخص شد که این دیگر یک تحریم خاموش نیست، بلکه یک روند آشکار است.
باشگاههای اروپایی به ایجنتهای اسرائیلی اعلام کردند: باشگاهها تمایلی ندارند که رختکن یک بازیکن اسرائیلی را با بازیکنان مسلمان که میتواند برای آنها درگیری ایجاد کند، به اشتراک بگذارند، به ویژه که در برخی موارد، این بازیکنان از تیمهای ملی کشورهای اسلامی هستند.
علاوه بر این باشگاههای اروپایی عنوان کردهاند نگرانیهایی در مورد واکنش هوادارانشان نیز وجود دارد.
نمونههای اخیر را میتوان در مورد «یوناتان کوهن» از تیم مکابی اسرائیل مشاهده کرد که اخیراً به تیم لژیا ورشو پیشنهاد شده بود، اما به دلیل مخالفت افکار عمومی، این انتقال با مشکل مواجه شد.
حتی «اسکار گلوخ»، قبل از پیوستن به آژاکس، در آستانه امضای قرارداد با باشگاه ایتالیایی کومو بود، اما مالکان اندونزیایی این تیم از پذیرش این بازیکن اسرائیلی خودداری کردند.
رسانههای هلندی ادعا کردند مبلغ 14 میلیون یورویی که آژاکس به گلوخ پرداخت کرد، بسیار پایین است و این به دلیل دشواری بازاریابی برای بازیکنان صهیونیست در لیگهای برتر در فضای فعلی اروپا است.
طرفهای نزدیک به گلوخ حتی مدعی شدند: اگر احساسات ضد اسرائیلی نبود، او در ایتالیا یا آلمان بازی میکرد و بیدلیل نبود که تیم سالزبورگ اتریش بر سر قیمت فروش گالوخ با آژاکس مصالحه کرد، آنها متوجه این مسئله در جذب یک بازیکن فوتبال صهیونیست شده بودند.
با توجه به این تحولات، در حال حاضر فقط کشورهایی که روابط دیپلماتیک خوبی با اسرائیل دارند، به نوعی به مقصد ترجیحی فوتبالیستهای اسرائیلی تبدیل شدهاند که از جمله آنها میتوان به لیگ آمریکا اشاره کرد.
بازارهای دیگری که هنوز برای فوتبالیست اسرائیلی باز هستند شامل روسیه، آذربایجان، صربستان و رومانی است، لیگهایی که جذابیت بسیار کمتری نسبت به لیگهای حرفهای اروپا دارند اما تنها شانس بازیکنان صهیونیست در شرایط کنونی به شمار میرود.[5]
بنابراین میتوان گفت هرچه روند سیاستهای تجاوزکارانه اسرائیل نسبت به مردم مظلوم و بی گناه غزه شدت پیدا کند، واکنش افکار عمومی دنیا به خصوص اروپا نسبت به این رژیم هم منفیتر میشود.
این وضعیت به وضوح میتواند ساکنین اراضی اشغالی را با مشکلات جدی روبرو سازد که انتظار میرود حتی در ماههای آینده ابعاد بزرگتری نیز به خود بگیرد.
پانوشت:
[1].
https://www.calcalist.co.il/calcalistech/article/syx9gibugx
[2].
https://www.calcalist.co.il/local_news/article/q45izsotr#google_vignette
[3] .
https://www.ynet.co.il/health/article/ryz0011icrel
[4].
https://www.c14.co.il/article/1272637
[5] .
https://www.ynet.co.il/sport/article/ryq6vetdge
انتهای پیام/