زیرمیزی در مطب‌ها و بیمارستان‌های دولتی خراسان جنوبی؛ چالشی جدی در نظام سلامت استان - تسنیم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، در شرایطی که سلامت و درمان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هر جامعه است، دریافت «زیرمیزی» از سوی برخی پزشکان به ویژه در بخش جراحی، به معضلی جدی در خراسان جنوبی تبدیل شده که صدای بیماران و مردم استان را درآورده است.
نبود زیرساخت‌های کافی، تأخیر در پرداخت مطالبات پزشکان و کمبود متخصصان، از عوامل اصلی بروز این مشکل شناخته می‌شوند.
در خراسان جنوبی، کمبود پزشکان متخصص، نبود بیمارستان خصوصی و تأخیر طولانی در پرداخت مطالبات پزشکی، زمینه‌ساز افزایش معضل دریافت زیرمیزی در مطب‌ها و بیمارستان‌های دولتی شده است؛ مشکلی که بیماران را مجبور به پرداخت هزینه‌های غیررسمی کرده و نظام سلامت استان را با چالشی جدی مواجه کرده است
کمبود پزشک متخصص و نبود بیمارستان خصوصی
یکی از ساکنان شهر بیرجند در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: تمام جراحی‌های مطب‌های خصوصی در استان خراسان جنوبی مشمول دریافت زیرمیزی است.
مگر در بیمارستان‌های خصوصی یا کلینیک‌هایی که پزشکان در آن‌ها عمل می‌کنند، زیرمیزی مجاز نیست.
وی با اشاره به وضعیت شهرهای بزرگ افزود: در شهرهای بزرگ به دلیل وجود بیمارستان‌های خصوصی و امکان انتخاب خدمات درمانی توسط بیماران، فشار روی پزشکان برای دریافت زیرمیزی کمتر است.
اما در بیرجند و دیگر شهرستان‌های استان که بیمارستان خصوصی وجود ندارد و بیمه‌ها نیز حق پزشکان را به موقع پرداخت نمی‌کنند، این معضل تشدید شده است.
تجارب تلخ بیماران
یکی دیگر از شهروندان درباره تجربه خود در تهران گفت: دو سال پیش یکی از بستگانم برای جراحی به تهران مراجعه کرد و پزشک از او خواست که قبل از عمل 90 میلیون تومان یا معادل آن به دلار یا طلا پرداخت کند.
همچنین فرد دیگری از پرداخت 20 میلیون تومان زیرمیزی برای جراحی در استان خبر داد و افزود: با کلی التماس مجبور شدم این مبلغ را پرداخت کنم.
ریشه‌های پدیده زیرمیزی
دکتر جمشید مشایخی جم ، مدیر نظارت و اعتباربخشی امور درمان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، در گفتگو با تسنیم علت‌های اصلی دریافت زیرمیزی در استان را چنین تشریح کرد:
تعرفه‌های پزشکی غیرمتناسب با نرخ تورم: وقتی تعرفه‌ها به روز نشده و قدرت خرید پزشکان کاهش می‌یابد، زمینه‌ساز دریافت زیرمیزی می‌شود.
همچنین عدم پرداخت به موقع حق بیمه‌ها: به گفته وی، برخی پزشکان پس از 16 ماه حق العمل خود را دریافت می‌کنند که این تأخیر فشار مالی زیادی ایجاد می‌کند.
افزون براین کمبود پزشکان متخصص در مناطق محروم: به دلیل کم بودن متخصصان در استان، پزشکان کمتر تمایل دارند با بیماران همکاری بدون دریافت زیرمیزی داشته باشند.
به گفته وی ضعف در بازدارندگی و قاطعیت حکم‌های قضایی: اگرچه تخلفات به کمیسیون ماده 110 و محاکم قضایی ارجاع می‌شود، اما حکم‌های سنگین برای متخلفان صادر نمی‌شود که باعث استمرار این رفتار می‌گردد.
آمار پرونده‌های تخلف زیرمیزی
به گفته مشایخی جم ، از ابتدای سال 1401 تا آذر 1403، 13 پرونده تخلف دریافت زیرمیزی به مراجع قضایی و تعزیراتی ارجاع شده است و این تعداد از آذر 1403 تا تیر 1404 به 16 پرونده افزایش یافته است.
از این پرونده‌ها، 11 مورد همزمان به تعزیرات و نظام پزشکی ارسال شده، یک پرونده فقط به تعزیرات حکومتی رفته و چهار پرونده با تذکر کتبی مواجه شده‌اند.
وی تاکید کرد: این آمار به معنای افزایش دریافت زیرمیزی نیست، بلکه به دلیل تشدید نظارت‌ها و برخوردهای بیشتر است.
موانع شکایت و نظارت
مدیر نظارت دانشگاه علوم پزشکی بیرجند همچنین از نبود مستندات کافی برای پیگیری شکایات مردم خبر داد و گفت: اغلب بیماران و خانواده‌های آنان فقط به صورت شفاهی اعتراض می‌کنند و از ارائه شکایت کتبی امتناع می‌ورزند که این موضوع مانع از پیگیری قضایی موثر می‌شود.
لزوم برخورد هوشمندانه در مناطق محروم
یکی دیگر از مشکلات مهم، ترس از دست دادن پزشکان متخصص در استان‌های محروم است.
مشایخی در این زمینه تاکید کرد: برخورد با متخلفان باید هوشمندانه باشد تا پزشکان متخصص به خاطر فشارهای نظارتی، استان را ترک نکنند.
در قرارگاه نظارت بر سلامت استان که با حضور دادستان، رئیس کل دادگستری، تعزیرات حکومتی و بازرسی تشکیل شده، تصمیم گرفته شده که ابتدا با تذکر شفاهی و کتبی اقدام شود و در صورت تکرار، برخورد قضایی صورت گیرد.
چرا که از دست دادن هر پزشک متخصص، یعنی از چاله به چاه افتادن برای مناطق محرومی مانند خراسان جنوبی.
نیاز به راهکارهای کلان و توسعه زیرساخت‌ها
با وجود تلاش‌های دانشگاه علوم پزشکی و مراجع قضایی، حل ریشه‌ای معضل دریافت زیرمیزی نیازمند تصمیمات کلان در حوزه نظام سلامت است؛ از جمله به روزرسانی تعرفه‌ها، توسعه زیرساخت‌های درمانی، افزایش ظرفیت بیمارستان‌های خصوصی، پرداخت به موقع مطالبات پزشکان و ایجاد سازوکارهای اثربخش برای شکایت و نظارت بر عملکرد پزشکان.
حفظ پزشکان متخصص و حمایت از بیماران
پدیده دریافت زیرمیزی در حوزه درمان خراسان جنوبی، زاییده عوامل متعددی است که علاوه بر بیماران، سلامت کل نظام درمان استان را به چالش کشیده است.
بدون اصلاحات بنیادین در ساختارها و سیاست‌های کلان سلامت و همچنین تقویت نظارت‌ها، انتظار بهبود این وضعیت دشوار خواهد بود.
در عین حال، حفظ پزشکان متخصص و حمایت از بیماران باید همزمان مدنظر مسئولان قرار گیرد تا عدالت در ارائه خدمات پزشکی تحقق یابد.
انتهای پیام/258