ایران فرهنگی؛ میراث‌دار تمدنی فراتر از مرزهای سیاسی امروز - تسنیم
قائم مقام بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی سینا بر اهمیت حفظ میراث مشترک ایران فرهنگی تأکید کرد و افزود: هدف اصلی این نهاد پاسداری از هویت ملی و فرهنگی این شخصیت برجسته و جلوگیری از شبهات درباره ملیت آنها است.
توکل دارایی، قائم مقام بنیاد علمی وفرهنگی بوعلی سینا در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در همدان گفت: ایران فرهنگی ما در گذشته شامل هفت، هشت و گاه حتی 10 کشور امروزی می‌شد؛ به عبارت دیگر، این مناطق در آن زمان بخشی از ایران بزرگ بودند و از هزار تا دو هزار سال پیش، این سرزمین‌ها زیرمجموعه‌ی این تمدن کهن قرار داشتند اما امروز در چارچوب جغرافیای سیاسی ایران زندگی می‌کنیم که بسیاری از بزرگان ما در مناطقی متولد شده، زندگی کرده یا درگذشته‌اند که اکنون خارج از مرزهای سیاسی کنونی ایران قرار دارند.
وی افزود: با این حال، این شخصیت‌ها به ایران فرهنگی تعلق دارند، همان ایران بزرگی که ما امروز میراث‌دار آن هستیم.
این ایران در دوره‌های مختلف تاریخ، به‌دلیل جنگ‌ها و تحولات سیاسی، گاه گسترده و گاه کوچک شده است، اما نمی‌توانیم بگوییم ابن‌سینا امروز ایرانی نیست، صرفاً به این دلیل که در محدوده‌ی جغرافیای سیاسی کنونی ایران متولد نشده است.
جالب اینجاست که آرامگاه او اکنون در شهر همدان و در خاک ایران امروزی قرار دارد.
قائم مقام بنیاد علمی وفرهنگی بوعلی سینا بابیان اینکه این مسئله تنها درباره ابن‌سینا نیست، بلکه در مورد بسیاری از مفاخر دیگر ما نیز صادق است.تصریح کرد: شبهه‌ها و گفت‌وگوهایی درباره ملیت این بزرگان مطرح شد.
در همین راستا، شورای عالی انقلاب فرهنگی اقدام به تأسیس بنیاد ابن‌سینا کرد.
دارایی افزود: این تصمیم پس از برگزاری یک همایش بزرگ بین‌المللی با حضور نمایندگان 17 تا 18 کشور در سال 1383 در همدان گرفته شد.
دولت وقت به این نتیجه رسید که جای چنین نهادی خالی است، زیرا پیش از آن، بنیاد ابن‌سینا در ازبکستان زادگاه ابن سینا در شهر بخارا که امروز خارج از مرزهای ایران است، تأسیس شده بود.
وی گفت: این بنیاد در ایران دو سال پس از تصمیم‌گیری، یعنی در سال 1385، راه‌اندازی شد و با توجه به بودجه و امکانات محدود، تلاش کرده است تا میراث ابن‌سینا را پاس بدارد.
قائم مقام بنیاد علمی وفرهنگی بوعلی سینا افزود: البته بنیاد به تنهایی نمی‌تواند تمام میراث این دانشمند بزرگ را زنده نگه دارد.
دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه در طول قرن‌ها همواره به پژوهش درباره آثار او پرداخته‌اند.
اما این بنیاد کوشیده است با حمایت استان همدان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چراغ پژوهش‌های ابن‌سینایی و توجه به میراث او را در کشور روشن نگاه دارد.
دارایی با اشاره به فعالیت های بنیاد بیان کرد: می‌توان به برگزاری همایش‌های بین‌المللی، اهدای جایزه علمی، تشکیل نشست‌های تخصصی در تهران و همدان، و برقراری ارتباط با پژوهشگران خارجی اشاره کرد.
بسیاری از ابن‌سیناپژوهان از کشورهای مختلف به ایران سفر کرده و در برنامه‌های علمی این بنیاد مشارکت داشته‌اند.
همچنین، استادان برجسته‌ی ایرانی در همایش‌های دوجانبه یا چندجانبه در کشورهای حوزه تمدنی ایران حضور یافته‌اند.
وی با بیان اینکه رسالت اصلی این بنیاد، حفظ میراث ابن‌سینا و همکاری با مراکز علمی و فرهنگی داخلی و خارجی است.
گفت: در این راستا، ارتباطی سازنده با دانشگاه‌های کشور برقرار کرده است.
شاید بتوان گفت بنیاد ابن‌سینا تنها نهاد ملی و بین‌المللی است که خارج از پایتخت فعالیت می‌کند.
یکی از مزیت‌های آن، قرارگیری در جوار آرامگاه این دانشمند بزرگ در شهر همدان است.
این موقعیت، امکان ارتباط مستقیم با علاقه‌مندان و پژوهشگران را فراهم می‌سازد.
دارایی افزود: یکی از نقاط قوت این بنیاد، قرارگیری در بستر تاریخی و حکمت‌آمیز همدان است که به آن می‌بالیم.
با این حال، ضعفی که وجود دارد این است که به دلیل واقع شدن خارج از پایتخت، معمولاً از نظر بودجه و امکانات مورد توجه کمتری قرار می‌گیرد.
قائم مقام بنیاد علمی وفرهنگی بوعلی سینا افزود: متأسفانه در سال‌های گذشته، این موضوع باعث نوساناتی در عملکرد بنیاد شده است.
اما امیدواریم در دوره جدید، با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و استانداری همدان که دو حامی اصلی بنیاد بوعلی از جنبه‌های مالی، امکاناتی و فرهنگی محسوب می‌شوند بتوانیم فصل نوینی از فعالیت‌ها را آغاز نماییم.
دارایی گفت: لازم است، از زحمات بنیانگذار و مؤسس بنیاد ابن‌سینا، آقای دکتر یوسف شاه‌حسینی، که همواره با تلاشی بی‌وقفه در خدمت به این نهاد فرهنگی بوده‌اند، تقدیر نمایم.
ایشان که هم‌اکنون به عنوان عضو هیئت امنا و مشاور بنیاد فعالیت می‌کنند، بدون هیچ چشمداشتی به صورت مستمر در حال خدمت‌رسانی هستند.
وی افزود: همچنین، یاد و خاطره مرحوم حضرت آیت‌الله طه محمدی‌تبار را گرامی می‌داریم که با عشق و علاقه‌ی وافر به پژوهش‌های ابن‌سینایی پرداخته و با وجود محدودیت‌های بودجه‌ای، احترام به مقام این دانشمند بزرگ را در همدان زنده نگاه داشتند.
قائم مقام بنیاد علمی وفرهنگی بوعلی سینا گفت: در طول سال‌های فعالیت بنیاد، ابتکار مهمی صورت گرفته که تلفیق روز همدان با روز بزرگداشت ابن‌سینا است.
این اقدام که اکنون به یک رسم ملی تبدیل شده و حتی در تقویم رسمی کشور نیز ثبت گردیده، دستاورد کوچکی نیست.
جالب توجه آنکه این ایده از سوی بنیاد مطرح شد و برای نخستین بار در سال 1385 یا 1386، همزمان با همایش حکیم هزاره‌ها به مناسبت هزارمین سال وفات ابن‌سینا، اجرایی گردید.
پس از آن، سایر نهادهای فرهنگی از جمله شهرداری و در دوره‌ای سازمان میراث فرهنگی، در نهادینه کردن این مناسبت ارزشمند مشارکت فعالانه داشتند.
دارایی بیان کرد: امروز این هم‌زمانی را به فال نیک می‌گیریم؛ چرا که از سویی ابن‌سینا مظهر حکمت و دانش است و از سوی دیگر، همدان یا هگمتانه باستانی یکی از نمادهای تمدن کهن ایرانی محسوب می‌شود.
این پیوند معنوی بین حکمت ابن‌سینایی و پیشینه‌ی تاریخی همدان، موهبتی است که می‌تواند زمینه‌ساز رشد بیشتر فرهنگی و علمی در این خطه باشد.
وی عنوان کرد: واژه‌ی حکمتانه که ترکیبی هنرمندانه از حکمت و هگمتانه است، گویای این پیوند عمیق فرهنگی و تاریخی می‌باشد.
انتهای پیام/
