ضرورت بازمهندسی حکمرانی آب و آغاز عقلانیت اقلیمی در مواجهه با بحران تنش آبی

به گزارش مشرق، نوید کمالی فعال رسانه در تلگرام نوشت:
اظهارات اخیر وزیر نیرو مبنی بر کاهش ۵۰ درصدی ورودی سدهای تهران، افت ۴۱ درصدی بارش‌ها و افزایش میانگین دمای کشور تا ۵ درجه، نشان‌دهنده ورود منابع آبی کشورمان به مرحله‌ای بحرانی و کم‌سابقه است که بی‌توجهی به آن می‌تواند عوارض امنیتی و اجتماعی متعددی به همراه داشته باشد.
در چنین شرایطی، صرف ادامه سیاست‌های سنتی و غیربه‌روز در حوزه مدیریت آب، بیش از هر زمان دیگری هزینه‌زا و تهدیدآفرین خواهد بود.
یکی از چالش‌برانگیزترین سیاست‌های موجود، تداوم نگاه پروژه‌محور و غیر پایدار به مسأله آب و اتکا به پروژه‌های سنگین انتقال آب از دریا به فلات مرکزی است؛ پروژه‌هایی که نه‌تنها در حوزه زیرساخت انتقال، بلکه به‌ویژه در فرآیند شیرین‌سازی با چالش‌های فنی، مالی و زیست‌محیطی جدی روبه‌رو هستند.
طبق برآوردهای رسمی و اعلام وزیر نیرو، هزینه شیرین‌سازی و انتقال هر مترمکعب آب بیش از ۵ دلار (با دلار ۹۰ هزار تومانی تقریبا هر مترمکعب ۴۵۰ هزار تومان) است!
افزون بر آن، نیاز بالای این فرایند به انرژی، مستلزم احداث گسترده نیروگاه‌های جدید است؛ امری که با توجه به محدودیت‌های انرژی کشور، در کوتاه‌مدت غیرواقع‌گرایانه می‌نماید.
از این‌رو، واقع‌بینانه‌ترین و راهبردی‌ترین مسیر ممکن، حرکت به سوی سازگاری ساختاری با شرایط کم‌آبی، کاهش نظام‌مند سهم ۷۰ درصدی آب کشاورزی از منابع ملی و اصلاح الگوی کشت به نفع پایداری ملی است.
این مهم، مستلزم گذار از نگاه صرفاً عمرانی و ورود به رویکردهای یکپارچه، زیست‌محیطی و آینده‌نگر در حکمرانی آب است.
البته هرگونه تعدیل در سهم کشاورزی باید با پیش‌بینی مکانیسم‌های حمایتی قوی برای کشاورزان همراه باشد؛ اعم از بودجه‌های جبرانی، بیمه‌های اجتماعی، آموزش‌های انتقالی و کمک به معیشت در دوران گذار.
بدون چنین سیاست‌های مکملی، گذار به حکمرانی پایدار آب با چالش‌های اجتماعی روبه‌رو خواهد شد.
مسئله آب در ایران عزیزمان دیگر تنها یک موضوع زیست‌محیطی یا مهندسی نیست؛ بلکه به مسئله‌ای ژئواستراتژیک، امنیتی و تمدنی بدل شده است.
زمان آن رسیده که به جای تداوم مداخلات پرهزینه و کم‌بازده، به‌سوی سیاست‌گذاری علمی، واقع‌گرایانه و بومی‌سازی‌شده در حوزه آب حرکت کنیم و نگذاریم بحران آب به چالشی امنیتی و در نهایت عامل بروز خشونت سیاسی تبدیل شود.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.