آیا خط دو متروی قم باید زیرزمینی اجرا شود؟/ افتتاح فرودگاه قم تا 2 سال آینده

به گزارش خبرنگار تسنیم از قم،استان قم در تقاطع برخی مشکلات و فرصت‌ها و ظرفیت‌های طلایی ایستاده است؛ از یک‌سو با چالش‌هایی مانند ناترازی انرژی، معضل ریزگردها، توسعه نامتوازن شهری، کمبود منابع آب و فرودگاه و‌مترو نیمه‌کاره دست‌وپنجه نرم می‌کند و از سوی دیگر، ظرفیت‌هایی مهم در حوزه‌های صنعت، حمل‌ونقل، انرژی‌های نو، سرمایه‌گذاری و موقعیت راهبردی در مرکز کشور را در اختیار دارد.
برای عبور موفق از این پیچ تاریخی، نیاز به تصمیمات سنجیده، پیگیری‌های مستمر، و مطالبه‌گری جدی از سوی نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی احساس می‌شود.
در این میان، محمد منان رئیسی، نماینده مردم قم در مجلس، با ورود به مسائل زیربنایی استان و پیگیری فعالانه مشکلات ساختاری، تلاش کرده صدای مردم را به مراکز تصمیم‌گیری کشور برساند.
او در گفتگو با خبرنگار تسنیم، با صراحت از نابرابری در توزیع انرژی، بی‌عدالتی در قطع برق قم نسبت به تهران، موانع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، چالش‌های فرودگاه، بحران ریزگردها و همچنین آینده حمل‌ونقل ریلی و مترو در شهر قم سخن می‌گوید.
در این مصاحبه، نماینده قم ضمن تشریح اقدامات نظارتی و مطالبه‌گرانه خود در مجلس، از تصمیمات کلان در حوزه انرژی و صنعت تا راهکارهای فنی برای جلوگیری از اتلاف منابع در پروژه مترو، تحلیلی جامع از وضعیت موجود و مسیر پیش‌رو ارائه می‌دهد.
او همچنین خواهان نقش‌آفرینی بیشتر مردم، گروه‌های جهادی و نهادهای بومی در حل برخی مسائل اولویت‌دار استان از جمله بحران گردوغبار می‌شود.
آنچه در ادامه می‌خوانید، گفتگوی تفصیلی خبرگزاری تسنیم با منان رئیسی، نایب‌رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، درباره مهم‌ترین چالش‌ها و فرصت‌های قم در حوزه انرژی، صنعت، محیط زیست و زیرساخت‌های شهری است.
تسنیم: «ناترازی انرژی» چه تاثیراتی در حوزه‌های مصرف خانگی و صنعتی دارد؟
منان رئیسی: انرژی، به‌ویژه انرژی برق، زیربنای توسعه هر کشور است.
هرگونه فعالیت اقتصادی، صنعتی یا حتی ایجاد اشتغال وابسته به تأمین پایدار انرژی است.
زمانی که برق در دسترس نباشد، عملاً امکان انجام هیچ‌گونه فعالیت تولیدی یا صنعتی وجود نخواهد داشت.
در حوزه خانگی، این ناترازی موجب قطعی‌های مکرر و فشار مضاعف بر مردم شده است.
از سوی دیگر، صنایع نیز به‌دلیل عدم ثبات در تأمین انرژی دچار آسیب‌های جدی شده‌اند.
تسنیم: در استان قم برای حل این مشکل چه تدابیری اندیشیده شده است؟
منان رئیسی: دولت در راستای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه انرژی خورشیدی، برنامه‌ای کلان برای استان قم در دست اجرا دارد.
با توجه به شرایط اقلیمی خاص این استان، از جمله تابش مناسب خورشید و وجود اراضی بیابانی، قم از مزیت نسبی بالایی در این حوزه برخوردار است.
استاندار استان قم نیز با اشراف کامل بر موضوع، پیگیر این طرح‌ها هستند و برنامه‌های خوبی در این زمینه پیش‌بینی و در حال اجراست.
در بازه زمانی حدوداً 1 ساله، چندین نیروگاه خورشیدی با ظرفیت قابل توجه در استان راه‌اندازی خواهد شد، اما بی‌تردید این میزان کافی نیست و نیازمند برنامه‌ریزی گسترده‌تر و اقدامات بیشتر است.
در سطح ملی، اجحافی که در زمینه تأمین برق در حق مردم قم صورت می‌گرفت را پیگیری نمودم.
تا پیش از این، شرکت توزیع برق استان قم به صورت مشترک با استان‌های تهران و البرز اداره می‌شد.
تسنیم: در جریان سفر رئیس جمهور به قم در مورد مسله برق استان چه نکاتی مطرح کردید؟
منان رئیسی: در جریان سفر رئیس‌جمهور محترم به استان قم، در نشستی که در حرم مطهر برگزار شد، این مسئله را صریح و محترمانه با ایشان در میان گذاشتم.
به وی گفتم: اطلاعات موثقی دارم مبنی بر اینکه برای جلوگیری از قطع برق تهران، قطعی برق قم بیشتر از حد متعارف صورت می‌گیرد که این ظلمی در حق مردم شریف قم است.
از آقای رئیس جمهور درخواست کردم که حداقل 1 ساعت در روز برق تهران نیز مانند قم قطع شود، تا عدالت در توزیع برق رعایت شود.
رئیس‌جمهور محترم همان‌جا به رئیس دفتر خود آقای حاج‌میرزایی، دستور پیگیری این موضوع را صادر کرد.
همچنین در همان جلسه، در حضور استاندار، نمایندگان دیگر قم و مسئولان استانی، خواستار استقلال شرکت توزیع برق استان قم از تهران شدم.
رئیس جمهور نیز دستور این کار را صادر کردند.
پس از آن، نامه‌ای رسمی به وزیر نیرو ارسال کرده و با استناد به دستور رئیس‌جمهور، خواستار اجرای این تصمیم شدم.
دستور کتبی وزیر نیرو نیز اخذ شد و طبق قول‌های دریافت‌شده، مقرر گردید تا پایان سال 1404، ساختار اداری، پرسنلی و مدیریتی شرکت توزیع برق قم از تهران به‌طور کامل مستقل شود.
با تحقق این امر، از سال آینده استان قم به‌صورت مستقل از تهران عمل خواهد کرد و دیگر به واسطه اولویت‌ دادن به تهران، مردم قم با خاموشی‌های غیرعادلانه مواجه نخواهند شد.
تسنیم: دولت و مجلس چه طرح‌های حمایتی برای صنایعی که در شرایط ناترازی برق آسیب دیده‌اند پیش‌بینی کرده است؟
منان رئیسی: استان قم دارای شهرک‌های صنعتی مهمی از جمله شکوهیه، محمودآباد، نیزار و سلفچگان است.
از نظر سهم صنعت، استان قم جزو استان‌های پیشرو محسوب می‌شود و سرمایه‌گذاران نیز تمایل زیادی برای ورود به این استان دارند.
دلیل این موضوع نزدیکی به تهران و بهره‌مندی از معافیت مالیاتی شعاع 120 کیلومتری از پایتخت است.
استان قم به دلیل قرار گرفتن در این شعاع و نیز برخورداری از مزیت نزدیکی به تهران، می‌تواند مشمول این معافیت‌ها شود.
بنابراین، تقاضا برای سرمایه‌گذاری در استان قم کم نیست.
بر همین اساس، تدبیری اندیشیده شد و یک سند اقتصادی و سرمایه‌گذاری برای استان تدوین گردید که اکنون در آستانه نهایی شدن است.
مقرر شده است که از این پس، هرگونه سرمایه‌گذاری در استان بر اساس این سند صورت گیرد.
تسنیم: در این سند چه نکات خاصی وجود دارد؟
منان رئیسی: مهم‌ترین ملاحظه‌ای که در این سند در نظر گرفته شده، این است که سرمایه‌گذاری‌ها باید با شرایط اقلیمی، جغرافیایی و فرهنگی استان قم تطابق داشته باشند.
به عنوان نمونه، برخی از صنایع به دلیل مصرف بالای آب، متناسب با زیست‌بوم استان نیستند و از این‌رو، از حضور چنین صنایعی استقبال نمی‌کنیم.
استان قم منطقه‌ای گرم و خشک است و با بحران آب مواجه است، لذا صنایعی که مصرف آب بالایی دارند، برای این منطقه مناسب نیستند.
همچنین، صنایعی که با بافت فرهنگی و مذهبی استان قم همخوانی ندارند، نمی‌توانند در اولویت توسعه قرار گیرند.
در حال حاضر، برخی صنایع فعال در استان از مسئله ناترازی انرژی آسیب دیده‌اند، اقدامات خوبی در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، از جمله مزارع خورشیدی، در حال برنامه‌ریزی است.
ما نمایندگان مردم در جایگاه اجرایی نیستیم، اما نقش نظارتی داریم و می‌توانیم تذکر بدهیم و پیگیری کنیم.
بنده شخصاً در موضوع خاموشی‌ها ورود جدی داشتم، وزیر را به صحن مجلس آوردیم و درباره علل خاموشی‌ها که عمدتاً ناشی از ذخیره‌سازی ناکافی سوخت نیروگاه‌ها بود، به ایشان تذکر دادیم.
هشدارهای لازم را نیز ارائه کردیم و اعلام نمودیم که اگر این وضعیت در سال آینده تکرار شود، به تذکر بسنده نمی‌کنیم و از ابزارهای نظارتی شدیدتر استفاده خواهیم کرد.
همچنین در تعامل مداوم با وزیر نیرو هستیم و با موضعی مطالبه‌گرانه عملکرد ایشان را پیگیری می‌کنیم.
تسنیم: یکی از دغدغه‌های اصلی مردم، موضوع ریزگردها و بیابان‌های اطراف استان قم است.
تکلیف ساماندهی این ریزگردها چه شده است؟
آیا استان‌های مجاور سهم خود را ایفا کرده‌اند و دولت چه اقداماتی در این زمینه انجام داده است؟
منان رئیسی: در خصوص ریزگردها جلسات متعددی با نمایندگان استان‌های مجاور و مسئولان مختلف از جمله معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست برگزار شده است.
مقرر شده بودجه قابل توجهی به این موضوع اختصاص یابد و در استان قم نیز بخشی از اعتبارات تخصیص داده شده است.
بر اساس برنامه زمان‌بندی، این اعتبارات به صورت تدریجی تزریق می‌شود تا کانون بحرانی ریزگردها در حدود 30 هزار هکتار، به ویژه مناطق سراجه و اطراف آن، مهار گردد.
با نمایندگان استان‌های اصفهان، مرکزی و تهران جلسات متعددی داشتیم و دولت (وزیر نفت) متعهد شده که بودجه لازم را در قالب 3 قسط طی 3 سال به استان تخصیص دهد.
تسنیم: شما پیشنهاد ورود مردم برای بحران ریزگردها را داده بودید.
در این باره توضیح بفرمایید
منان رئیسی: تجربه تاریخی نشان داده است که بدون حضور مردم، مشکلاتی از این دست قابل حل نیست.
به عنوان مثال، در دوران دفاع مقدس، موفقیت‌ها با مشارکت گسترده مردم محقق شد.
نکته مهم در مهار ریزگردها، کاشت درختان کم‌آب‌بر است که نیاز آبی اندکی دارند.
این موضوع باید توسط مردم و گروه‌های جهادی دنبال شود.
ما نیز جلسات متعددی با گروه‌های مردمی برگزار کرده‌ایم و از آنها درخواست همکاری داشته‌ایم، اما تا کنون حرکت جدی مشاهده نشده است.
انتظار می‌رود مردم به کمک دولت بیایند، چرا که دولت به تنهایی قادر به حل این مسئله نیست.
دولت با هزاران مشکل و دغدغه روبرو است و اگر منتظر بمانیم فقط دولت اقدام کند، ممکن است این مسئله سال‌ها به طول انجامد.
از همین رو، دعوت می‌کنم گروه‌های جهادی و مردم عزیز که با همکاری هم، ظرف چند هفته کار را آغاز کنند.
ما آمادگی پیگیری و جذب اعتبار دولتی را داریم و با مشارکت مردم و گروه‌های جهادی این مشکل را برطرف خواهیم کرد.
تسنیم: یکی از موضوعات مهم در قم، پیشرفت خط دوم مترو است.
اخیراً شورای عالی ترافیک کشور موافقت خود را با این طرح اعلام کرده‌اند.
سؤال مهم این است که برای جلوگیری از بروز مشکلات مشابه خط A مترو، چه اقداماتی باید از سوی دولت و مجلس انجام شود؟
منان رئیسی: من به عنوان فردی با تحصیلات فنی در زمینه عمران، شهرسازی و معماری، تأکید می‌کنم که مترو یکی از گران‌ترین و دیر بازده‌ترین روش‌های حمل‌ونقل عمومی است و تنها در بافت‌های شهری بسیار متراکم مانند تهران که امکان توسعه سیستم حمل‌ونقل روی زمین وجود ندارد، توجیه دارد.
به همین دلیل، در شهرهایی مانند قم، استفاده از روش‌های جایگزین مانند تراموا، بی‌آرتی و انواع اتوبوس‌ها که در سیستم‌های مختلف، مناسب‌تر است.
با این حال، خط یک مترو در قم به‌زودی آماده بهره‌برداری خواهد بود و تنها مشکل باقی‌مانده، تأمین واگن‌ها است که قرار است چندین واگن تا پایان سال آن‌ها را تحویل دهد تا این خط به مراحل بعدی برسد.
تسنیم: آیا خط دوم مترو باید همانند خط یک باشد یا تغییراتی در آن ایجاد شود؟
منان رئیسی: برای محور دوم خط B از پردیسان، هرچند کل محور را به صورت مترو موافق نیستم، اما به عنوان یک فرد فنی باید تأکید کنم که باید با دقت بررسی کنیم کجا الزاماً باید مسیر را به صورت زیرزمینی اجرا کنیم؛ چرا که زیرزمینی رفتن هزینه بسیار بالایی دارد و اجرای آن طولانی‌تر و پرهزینه‌تر است.
مطالعات مربوطه نیز تصویب شده و ما حتماً از مشاوران خواهیم خواست در بخش‌هایی که ضرورت ندارد، از اجرای زیرزمینی پرهیز شود.
تسنیم: آیا زمین لازم برای اجرای سطحی مترو وجود دارد؟
منان رئیسی: بله به عنوان مثال در محدوده پردیسان و بلوار مرجعیت، قطعات زیادی وجود دارد که زمین آماده و ساخت‌وساز نشده است؛ بنابراین می‌توانیم مسیر مترو را به صورت سطحی و با هزینه‌ای بسیار کمتر شاید حتی یک دهم هزینه ریل‌گذاری زیرزمینی اجرا کنیم که به مراتب سریع‌تر به بهره‌برداری خواهد رسید.
اگر قرار باشد کل خط B از پردیسان تا حرم زیرزمینی ساخته شود، با توجه به محدودیت‌های بودجه‌ای، پیش‌بینی می‌کنم اجرای آن بیش از پانزده سال طول بکشد که عملاً زمان مناسبی برای مردم نیست.
لذا از مدیریت شهری تقاضا دارم اشتباه فنی نکنند و فقط در قسمت‌هایی که ناگزیر هستیم زیر زمین برویم، اقدام به این کار کنند.
به عنوان نایب‌رئیس کمیسیون عمران، رصد دقیق این موضوع را پیگیری می‌کنم تا اشتباه فنی رخ ندهد.
تسنیم: وضعیت تعیین تکلیف فرودگاه به کجا رسیده است؟
منان رئیسی: مشکل اصلی فرودگاه، مسائل حقوقی بود که با پیگیری‌های جدی استاندار قم تا حد زیادی حل شده است که از ایشان تشکر می‌کنم.
توافق مکتوبی صورت گرفته که سرمایه‌گذار قبلی تنها در بخش گردشگری فعالیت کند و قسمت باند، سالن و ترانزیت به سرمایه‌گذار دیگری واگذار شود که اکنون مراحل آغازین کار توسط این سرمایه‌گذار جدید در حال انجام است.
تسنیم: چند سرمایه‌گذار در فرودگاه قم سرمایه‌گذاری خواهند کرد و آیا بازه زمانی برای ساخت و راه‌اندازی آن تعیین شده است؟
منان رئیسی: سرمایه‌گذار بخش خصوصی که ایشان هستند، مسئولیت بخش گردشگری را بر عهده دارند و قرار است هزینه‌های مربوط به باند و قسمت فنی پس از برآورد کارشناس پرداخت شود.
با توجه به رقم بالای سرمایه‌گذاری، احتمالاً یک سرمایه‌گذار به تنهایی توان پوشش کامل آن را ندارد و کار به صورت خرد و با مشارکت چند سرمایه‌گذار پیش می‌رود.
با استاندار نیز صحبت کرده‌ایم و امیدواریم در دولت و مجلس فعلی، ظرف بازه زمانی 1 و نیم تا 2 سال آینده، این پروژه تاریخی به سرانجام برسد.
انتهای پیام/