روث چپگتیچ؛ از رکوردشکنی تاریخی تا اتهام دوپینگ

به گزارش خبرگزاری تسنیم، در اکتبر 2024 روث چپگتیچ، دونده کنیایی توجه جهانیان را به خود جلب کرد.
او در ماراتن شیکاگو به رکوردی بی‌سابقه دست یافت و به نخستین زن تاریخ تبدیل شد که مسافت ماراتن را در زمانی کمتر از 2 ساعت و 10 دقیقه طی کرد؛ رکوردی که دو دقیقه از رکورد جهانی آن زمان بهتر بود.
این موفقیت چشمگیر، چپگتیچ را به یکی از ستارگان دنیای ورزش بدل کرد.
حالا این ورزشکار مطرح به دلیل اتهامات مربوط به نقض قوانین ضددوپینگ بار دیگر خبرساز شده است.
در تاریخ 17 ژوئیه 2025 واحد سلامت ورزشکاران دوومیدانی (AIU) اعلام کرد که آزمایش دوپینگ روث چپگتیچ مثبت گزارش شده است.
یافته‌ها نشان می‌دهد که این دونده حرفه‌ای داروی ادرارآور و پوشاننده هیدروکلروتیازید را در بدن خود داشته است؛ موادی که معمولاً برای پنهان‌سازی مصرف مواد ممنوعه به کار می‌روند.
جالب اینجاست که آزمایش مثبت چپگتیچ به ماه مارس بازمی‌گردد اما او تنها در ماه آوریل از نتیجه آن مطلع شده است.
پس از اطلاع، AIU در کنیا با روث گفت‌وگو و به او پیشنهاد کرد که به صورت داوطلبانه تعلیق موقت خود را تا زمان بررسی و تحقیقات بپذیرد.
چپگتیچ این پیشنهاد را پذیرفت و از شرکت در ماراتن لندن انصراف داد.
اکنون AIU رسماً او را تا پایان تحقیقات از مسابقات محروم کرده و اتهامات نقض قوانین دوپینگ را به او وارد کرده است.
وب‌سایت رسمی AIU در این رابطه می‌نویسد: تعلیق‌های موقت طبق قوانین جهانی مبارزه با دوپینگ برای مواردی که آزمایش آنها مثبت اعلام می‌شود، الزامی نیست.
چپگتیچ در زمان اعلام نتایج توسط AIU تعلیق موقت نشده بود اما در تاریخ 19 آوریل خود به صورت داوطلبانه پذیرفت که تا پایان تحقیقات تعلیق شود.
در ماه‌های گذشته تحقیقات ادامه داشت و اکنون با صدور اتهامات، تعلیق موقت او رسمیت یافته است.
نکته قابل توجه و بحث‌برانگیز این است که چند ماه پیش درست پس از شکستن رکورد جهانی، رسانه‌ها و خبرنگاران از روث درباره احتمال استفاده از دوپینگ پرسیدند که او همه اتهامات را به شدت رد کرد.
در یکی از کنفرانس‌های خبری، روث با لبخند گفت: «می‌دانید، مردم درباره خیلی چیزها حرف می‌زنند … راستش من نمی‌دانم چه باید بگویم».
همان زمان، برخی از مجلات تخصصی دوومیدانی همچون Runner’s World به‌ طور غیرمستقیم احتمال استفاده از مواد ممنوعه توسط چپگتیچ را مطرح کردند.
این موضوع باعث ایجاد جنجال و بحث‌های گسترده‌ای شد.
فدراسیون دوومیدانی کنیا در واکنش، مقاله‌ای مفصل منتشر کرد و ضمن حمایت قاطع از ورزشکار خود، بر پاک بودن او تأکید کرد: امسال رکوردهای جهانی بسیاری شکسته شد و بی‌انصافی است که تنها روث را هدف حملات بی‌اساس قرار دهند.
شنیدن اینکه برخی رسانه‌ها بی‌دلیل دستاوردهای او را زیر سؤال می‌برند، بسیار ناخوشایند است.
یک مشکل سیستماتیک در ورزش کنیا؟
قصه دوپینگ چپگتیچ نکات دیگری نیز دارد که توجه‌برانگیز است.
اول آنکه او آخرین ورزشکاری نیست که از کنیایی‌ها به خاطر دوپینگ محروم شده است.
کنیا با 140 ورزشکار رد صلاحیت شده در صدر جدول کشورهایی قرار دارد که بیشترین ورزشکاران متخلف در دوپینگ را داشته‌اند.
این رقم از کشور دوم، هند 11 نفر بیشتر است و روسیه با 61 ورزشکار در جایگاه سوم قرار دارد.
دومین نکته به نماینده چپگتیچ، فدریکو روزای بازمی‌گردد.
این مربی و مدیر معروف در سال‌های اخیر حداقل پنج شاگردش به دلیل دوپینگ محروم شده‌اند.
در میان این ورزشکاران نامدار می‌توان به جمینا سامگونگ (قهرمان المپیک)، ریتا جپتو (برنده جایزه بزرگ)، لارنس چرونو (قهرمان ماراتن‌های لندن و بوستون)، تیتوس اکیرو و سارا چپچیرچیر اشاره کرد.
حتی آسبل کیپروپ، قهرمان المپیک و چندین دوره قهرمان جهان در ماده 1500 متر نیز در بین شاگردان روزای قرار دارد که به دلیل دوپینگ از میادین کنار گذاشته شده است.
این مربی در حال حاضر بیش از 95 ورزشکار را زیر نظر دارد و از نظر تئوریک ممکن است برخی از آنها بدون اطلاع وی قوانین ضد دوپینگ را نقض کرده باشند اما تعداد قابل توجه محرومیت‌ها در میان شاگردان روزای قطعاً پرسش‌هایی را درباره نحوه مدیریت و نظارت او بر میادین ورزشی ایجاد می‌کند.
مجازات و چشم‌انداز آینده
اکنون چپگتیچ به دلیل استفاده از داروی ادرارآور و ماده پوشاننده با احتمال محرومیت حداکثر 2 ساله روبرو است.
البته اگر بتواند ثابت کند این مواد به طور تصادفی و ناخواسته وارد بدنش شده‌اند، امکان کاهش مجازات وجود دارد.
از سوی دیگر؛ سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ (WADA) این احتمال را در نظر گرفته که داروهای آلوده در برخی مکمل‌ها یا داروهای مجاز وجود داشته باشند و حتی حد مجاز ماده پوشاننده را 20 نانوگرم در میلی‌لیتر تعیین کرده است اما نکته مهم این است که میزان هیدروکلروتیازید در بدن روث چپگتیچ تقریباً 190 برابر این حد مجاز بوده است که بعید است بتواند از این بابت تبرئه شود.
با توجه به این نکات، به نظر می‌رسد احتمال محکومیت و محرومیت طولانی‌مدت برای چپگتیچ بسیار بالا باشد و شاید دوران درخشان این ورزشکار کنیایی تحت تأثیر این اتهامات قرار گیرد.
انتهای پیام/