تحولات سوریه؛ دور فعلی بحران شاید به پایان برسد اما مشکل تمام نخواهد شد

ابو محمد الجولانی، رهبر دولت موقت سوریه، در نامه‌ای که بامداد پنجشنبه برای طایفه دروزی کشورش ارسال کرد، آنها را بخش لاینفکی از بافت سوریه توصیف و تاکید کرد کشورش جایی برای تجزیه یا فتنه نخواهد بود.
کد خبر: 724574 | ۱۴۰۴/۰۴/۲۷ ۱۳:۰۰:۰۰
سید عماد حسینی- ابو محمد الجولانی، رهبر دولت موقت سوریه، در نامه‌ای که بامداد پنجشنبه برای طایفه دروزی کشورش ارسال کرد، آنها را بخش لاینفکی از بافت سوریه توصیف و تاکید کرد کشورش جایی برای تجزیه یا فتنه نخواهد بود.
اینکه این پیام که از رسانه‌های رسمی سوریه منتشر شدند تا چه حد با واقعیت‌های میدانی همسویی دارد، خود جای بحث و تفصیل زیادی دارد که در این مقال به دنبال پرداختن به آن نیستیم.
اما به اعتراف بسیاری از تحلیلگران، از جمله برخی تحلیلگران طرفدار جولانی، تا زمانی که او گوش خود را دربست در اختیار توماس باراک فرستاده ویژه ترامپ در امور سوریه داده، نه تنها چیزی واقعی را به دست نخواهد آورد، بلکه در بلند مدت چیزهای زیادی را از دست خواهد داد.
یکی از کارشناسان مسائل سوریه در زمان روی کار آمدن جولانی و تبدیل نامش به الشرع گفته بود، حکومت کردن فقط با پوشیدن کت و شلوار نیست.
این ناآگاهی اگر نگوییم نادانی (شاید متعمدانه) در اداره امور سوریه باعث شد تا این کشور نه تنها روز به روز، بلکه لحظه به لحظه از لحاظ نظامی و امنیتی تضعیف و بافت اجتماعی‌اش هم دچار گسست بسیار خطرناکی شود.
تمامی این اقدامات در حالی انجام گرفتند که تلاش شد تمامی نگاه‌ها به داده‌های رسانه‌ای مربوط به برچیدن تحریم‌ها یا گشوده شدن دروازه‌های جهانی به سوی سوریه معطوف شود.
این در حالی است که ابو محمد الجولانی امروز خود را در حلقه‌های متعددی از بحران در محاصره می‌بیند، بجز حملات اسرائیل که از همان روی کارآمدنش شدت گرفته اما صدا و تصویر آن، این روزها به شکل واضح تری در همه نقاط جهان ملاحظه شده، دولت موقت حاکم بر سوریه امروز با بحران بزرگی به نام سهم‌خواهی طوایف مواجه است، دروزی‌ها و کردها هر یک برنامه‌ای برای مناطق خود دارند، علویان هم با وجود سرکوب شدن شدید توسط دارودسته جولانی در مناطق ساحلی سوریه، همچنان در حال ساماندهی خود هستند و در این میان اهل سنت که خود را صاحب حق حاکمیت بر سوریه می‌دانند نیز گرچه در رابطه با حضور در راس هرم قدرت و حکومت کردن بر تمامی سوریه اتفاق نظر دارند اما در مورد شخصیت واجد شرایط و جریان محق در رسیدن به این مسند با هم اختلاف نظر و شدیداً هم اختلاف نظر دارند.
در حلقه سوم نزدیک به جولانی هم نیروهایی که به عنوان احرار الشام به همراه او وارد دمشق شدند و از ملیت‌های مختلف هستند نیز، از یک سو به دنبال سهم خود بوده و از سوی دیگر با برخی از نگاه‌ها و برنامه‌های جولانی در مدیریت برنامه‌ها و ارتباطاتش با طوایف مختلف، کشورهای پیرامونی و جامعه جهانی اختلاف نظر داشته و این اختلاف تا حد احتمال سوءقصد به رهبرشان هم می‌تواند پیش برود.
در سایه این ضعف و نادانی در مدیریت، امروز اسرائیل دیگر فقط به دنبال خلع سلاح ارتش و خروج سلاح‌های سنگین در مناطق قابل توجهی از عمق خاک سوریه نیست، بلکه به دمشق دستور داده است تا نیروهای امنیتی وابسته به خود را هم از این مناطق خارج کند.
تل‌آویو پا را هم از این فراتر نهاده و بعد از اینکه ستون‌های نظامی عازم سویدا را هدف قرار می‌داد اکنون ستون‌های عقب‌نشینی‌کننده را هم آماج موشک‌های هواپیماهایش قرار داده است.
باید گفت اسرائیل با توجه به گرفتاری در جنگ غزه از یک‌سو، نبود حل تمام مشکل خود با حزب‌الله و از همه مهم‌تر در شرایطی که همچنان در حال مداوای زخم ضربات واردشده به خود در جنگ ۱۲ روزه با ایران است، به دنبال جنگ فراگیر با سوریه نخواهد بود، بلکه صرفاً اقدامات تاکتیکی برای فراهم کردن زمینه امتیازگیری بیشتر را در آینده و آماده نگه داشتن این صحنه برای زمان مناسب انجام داده است.
به بیانی دیگر، شاید این روزها شاهد پایان این درگیری باشیم اما این به معنای تمام شدنش نیست و طی شش ماه آینده حملات شدیدتری را در سوریه خواهیم دید.
چیزی فراتر از جنگ میان جنگ‌ها خواهیم دید.