تهدید ظرفیت‌های گردشگری و کشاورزی رودبار با گسترش بی‌رویه مرغداری‌ها - تسنیم
گسترش بی ضابطه واحدهای مرغداری در مناطق خاصکول و انارکول رودبار، موجب نگرانی مردم محلی نسبت به آینده کشاورزی، منابع آب و میراث باستانی منطقه، از جمله تپه مارلیک، شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از رشت، استان گیلان با بهره‌مندی از موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد در حاشیه دریای خزر، اقلیم معتدل و طبیعت چهار فصل، یکی از استان‌های مستعد کشور در زمینه توسعه اقتصادی و گردشگری محسوب می‌شود، تنوع زیستی، پوشش جنگلی گسترده، رودخانه‌ها، تالاب‌ها و سواحل زیبا، در کنار منابع طبیعی غنی و زمین‌های حاصلخیز، ظرفیت‌هایی کم‌نظیر را برای رونق کشاورزی، شیلات، دامداری، گردشگری طبیعی و بوم‌گردی فراهم کرده و این استعدادهای خدادادی، گیلان را به یکی از مقصدهای پرجاذبه برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده‌اند.
در کنار منابع طبیعی، گیلان از لحاظ میراث تاریخی و فرهنگی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد، وجود آثار باستانی ارزشمند، آیین‌ها و سنت‌های کهن، روستاهای تاریخی و صنایع‌دستی متنوع، این استان را به قطب گردشگری فرهنگی بدل ساخته است.
قرار گرفتن در مسیر کریدورهای ترانزیتی شمال کشور و مجاورت با مرزهای آبی و خشکی، فرصت‌هایی راهبردی برای توسعه تجارت، ترانزیت و سرمایه‌گذاری ایجاد کرده‌اند، بهره‌برداری صحیح از این ظرفیت‌ها می‌تواند گیلان را به الگویی موفق در مسیر توسعه پایدار مبتنی بر مزیت‌های طبیعی، فرهنگی و اقتصادی تبدیل کند.
منطقه خاصکول و انارکول در شهرستان رودبار با آب‌وهوای مدیترانه‌ای و موقعیتی منحصر به فرد، از ظرفیت‌های گردشگری قابل توجهی برخوردار است، این منطقه در همسایگی تپه باستانی مارلیک که از مهم‌ترین آثار تاریخی کشور به شمار می‌رود، قرار گرفته است.
همچنین وجود دریاچه‌ای زیبا، جنگل‌های سرسبز، دشت‌های وسیع و کوه‌های مرتفع، جلوه‌ای طبیعی و چشم‌نواز به این منطقه بخشیده است، چشمه‌های آب معدنی گوارا نیز از دیگر جاذبه‌های طبیعی این منطقه است که می‌تواند به توسعه گردشگری سلامت کمک کند.
با این وجود، در حالی که حدود 15 مرغداری پیش‌تر در روستاهای انارکول، کلایه و خاصکول احداث شده، اکنون صدور مجوز برای 25 مرغداری دیگر نیز به گوش می‌رسد که این گسترش صنایع مرغداری، نگرانی‌هایی درباره تهدید میراث تاریخی تپه مارلیک و همچنین تخریب ظرفیت‌های طبیعی و گردشگری منطقه بی‌نظیر رودبار ایجاد کرده است.
از سوی دیگر، کشاورزان منطقه نیز از تهدید منابع آب و زمین‌های کشاورزی سخن می‌گویند، آن‌ها تأکید دارند که مرغداری‌ها در شرایط کم‌آبی منطقه، بدون نظارت کافی از منابع آبی روستاها استفاده می‌کنند که این مسئله تنش آبی را تشدید می‌کند و کشاورزی که ریشه اصلی اقتصاد و هویت منطقه در کنار گردشگری است را به خطر می‌اندازد.
مردم خواستار رسیدگی جدی مسئولان به این بحران هستند و تأکید دارند که باید قبل از آنکه خسارات جبران‌ناپذیری به محیط زیست، میراث فرهنگی، کشاورزی و گردشگری وارد شود، اقداماتی موثر برای محدود کردن توسعه مرغداری‌ها و حمایت از صنعت گردشگری و کشاورزی منطقه انجام گیرد و معتقدند حفظ این ظرفیت‌ها، کلید توسعه پایدار و آینده بهتر منطقه است.
در شهرستان رودبار، احداث بی‌رویه واحدهای مرغداری، صدای اعتراض اهالی روستاهای خاصکول، کلایه، انارکول، پره، ولیجار و لافنسرا را بلند کرده است به طوری که تنها در همین چند روستا، طی ماه‌های اخیر بیش از 30 مجوز مرغداری جدید صادر شده و این در حالی است که به گفته منابع محلی، در سطح شهرستان بیش از 160 واحد مرغداری فعال وجود دارد.
یکی از اهالی روستای خاصکول با چشمانی اشک‌آلود می‌گوید: مرغداری‌ها ما را محاصره کرده‌اند، دیگر نه از زمین کشاورزی‌مان چیزی مانده، نه از آب روستا، بوی تعفن و تهدید به بیماری زندگی‌مان را فلج کرده است، کسی صدای ما را نمی‌شنود.
علی محمدپور، معاون محیط زیست انسانی گیلان، با تأیید گستردگی واحدهای مرغداری در منطقه، اعلام کرد که طبق ضوابط استقرار صنعتی، مرغداری‌ها باید فاصله قانونی مشخصی با بافت‌های مسکونی داشته باشند، اما در برخی موارد این فاصله‌ها رعایت نشده و بسیاری از واحدها، بدون رضایت همسایگان و بدون تغییر کاربری قانونی احداث شده‌اند.
اهالی می‌گویند:در این منطقه نزدیک به 400 هکتار زمین زراعی داریم، اما با این وضع، به ازای هر 20 هکتار، یک مرغداری ساخته‌اند، ما حتی آب آشامیدنی نداریم، ولی مرغداری‌ها بدون مجوز از منابع ما استفاده می‌کنند و اگر ادامه پیدا کند، مجبوریم از روستا کوچ کنیم.
به گفته معاون محیط زیست، کنترل کامل آلودگی توسط هیچ واحدی ممکن نیست و بررسی‌های میدانی نیز نشان می‌دهد که پسماند مرغداری‌ها گاه به‌راحتی وارد رودخانه‌ها و مسیر روستاها می‌شود، این وضعیت، در کنار بی‌توجهی برخی مسئولان به ضوابط میراث فرهنگی، منابع طبیعی و حقوق اجتماعی روستاییان، باعث شده تا مردم از خطر نابودی محیط زیست، اراضی کشاورزی، منابع آب و حتی میراث باستانی رودبار از جمله تپه مارلیک ابراز نگرانی کنند.
یکی دیگر از روستاییان با لحن گلایه‌آمیز می‌گوید: به اسم حمایت از تولید ملی، روستای ما را قربانی کرده‌اند، دیگر راهی برای نفس کشیدن نمانده، حتی برخی مرغداران ما را تهدید می‌کنند که اعتراضی نکنیم، آیا این همان آینده‌ای است که برای فرزندان‌مان می‌خواستیم؟
در پیگیری‌های تسنیم، بارها درباره وضعیت نابسامان استقرار واحدهای تولیدی در مناطق با ارزش تاریخی و گردشگری هشدار داده شده بود، گزارش‌هایی از مناطق مختلف کشور نشان می‌دهد که در سایه ضعف نظارت نهادهای متولی و بی‌توجهی به پیوست‌های زیست‌محیطی، میراث فرهنگی، و اجتماعی، بسیاری از منابع طبیعی و تاریخی دستخوش تخریب تدریجی شده‌اند.
منطقه تپه باستانی مارلیک نیز پیش از این در زمره آثار تاریخی ثبت شده‌ای بود که خطر توسعه نامتوازن و فعالیت‌های صنعتی بدون ضابطه، از جمله تهدیدات پیرامونی آن قلمداد شده بود، مشاهدات نشان می‌دهد که بی‌توجهی به هشدارهای کارشناسان و خواسته‌های مردم، نه‌تنها منجر به آسیب به ظرفیت‌های بکر گردشگری شده، بلکه معیشت پایدار کشاورزان و ساکنان منطقه را نیز در معرض تهدید قرار داده است.
انتهای پیام/
