بازی با کلمات پاشینیان برای واگذاری کریدور زنگهزور به آمریکا - تسنیم
نخست وزیر ارمنستان در یک نشست خبری از ایده جدید «پیش امضای» پیمان صلح با جمهوری آذربایجان خبر داد و همزمان تلاش کرد با تغییر نام طرح جنجالی «اجاره 100 ساله» کریدور زنگه زور به «حق توسعه»، از فشار افکار عمومی بکاهد.

به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، امروز در یک نشست خبری اعلام کرد که متن پیشنویس پیمان صلح و برقراری روابط بیندولتی با جمهوری آذربایجان مورد توافق قرار گرفته و مذاکرات بر سر آن به پایان رسیده است.
ابهام در پیمان صلح؛ چرا «پیشامضا» به جای امضای نهایی؟
پاشینیان با اعلام این خبر، از یک ایده جدید نیز پرده برداشت و گفت: «ما رایزنیها را برای چگونگی پیشبرد کار آغاز کردهایم و ایده پیشامضای پیمان صلح نیز روی میز و در دستور کار قرار دارد.
این یکی از گزینههای مورد بحث است که در شرایط خاصی میتواند واقعبینانه باشد و در شرایطی دیگر، نه چندان.»
نخستوزیر ارمنستان مشخص نکرد که ایده «پیشامضا» از سوی کدام طرف مطرح شده و چرا در صورتی که متن پیمان مورد توافق قرار گرفته، به جای امضای فوری، چنین گزینهای مطرح میشود.
تغییر نام «اجاره» به «حق توسعه»؛ بازی با کلمات برای واگذاری کریدور
پاشینیان در بخش دیگری از سخنانش به موضوع واگذاری کریدور زنگهزور (مسیر سیونیک) به طرف ثالث پرداخت و برای توجیه آن، به نمونههایی مانند فرودگاه «زوارتنوتس»، راهآهن قفقاز جنوبی، سیستم آب و شرکت پست ارمنستان اشاره کرد که با وجود مدیریت خارجی، مالکیت آنها در اختیار ارمنستان باقی مانده است.
نخستوزیر ارمنستان در پاسخ به اظهارات اخیر سفیر آمریکا در ترکیه مبنی بر «اجاره 100 ساله» این مسیر، تلاش کرد با استفاده از ادبیات حقوقی، این مفهوم را بازتعریف کند.
او گفت: «در قوانین ما، این امر "حق توسعه و ساختوساز" نامیده میشود و سرمایهگذاریهایی که تحت این حق انجام میشود، پس از انقضای قرارداد، همچنان به مالکیت جمهوری ارمنستان باقی میماند یا به آن بازمیگردد.»
توجیه اقتصادی برای واگذاری مدیریت زیرساختهای راهبردی
پاشینیان با اشاره به پتانسیل عظیم سرمایهگذاری در پروژه «چهارراه صلح» گفت: «ما در حال بررسی ایجاد شرکتی هستیم که بتواند سرمایهگذاریها را جذب کند.
ما زیاد در مورد راهآهن و جاده صحبت میکنیم، اما در این زمینه، صحبت از خطوط لوله، خطوط انتقال برق و کابلهای مخابراتی نیز هست و این یک اقتصاد است که باید مدیریت و ایجاد شود.
منطق ما این است که این زیرساختها باید و میتوانند در مالکیت ارمنستان باشند و صحبت بر سر مدیریت این اقتصاد و اجرای برخی عملکردها در چارچوب آن است.»
او با بیان اینکه ایدههای مختلفی مورد بحث قرار گرفته، تأکید کرد که هنوز هیچ توافق نهایی حاصل نشده است.
وی گفت: «اگر توافقی حاصل شده یا امضا شده بود، طبیعتاً میتوانستم آن را اعلام کنم.
من تنها محدوده بحثها را ارائه کردم.»
نخستوزیر ارمنستان در پایان بار دیگر تأکید کرد که این کشور علاقهمند به بازگشایی زیرساختهای حملونقل در منطقه است، از جمله مسیر ارمنستان به ارمنستان از طریق خاک آذربایجان و مسیر آذربایجان به آذربایجان از طریق خاک ارمنستان.
او گفت: «ما تمام این فرآیندها را در چارچوب تمامیت ارضی، حاکمیت و صلاحیت قضایی خود تصور کرده و میکنیم.»
پیش از این، سخنگوی نخستوزیر ارمنستان در واکنش به اظهارات سفیر آمریکا در ترکیه مبنی بر پیشنهاد واشنگتن برای اجاره 100 ساله بخشی از خاک ارمنستان برای اتصال آذربایجان به نخجوان، گفته بود: «گزینه مطرح شده توسط سفیر آمریکا امکانپذیر نیست» و توضیح داده بود که طبق قوانین ارمنستان، تنها زمینهای کشاورزی را میتوان اجاره داد.
با این حال، او مشخص نکرده بود که آیا پیشنهاد سفیر آمریکا همان طرحی است که به گفته بنیاد «کارنگی»، دولت ترامپ در مورد مسیر ارتباطی آذربایجان-نخجوان از طریق سیونیک ارائه کرده بود یا خیر؛ طرحی که ایروان وجود آن را تکذیب نکرده است.
کارشناسان ارمنی: پاشینیان با واگذاری کنترل کریدور زنگهزور موافقت کرده است
تیگران گریگوریان، رئیس مرکز منطقهای دموکراسی و امنیت، با تحلیل اطلاعات داخلی و گزارشهای منتشر شده، معتقد است که طرف ارمنی اصولاً با پیشنهاد آمریکا مخالفتی ندارد و اکنون مذاکرات بر سر جزئیات در حال انجام است.
گریگوریان میگوید: «من فکر میکنم ایروان نهتنها این پیشنهاد را رد نکرده، بلکه با آن موافقت هم کرده است.
باید دید جزئیات این پیشنهاد چیست.
واضح است که این پیشنهاد میتواند و احتمالاً شامل عملکرد کنترل گمرکی و مرزی باشد، اما اینکه آیا شامل واگذاری کامل این مسیر ارتباطی به یک طرف ثالث است یا نه، در این مرحله به سختی میتوان گفت.»
گریگوریان معتقد است: «اگر ارمنستان عملاً کنترلی بر بازرسیهای مرزی و گمرکی نداشته باشد، البته که در اینجا با یک منطق دالانی روبرو خواهیم بود.
زیرا اگرچه طرفها به طور صوری حاکمیت ارمنستان بر این جاده را به رسمیت خواهند شناخت، اما در عمل اگر کنترلی وجود نداشته باشد، شک دارم که آذربایجان اصل تقابل را بپذیرد.
اینجا میتوان به وضوح از رفع انسداد با منطق دالانی صحبت کرد.»
این کارشناس همچنین نگرانی دیگری را در مورد رویکرد آذربایجان مطرح میکند: «برای آذربایجان، این یک مسئله اقتصادی نیست، بلکه در درجه اول یک مسئله سیاسی برای دستیابی به آن به اصطلاح "گذرگاه بدون مانع" به نخجوان است.
این احتمال وجود دارد که باکو پس از به دست آوردن این مسیر حیاتی، دیگر به سمت راهحلهای سازندهتر برای باز کردن سایر مسیرهای ارتباطی نرود؛ روندی که ما در سایر فرآیندها نیز مشاهده میکنیم.
به عنوان مثال، در فرآیند تعیین حدود مرز، در بخشهایی که آذربایجان منتفع بود، فرآیند پیش رفت و پس از رسیدن به نتایج مطلوب، حداقل متوقف شد.»
تاتول هاکوپیان، مفسر سیاسی، در صفحه فیسبوک خود با تحلیل اظهارات سفیر آمریکا، نتیجهگیری کرده که ادعاهای این دیپلمات آمریکایی میتواند مشکوک باشد.
او یک افشاگری مهم انجام داده است: «اینکه آمریکاییها در تیرانا، پایتخت آلبانی، به نخستوزیر ارمنستان پیشنهاد دادهاند که کنترل جاده به یک سازمان ارمنی-آمریکایی واگذار شود، درست است.
نیکول پاشینیان در یک نشست محرمانه در اواخر ماه مه، این موضوع را به چند کارشناس ارمنی گفته است.»
در حالی که بحثها در ایروان بر سر پیشنهاد جنجالی «تام باراک»، سفیر آمریکا در ترکیه داغ است که به موجب آن، آمریکا کریدور زنگهزور را برای مدت یک قرن در دست بگیرد، باکو در این خصوص سکوت اختیار کرده است.
انتهای پیام/