بحران بی‌سابقه آب در خراسان جنوبی - تسنیم
خراسان جنوبی در سال های اخیر با چالش بی سابقه ای در تأمین منابع آبی مواجه شده است؛ کاهش شدید بارندگی ها و افزایش برداشت بی رویه از منابع زیرزمینی، زنگ خطر جدی برای کشاورزی، تأمین آب شرب و توسعه پایدار این استان خشک و نیمه خشک به صدا درآورده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، بر اساس گزارش‌های رسمی، میزان بارندگی از ابتدای سال آبی 1403 تاکنون، نسبت به میانگین بلندمدت 44 درصد و نسبت به سال گذشته 52 درصد کاهش یافته است.
این کاهش شدید باعث افت بی‌سابقه سطح آب‌های زیرزمینی شده و 95 درصد از منابع آبی استان که از این منابع تأمین می‌شوند را در معرض خطر جدی قرار داده است.
کسری 127 میلیون مترمکعبی مخازن زیرزمینی
عباس سارانی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: منابع آب زیرزمینی استان، که بخش عمده‌ای از نیازهای آب شرب و کشاورزی را تأمین می‌کند، به دلیل کاهش بارندگی و برداشت بی‌رویه با بحران جدی مواجه شده است.
در سال آبی گذشته، کسری مخزن آب‌های زیرزمینی استان 127 میلیون مترمکعب گزارش شده که بیشترین کسری به دشت بشرویه با 14.7 میلیون مترمکعب تعلق دارد.
وی افزود: متوسط افت سطح آب‌های زیرزمینی در استان 22 سانتی‌متر بوده که در برخی دشت‌ها مانند دشت سده این افت به 75 سانتی‌متر نیز رسیده است.
وضعیت بحرانی سدهای مخزنی و خشکسالی گسترده
سارانی همچنین از وضعیت نگران‌کننده سدهای مخزنی استان خبر داد و گفت: ظرفیت مخزنی 8 سد استان حدود 75 میلیون مترمکعب است که هم‌اکنون نزدیک به 80 درصد این ظرفیت خالی است.
وی با اشاره به وضعیت خشکسالی در استان بیان کرد: تا پایان فروردین 1404، حدود 27.23 درصد از مساحت استان تحت خشکسالی خیلی شدید و 51.73 درصد تحت خشکسالی شدید قرار دارد که این شرایط بحرانی نیازمند اقدام فوری است.
ضرورت مدیریت هوشمند و تغییر الگوی کشت
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی تصریح کرد: با توجه به کاهش منابع آب، نیازمند اجرای سیستم‌های هوشمند مدیریت و کنترل برداشت آب هستیم که با اندازه‌گیری دقیق مصرف و صدور پروانه‌های بهره‌برداری، برداشت غیرمجاز کنترل شود.
سارانی با تأکید بر اهمیت تغییر الگوی کشت، گفت: استان باید به سمت کشت محصولات کم‌آب‌بر حرکت کند و استفاده از روش‌های نوین آبیاری مانند آبیاری تحت فشار و کشت گلخانه‌ای در دستور کار قرار گیرد.
دولت نیز برای حمایت از کشاورزان در این مسیر اقدامات حمایتی در نظر گرفته است.
وی ادامه داد: کشاورزان باید با روش‌های نوین مدیریت آب آشنا شوند و از کشت محصولات پرمصرف مانند پنبه و هندوانه پرهیز کنند و به سمت محصولاتی با ارزش اقتصادی بالا و مصرف آب کمتر گرایش یابند.
مسئولیت اجتماعی و نقش رسانه‌ها در بحران آب
سارانی در پایان به نقش مهم آموزش و آگاهی‌بخشی اشاره کرد و گفت: بحران آب نه تنها چالشی زیست‌محیطی، بلکه مسئله‌ای اجتماعی و اقتصادی است که همگان باید در مدیریت مصرف آب مشارکت کنند.
رسانه‌ها و جامعه می‌توانند با اطلاع‌رسانی و آموزش، سطح آگاهی مردم را ارتقا دهند و همکاری جمعی را افزایش دهند.
وی تأکید کرد: حفاظت صحیح و مدیریت بهینه منابع آب تنها با همکاری مسئولان، کشاورزان و مردم محقق می‌شود و باید برای آینده‌ای پایدار و تأمین نیازهای آبی استان تلاش کنیم.
انتهای پیام/258