زنگ خطر بحران آب و فرونشست در سمنان/ خشکسالی می‌تازد! - تسنیم
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای سمنان اعلام کرد: سهم مصرف آب شرب در استان تنها حدود 10 تا 12 درصد از کل منابع آبی را شامل می شود، در حالی که کاهش بارندگی و افت منابع زیرزمینی شرایط تأمین آب را با چالش جدی روبه رو کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، بحران آب دیگر یک هشدار نیست، بلکه واقعیتی انکارناپذیر است که استان سمنان را همچون بسیاری از نقاط خشک و نیمه‌خشک کشور، به مرز تنش‌های جدی زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی رسانده است.
استانی که همواره با اقلیم کم‌بارش، سفره‌های زیرزمینی شکننده و وابستگی شدید به منابع آب محدود مواجه بوده، اکنون در آستانه یک نقطه عطف حساس ایستاده است؛ نقطه‌ای که اگر تدبیر نشود، پیامدهایی جبران‌ناپذیر در پی خواهد داشت.
کاهش 28 درصدی بارش‌ها نسبت به میانگین بلندمدت، در کنار برداشت‌های بی‌رویه از منابع زیرزمینی که به فروچاله‌ها و فرونشست‌های گسترده منجر شده، نشانه‌ای از عمق بحران است.
اعداد و آمارها تکان‌دهنده‌اند: کسری سالانه 133 میلیون مترمکعب آب زیرزمینی و انباشت بیش از سه میلیارد مترمکعب کسری مخزن، به‌وضوح از فشار سنگینی حکایت می‌کند که بر منابع تجدیدناپذیر آب سمنان وارد آمده است.
در چنین شرایطی، دیگر صرفاً توصیه به صرفه‌جویی در مصرف پاسخگو نیست.
مدیریت بحران کنونی، نیازمند تحول در شیوه‌های حکمرانی آبی، بازنگری اساسی در الگوی کشت و مصرف، و هم‌افزایی نهادی و مشارکت اجتماعی در سطح گسترده است.
این مسئله نه تنها یک چالش زیست‌محیطی بلکه یک مسأله امنیت ملی و انسانی است که کیفیت زندگی، ماندگاری جمعیت، و توسعه پایدار استان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
برنامه‌ریزی‌ها نشان می‌دهد که بر اساس سند ملی سازگاری با کم‌آبی، استان سمنان باید تا افق 1405، حدود 178 میلیون مترمکعب در مصرف آب صرفه‌جویی کند؛ عددی بلندپروازانه که تحقق آن بدون مدیریت یکپارچه منابع آب، فرهنگ‌سازی عمومی، اصلاح رفتار مصرف‌کنندگان، نوسازی زیرساخت‌ها و تقویت حکمرانی مشارکتی ممکن نخواهد بود.
از سوی دیگر، تنها 30 درصد منابع استحصال‌شده در سمنان از کیفیت مناسب برخوردار است و باقی منابع از نظر شوری یا هدایت الکتریکی در شرایط مطلوب قرار ندارند.
این موضوع نه تنها بر بهره‌وری کشاورزی اثر منفی می‌گذارد بلکه کیفیت آب شرب و سلامت عمومی را نیز تهدید می‌کند.
اکنون زمان تصمیم‌های سخت و شجاعانه فرارسیده است.
اجرای طرح‌های تعادل‌بخشی، مهار مصارف غیرضروری، استفاده هوشمند از پساب‌ها، گسترش فناوری‌های نوین آبیاری، و همزمان تنوع‌بخشی به معیشت روستاییان از جمله گام‌هایی است که باید بدون تعلل برداشته شود.
در غیر این صورت، سمنان در آینده‌ای نه‌چندان دور، با موج مهاجرت جمعیت، نابودی کشاورزی و افزایش بحران‌های اجتماعی روبه‌رو خواهد شد.
در چنین زمینه‌ای است که گفت‌وگوی امروز با حمید احسانی، مدیرعامل آب منطقه‌ای سمنان، نگاهی دقیق‌تر به زوایای این بحران حیاتی و راهبردهای پیش‌رو را فراهم می‌آورد.
وی با اشاره به تداوم خشکسالی در استان، گفت: علی‌رغم برخی بارش‌های بهاری، میزان بارندگی ثبت‌شده همچنان نسبت به سال گذشته با کاهش 14 درصدی مواجه بوده و این میزان در مقایسه با میانگین بلندمدت، حدود 28 درصد کمتر است.
وی با بیان اینکه سمنان با بحران منابع آبی دست و پنجه نرم می‌کند، افزود: سالانه حدود 133 میلیون متر مکعب کسری در منابع آب زیرزمینی استان ثبت می‌شود، در حالی که مجموع کسری مخزن انباشته نیز به بیش از سه میلیارد متر مکعب رسیده است.
احسانی تاکید کرد: صرفه‌جویی در مصرف، به تنهایی پاسخگوی نیاز آبی استان نیست و اتخاذ راهکارهای مؤثر و پایدار برای عبور از شرایط کنونی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
بر اساس سند سازگاری با کم‌آبی، سمنان تا افق 1405 باید سالانه حدود 178 میلیون متر مکعب صرفه‌جویی در مصرف آب را محقق کند؛ برنامه‌ای که نیازمند هم‌افزایی جدی در سطح مدیریت و مشارکت مردمی است.
مدیرعامل آب منطقه‌ای سمنان با اشاره به منابع موجود، عنوان کرد: از مجموع یک میلیارد و 40 میلیون مترمکعب آبی که سالانه در استان استحصال می‌شود، تنها 30 درصد از کیفیت مناسب برخوردار است و باقی منابع دارای شوری بالا یا هدایت الکتریکی زیاد هستند.
وی در پایان با اشاره به اهمیت مدیریت مصرف در همه بخش‌ها، به‌ویژه کشاورزی، صنعت و شرب، گفت: گذر از بحران آب در گرو بازنگری در الگوی مصرف و تسریع در اجرای طرح‌های تعادل‌بخشی منابع آب است.
انتهای پیام/363/