توانمندسازی زنان عشایر سیستان و بلوچستان با صندوق‌های اعتباری خرد - تسنیم
صندوق های اعتبارات خرد زنان عشایر، طی سال های اخیر در استان سیستان و بلوچستان به یکی از سیاست های موفق در راستای توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی زنان عشایری تبدیل شده اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، صندوق‌های اعتبارات خرد زنان عشایر، طی سال‌های اخیر در استان سیستان و بلوچستان به یکی از سیاست‌های موفق در راستای توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی زنان عشایری تبدیل شده‌اند.
این صندوق‌ها با هدف دسترسی زنان به منابع مالی، ارتقاء توان کارآفرینی، تقویت مشارکت اجتماعی و جلوگیری از مهاجرت خانوارهای عشایری طراحی و اجرا شده‌اند.
شیرزاد کمالی، مدیرکل امور عشایر سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: صندوق‌های خرد زنان عشایر بستری برای توسعه فعالیت‌های اقتصادی بانوان عشایر و تقویت اقتصاد مقاومتی در مناطق محروم هستند.
وی افزود: تاکنون 36 صندوق با 1167 نفر عضو در سطح استان فعال شده که نشانه‌ای از رشد مشارکت زنان در فرآیند توسعه روستایی و عشایری است.
کمالی خاطرنشان کرد: از مهم‌ترین آثار این طرح می‌توان به افزایش ضریب دسترسی زنان عشایر کم‌درآمد به تسهیلات اعتباری، تقویت اعتماد به نفس برای انجام کارهای گروهی، هدایت پس‌اندازهای غیرمولد به سمت تولید، و پیشگیری از مهاجرت خانوارهای عشایری اشاره کرد.
نمونه‌هایی از فعالیت‌های اقتصادی زنان عشایر
بر اساس گزارش‌های اداره‌کل امور عشایر و اسناد منتشر شده در سال‌های 1401 تاکنون، نمونه‌های فعالیت صندوق‌های خرد زنان عشایر در استان به شرح زیر است:
در شهرستان قصرقند: راه‌اندازی صندوق اعتباری با محوریت پرورش بز بومی و تولید لبنیات سنتی با مشارکت زنان محلی.
این صندوق با حمایت اداره امور عشایر و آموزش‌های دامپزشکی محلی آغاز به‌کار کرد.
در شهرستان‌های فنوج و نیک‌شهر: زنان عشایر با بهره‌گیری از هنر سنتی سوزن‌دوزی و گلیم‌بافی بلوچی، در قالب صندوق‌های خودیار، به تولید محصولات قابل فروش در بازارچه‌های محلی و نمایشگاه‌های صنایع‌دستی مشغول هستند.
در شهرستان خاش(روستاهای گُزک و سنگان): با حمایت جهاد دانشگاهی و تسهیل‌گران محلی، گروه‌هایی از زنان عشایر به تولید صابون گیاهی و شوینده‌های طبیعی خانگی با استفاده از مواد اولیه بومی روی آورده‌اند.
این صندوق‌ها دستاوردهای قابل توجهی داشته‌اند به نحوی که در حوزه اقتصادی موجب «افزایش درآمد زنان، گردش تسهیلات خرد و ایجاد مشاغل خانگی»، در حوزه اجتماعی موجب «مشارکت زنان در تصمیم‌سازی محلی و تقویت اعتماد به‌نفس» و در حوزه فرهنگی و بوم‌زیستی موجب «حفظ هویت عشایری، جلوگیری از مهاجرت و ترویج مشاغل بومی پایدار» شده‌اند.
طبق اعلام اداره‌کل امور عشایر، بسیاری از این صندوق‌ها به‌تدریج توانسته‌اند منابع محدودی برای خرید ابزار کار، مواد اولیه و گسترش فعالیت‌ها فراهم کنند.
همچنین برخی از آن‌ها با نهادهایی مانند بنیاد برکت، جهاد دانشگاهی و بسیج سازندگی همکاری داشته‌اند.
با وجود دستاوردهای قابل‌توجه، صندوق‌های خرد با موانعی نظیر ضعف در بازاریابی، نبود زیرساخت‌های پایدار اینترنتی و محدودیت دسترسی به بازار فروش دست و پنجه نرم می‌کنند.
کارشناسان توسعه محلی، راهکارهایی نظیر اتصال این صندوق‌ها به بازارهای مجازی، برگزاری دوره‌های آموزش مهارت‌های فروش و برندینگ، راه‌اندازی بازارچه‌های عشایری فصلی با حمایت فرمانداری‌ها را به‌عنوان راه‌حل‌های پیشنهادی مطرح می‌کنند.
تجربه صندوق‌های اعتبارات خرد زنان عشایر در سیستان و بلوچستان، نمونه‌ای موفق از رویکرد توسعه مشارکتی، عدالت‌محور و بومی‌سازی‌شده در ایران است.
زنان عشایر این استان با استفاده از این ابزار ساده، اما اثربخش، نشان داده‌اند که توان تحول‌آفرینی در دل دشواری‌ها نهفته است؛ فقط باید آن را دید، باور کرد و پرورش داد.
انتهای پیام/
