چرا دسترسی ترکیه به جنگندههای F-۳۵ کابوس تلآویو است؟
به گزارش مشرق،کانال تلگرامی اکوایران در مطلبی با عنوان ترامپ در منگنه و طرح این پرسش که چرا دسترسی ترکیه به جنگندههای F-۳۵ به کابوس تلآویو مبدل شده است، نوشت:
یک مقام ارشد اسرائیلی بار دیگر درخواست اضطراری تلآویو از دونالد ترامپ را تکرار کرده است که از بازگشت ترکیه به برنامه جنگنده چندمنظوره اف-۳۵ جلوگیری کند و تاکید کرده که خطرات برای اسرائیل بسیار زیاد است و نباید در مورد آن ریسک شود.
این مقام که نامش فاش نشده و رسانههای آمریکایی از او نقل کردهاند، هشدار داده که پذیرش ترکیه در برنامه اف-۳۵ در حالی که این کشور همچنان سیستم دفاع هوایی روسی اس-۴۰۰ را به کار میگیرد، نه تنها برتری نظامی کیفی اسرائیل را تضعیف میکند، بلکه میتواند موجب تغییر خطرناکی در تعادل شکننده قدرت هوایی در خاورمیانه شود.
تغییر تعادل شکننده قدرت هوایی منطقه؟
به نوشته وبسایت دیفنس سیکیوریتی، این هشدار در حالی مطرح میشود که ترکیه تلاش میکند با تکیه بر نقش کلیدی خود در ناتو و دیپلماسی تلفنی مستقیم رئیسجمهور اردوغان با دونالد ترامپ، مشارکت تعلیقشدهاش را احیا کند.
نقطه نگرانی اصلی اسرائیل، تهدید سیستم دفاع هوایی روسی اس-۴۰۰ تریومف است که تحلیلگران نظامی میگویند میتواند پروفایل پنهانکاری اف-۳۵ را برای مسکو آشکار کند.
ترکیه در سال ۲۰۱۷ قرارداد جنجالی اس-۴۰۰ را به ارزش حدود ۲.۵ میلیارد دلار با روسیه امضا کرد و با وجود اعتراضات مکرر آمریکا و ناتو، اولین محمولههای این سامانه را در نیمه ۲۰۱۹ دریافت کرد.
رادار قدرتمند این سامانه برای شناسایی، رهگیری و جمعآوری داده درباره هواپیماهای رادارگریز طراحی شده است که میتواند درهای پشتی را برای دشمنان باز کند تا مشخصات راداری (RCS)، الگوهای پروازی و سیگنالهای الکترونیکی جنگنده اف-۳۵ را بازسازی کنند.
مهندسان نظامی هشدار میدهند که اگر ترکیه همزمان با استفاده از اس-۴۰۰، جنگندههای اف-۳۵ را نیز به کار گیرد، این دادههای حساس میتوانند استخراج شده و به تکنسینهای روسی منتقل شوند و بقای اف-۳۵ را در درگیریهای آینده با شبکههای دفاع هوایی پیشرفته به خطر بیاندازد.
برتری کیفی تسلیحاتی
یک مقام اسرائیلی بر تهدیدی که تضعیف فناوری پنهانکاری (استلث) برای عملیات اسرائیل در سوریه، لبنان و فراتر از آن ایجاد میکند، تأکید کرد.
در مرکز این مناقشه، مفهوم «برتری کیفی نظامی» (QME) قرار دارد – بخشی از توافق نظامی آمریکا و اسرائیل که تضمین میکند اسرائیل همیشه برتری نظامی قابل توجهی نسبت به هر رقیب منطقهای داشته باشد.
دهههاست که دولتهای پیاپی آمریکا - از جمله دولت فعلی ترامپ - با محدود کردن فروش برخی تسلیحات پیشرفته به کشورهای خاورمیانه، این برتری را حفظ کردهاند.
با این حال، تلاش مجدد ترکیه برای دسترسی به اف-۳۵ تهدیدی جدی برای این برتری است؛ سناریویی که مقام اسرائیلی ناشناس آن را بهدلیل جاهطلبیهای به اصطلاح «نوعثمانی» آنکارا، روابط روزافزونش با حماس و حضور نظامیاش در مناطق مورد مناقشهای مانند شمال سوریه غیرقابل قبول میداند.
سرمایهگذاری ترکیه در برنامه
مقامات ترکیهای میگویند رئیسجمهور اردوغان بارها در تماسهای تلفنی پرتنش با ترامپ شخصاً به دفاع از موضع خود پرداخته و خاطرنشان کرده است که سرمایهگذاری ۹ میلیارد دلاری ترکیه در اف-۳۵ و نقش خط مقدم آن در ناتو، حذفش از برنامه را غیرقابل قبول میکند - حتی با وجود هشدارهای واشنگتن درباره تهدید اس-۴۰۰ برای امنیت فناوری پنهانکاری.
این بنبست زمانی پیچیدهتر میشود که بدانیم شش فروند اف-۳۵ای کاملاً جدید که برای ترکیه ساخته شدهاند، اکنون در انبارهای آمریکا خاک میخورند؛ این جنگندهها کامل شدهاند اما به دلیل دستور اخراج ترکیه از برنامه در سال ۲۰۱۹ هرگز تحویل داده نشدهاند.
شرکت لاکهید مارتین این هواپیماها را در زنجیره تولید و لجستیک خود گنجانده اما مادامی که سیستم اس-۴۰۰ در خاک ترکیه باقی مانده باشد، از نظر قانونی نمیتواند آنها را تحویل دهد.
کابوسی برای اسرائیل
برای اسرائیل، احتمال رسیدن این جنگندههای پنهانکار به دست ترکیه، کابوسی است که میتواند بازدارندگی که سالها به دقت ساخته شده را برهم بزند.
نیروی هوایی اسرائیل در حال حاضر حدود ۵۰ فروند اف-۳۵آی «آدیر» را در خدمت دارد و برنامه دارد ناوگان خود را به حداقل ۷۵ فروند افزایش دهد.
هر فروند اف-۳۵آی حدود ۹۰ میلیون دلار آمریکا قیمت دارد.
کارشناسان دفاعی هشدار میدهند که پس از افشای دادههای مربوط به فناوری پنهانکاری، جبران خسارت تقریباً غیرممکن است، چون الگوریتمهای راداری میتوانند در سراسر جهان بهروزرسانی شوند و به کشورهای متخاصم ابزارهای جدیدی بدهند تا داراییهایی را که قبلاً نامرئی بودند، ردیابی کرده و هدف قرار دهند.
چنین افشایی برتری بیقیمتی را به طرفهایی مانند ایران و دیگر قدرتهای منطقهای میدهد که در حال ارتقاء سیستمهای راداری روسی یا چینی خود برای شناسایی و ردیابی عملیاتهای رادارگریز اسرائیل هستند.
در حلقه نزدیکان رئیسجمهور ترامپ، این معضل همچنان حلنشده باقی مانده است.
پشتیبانی واشنگتن از اسرائیل به معنای ادامه محرومیت ترکیه از برنامه اف-۳۵ است، تا زمانی که آنکارا سیستم روسی را کاملاً کنار بگذارد - موضوعی که ترکیه شدیداً با آن مخالفت کرده است.
با این حال، موقعیت استراتژیک ترکیه در دریای سیاه، سرمایهگذاری گسترده آن در نیروی هوایی و تأثیر آن بر مسیرهای انرژی اروپا، آن را به متحدی تبدیل کرده است که نادیده گرفتنش سخت است.
الگوی نامطلوب
کنگره آمریکا در این موضوع عمدتاً با اسرائیل متحد باقی مانده و هم قانونگذاران جمهوریخواه و هم دموکراتها معتقدند که بازگشت ترکیه به برنامه اف-۳۵ در حالی که اس-۴۰۰ را فعال نگه داشته، الگویی خطرناک برای دیگر شرکایی خواهد بود که به دنبال تجهیزات دفاع هوایی روسی یا چینی هستند.
یک فرمانده پیشین نیروی هوایی اسرائیل نگرانیها را اینگونه خلاصه کرد: «اگر سیستم اس-۴۰۰ از اف-۳۵ جاسوسی کند، در واقع کلید شکست ناوگان پنهانکار را به دشمن دادهاید».
فعلاً شش فروند اف-۳۵ ترکها در آشیانهها خاک میخورند؛ نمادی آشکار از شراکتی در تعلیق، گروگان یک سیستم راداری که مسکو آن را صرفاً دفاعی میداند، اما تلآویو آن را خنجری نشانهرفته به توان هوایی خود میبیند.
با توجه به وضعیت ناپایدار امنیتی خاورمیانه، گسترش درگیری با ایران، شعلهور شدن دوباره تنشها در غزه و تهدید از جبهههای متعدد، اسرائیلیها هشدار میدهند که حاشیه خطا اکنون باریکتر از همیشه است.
آنها معتقدند هرگونه افشای اسرار پنهانکاری اف-۳۵، فرصتی حیاتی به تهران و متحدانش میدهد تا قابلیت هوایی اسرائیل را تضعیف کنند.
به گفته مقام اسرائیلی، تضعیف این قابلیت «غیرقابل تصور» است.
اینکه آیا رئیسجمهور ترامپ تحت فشارهای دیپلماتیک فزاینده آنکارا تصمیم خود را عوض خواهد کرد یا نه، هنوز مشخص نیست.
اما برای اسرائیل، حفظ برتری تسلیحاتی قابل مذاکره نیست.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.