امام زین‌العابدین(ع) قصیده عاشورا را به جان جهان عرضه کرد - تسنیم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل, ساعات غمباری برای اهل زمین است، دقایق تب‌دار عروج ملکوتی کسی است که روح عبادت بود و زینت عبادت‌کنندگان؛ هم او که به خاطر پینه‌های پیشانی‌اش، ذوالثَّفِنات شهرت گرفت, ایشان سجاد آل‌محمد(ع) است که با رفتنش، صحیفه‌ای را به یادگار می‌گذارد که سطربه‌سطر و واژه‌به‌واژه ، راه و رسم بندگی و عبودیت را برای رهروانش متذکر می‌شود.
از جمله نحوه شکر نعمت را که در مناجات شاکرین صحیفه‌اش اینگونه فرمود: خدایا، پیاپی آمدن کرمت، برپاداشتن سپاست را از یاد من برد و فراوانی بخششت، مرا از شمارش ستایشت درمانده ساخت و در پی هم آمدن احسانت، مرا از یاد اوصاف نیکت بازداشت و پشت هم رسیدن نعمت‌هایت مرا از گسترش خوبی‌هایت درمانده نمود.
صحیفه‌ای که در دعای هفتم آن، اینچنین با پروردگار مناجات می‌کند: ای خداوندی که گره کارهای فروبسته به تو گشوده می‌شود و سختی‌ها با تو آسان می‌گردد، ای که از تو خواهند رهایی از تنگناها را, به تعبیری، امروز روح تقوی و پرهیزگاری، تجسم خویشتن داری و غلبه بر تمنیات نفسانی، نماد خشیت الهی و خضوع در پیشگاه خداوند، به آسمان عروج می‌کند.
تفسیر ناب عاشورا، از زبان امام سجاد(ع) تراوید
ایشان که فرمود:خداوندا!
مرا از کسانى قرار ده که عمرشان را دراز و کردارشان را نیکو گردانیده‌‏اى و نعمتت را بر آنان تمام کرده‏‌اى و از آنان خرسندى، و به آنان زندگى‌اى پاک، همراه با پایدارترین شادمانى و سرشارترین کرامت و کامل‏ترین رفاه، عطا نموده‌‏اى.
ایشان که شاهد کربلا بود و ناظر شهادت پدر و 72 تن از بهترین یارانش؛ او که درد تشنگی اهل حرم و اسارت اهل بیتش را دید و سال‌ها عزادار واقعه‌ای بود که از لحظه‌به‌لحظه‌اش، خون می‌بارید.
به واقع عاشوراى اباعبدالله‌الحسین(ع)، کتاب سرخى بود که تفسیر ناب آن، از زبان امام سجاد(ع) تراوید چرا که نگاهش، هر لحظه مرثیه‌ی زنده کربلا بود و قصه پر غصه‌ی اسارت زینب(س).
ایشان که پاسدار وحی نبوی، صلابت علوی و شور حسینی بود و صحیفه‌ی سبزش، نجوای عاشقانه و سوزناک با پروردگار.
او سجاد سجاده‌های عاشقی و زینت عبادت‌کنندگانی بود که از رکوع و سجودشان، عطر استجابت به استشمام می‌رسد.
او که دعاهایش را بدرقه‌ی عاقبت به خیری رهروان کرد تا سطر به سطر، مناجات و عبودیت را بر دل‌های تیره ما نقش زند و اینک زمان آن فرا رسیده که او هم به کاروان شهدای کربلا بپیوندد و مشتاقانه روح بلند پدرش حسین(ع) را در آغوش کشد.
ساعات غریبی است؛ سجاده‌ها تب‌دار سجاده نشین، و عبادت‌کنندگان در سوگ زینت عبادت‌کنندگان نشسته‌اند ؛ چون سجاد اهل بیت علیه السلام و زین‌العابدین زمان، شهد شهادت نوشیده و به قافله شهدای کربلا رهسپار شده است.
ایشان که دو سال از عمر گهربارش را در سایه‌سار حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام، 10 سال را در زمان امامت عموی خود (حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام ) و 10 سال را در دوران امامت پدر خود اباعبدالله الحسین سپری فرمود و خود 35 سال ردای امامت بر تن داشت.
اما سجاد تندیس عدالت علوی، غربت حسنی و صلابت حسینی است
سجاد اهل بیت علیهم السلام تندیس زیبای عدالت علوی، غربت حسنی و صلابت حسینی است, سیدالساجدین تندیس مطهر پارسایی و آزادگی است که از سیمایش، غربت حسین(ع) و اندوه کربلا نمایان بود.
امامی که به زیبایی پیام آور کربلای عشق پدر شد؛ از این روست که واژگان از توصیف گوهر وجودی آن بزرگوار ناتوان و لغزانند!
هنوز هم صدای نجوای عاشقانه اش در دل‌ شب‌، از یادگاری‌اش « صحیفه»، شنیده می‌شود.
صحیفه‌ای که گنجینه‌ای از مناجات یک معصوم است با خالقی از جنس نور, صحیفه سبزش، نجوای دلنشینی است که تا بی نهایت، روح خسته بنده را در برابر عظمت و رحمت معبودش جلا می‌دهد.
و حال این بزرگ مرد مناجات، سید سجده کننده آل طه(ع)، امام عابدان و عارفان و زینت عبادت‌کنندگان، عزم آسمانی شدن کرده است, ای سجاد اهل بیت علیهم السلام, من در لابه لای صفحات صحیفه‌ات آشیانه خواهم کرد و تو را از سطر به سطر مناجات‌های شبانه‌ات خواهم خواند ...
و حال نجوای دعای توست که هر دم برای شفای حال زمین می‌جوشد
دعای هفتم صحیفه‌ات...
«یَا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکَارِهِ، وَ یَا مَنْ یُفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ ....»
آمین گوی این درد زمین باش برای شفای حال زمینیان....
امروز سجاده عشق به عزلت می‌رود، از آن روی که سجاده‌ نشین ‌اش راه آسمان پیش گرفته و ردای ملکوت به تن کرده است.
صحیفه سجادیه یادگار زیبای امام زین العابدین (ع) است
ایشان بود که« زینت عبادت کنندگان» لقب گرفت, سجاد (ع) همان بیمار واقعه کربلا بود و ذخیره حسین (ع) شد؛ برای روایتگری نهضت عاشورایی که صحنه زیبای برتری خون بر شمشیر است.
امروز آسمان غمگین پر کشیدنِ بزرگ مردی است که در سالیان دراز، غم عظیم واقعه سنگین عاشورا را لابه لای بغض ‌های مناجات شبانه ‌اش، به آسمان هدیه کرد و کوه صبری بود از مصیبت‌ های کربلا, زین العابدین (ع) گر چه زهر هجر نوشید و بسیار جفا دید اما پس از شهادت خیل عظیم دوست داران و شیعیانش نگذاشتند غربت بر پیکر مطهرش بنشیند.
امام سجاد (ع) چنان جاذبه‌ای در بین مردم داشت که همگان را مجذوب شخصیت عرفانی و ربانی خود می‌نمود, ازین باب سعید بن مسیب چنین روایت می کند: وقتی امام (ع) به شهادت رسید، همه مردم، از نیکوکاران گرفته تا بدکاران، برای تشییع جنازه‌ اش حاضر شدند؛ همه زبان به ستایش او گشوده بودند و سیل اشک از دیده ی همگان جاری بود.
در تشییع پیکر امام همه مردم شرکت کرده بودند و حتی یک نفر در مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله باقی نمانده بود.
آشنایی با امام زین العابدین ( ع ) و زندگی نامه ایشان
پنجم شعبان روز ولادت باسعادت امام زین العابدین (ع) چهارمین اختر تابناک ولایت و امامت، فرزند امام حسین (ع) و بازمانده واقعه بزرگ عاشورا است که نقش بسیار مهمی در پاسداری از اسلام داشت.
به مناسبت ولادت با سعادت امام سجاد (ع) این بخش از دین و مذهب نمناک را به زندگینامه چهارمین امام شیعیان اختصاص داده ایم، تا همه درس فداکاری و اخلاق را از ایشان بیاموزیم و سرلوحه زندگیمان قرار دهیم.
پدر عرب و مادر ایرانی امام زین العابدین (ع)
علی بن حسین بن علی بن ابی طالب، مشهور به امام سجاد و زین العابدین چهارمین امام شیعیان و فرزند امام حسین(ع) و ( طبق برخی روایات ) شهربانو.
این بانوی بزرگوار در رویایی صادقه، اسلام آورده و همچون نرجس خاتون مادر امام مهدی (عجّل الله فرجه الشریف) توسط حضرت صدیقه کبری (سلام الله علیها) برای فرزند عزیزش امام حسین (علیه السلام) خواستگاری شده بود، پس از سختی های بسیاری که متحمل شد، به مدینه آمد.
درباره مادر امام سجاد روایات بسیاری وجود دارد که به یکی از آنها اشاره کردیم اما باید بگوییم که بسیاری از مراجع و صاحب نظران، ایرانی بودن مادر امام سجاد و داستان های مربوط به شهربانو را مردود میدانند به همین دلیل هیچ سند قابل قبولی برای اصالت شهربانو و ماجرای اسارت و ازدواج وی با امام حسین (ع) وجود ندارد .
کنیه و القاب امام سجاد (ع)
کنیه امام سجاد(ع)، ابوالحسن، ابوالحسین، ابومحمّد، ابولقاسم و ابوعبداللّه است و از القابشان، زین العابدین، سیدالساجدین، سجاد، ذو الثفنات، هاشمی، علوی، مدنی، قرشی، علی اکبر است.
صفات و ویژگی های اخلاقی امام سجاد (ع)
یکی از ویژگی های امام سجاد عبادت خالصانه ایشان به درگاه خداوند و خشوع و خضوع ایشان می باشد ، به طوری که مالک بن انس می گوید:علی بن حسین در شبانه روز هزار رکعت نماز می خواند تا اینکه از دنیا رحلت کرد.
لذا به ایشان «زین العابدین» می گویند.
(ذهبی، العِبَر، دار الکتب العلمیه، ج1، ص83 )
امام سجاد(ع) بسیار به فقرا و مستمندان کمک می کرد و به آنها شبانه و مخفیانه غذا می داد.
از ابو حمزه ثمالی نقل شده است علی بن حسین(ع) شبانه مقداری غذا بر دوش خود می گذاشت و در تاریکی شب به صورت مخفیانه به فقرا می رساند و می فرمود:صدقه ای که در تاریکی شب داده شود، غضب خداوند را خاموش می کند.
امام سجاد(ع) در حالی که نیازی به بردگان نداشت، آنها را جهت آزاد کردن می خرید.
امام سجاد(ع) در هر زمان و موقعیتی به آزادی آنها می پرداخت، به طوری که در شهر مدینه عده زیادی، همچون یک لشکر از موالی آزاد شده، از زن و مرد، به چشم می خورد که همگی از موالی امام بودند.
امامت امام سجاد (ع)
با شهادت امام حسین(ع) در عاشورای سال 61 قمری امامت امام سجاد(ع) آغاز شد.
ایشان به مدت 34 سال تا زمان شهادتش، یعنی سال 94 قمری یا سال 95 قمری امامت نمودند.
دوره امامت امام سجاد با حکومت یزید بن معاویه ، معاویة بن یزید ،مروان بن حکم و عبدالملک بن مروان و ولید بن عبد الملک مقارن بوده است .
قیام های دوران امام سجاد(ع)
پس از واقعه کربلا و در دوران امام سجاد(ع) قیامهای مختلفی روی داد, در سال 63 قمری بعد از واقعه کربلا واقعه حَرّه روی داد و مردم مدینه علیه امویان قیام کردند اما امام سجاد(ع) از آغاز شورش خود را کنارکشید و با مردم همراه نگشت، چون پایان کار را می‌دانست.
نهضت توابین یکی دیگر از نهضت‌های پس از واقعه کربلا بود که می خواستند در صورت پیروزی، امامت جامعه را به اهل بیت(ع) بسپارند.
قیام مختار نیز سومین جنبش مهم پس از واقعه کربلا است که درباره ارتباط امام سجاد(ع) با این جنبش نیز ابهاماتی وجود دارد.
گفته شده که مختار پس از آنکه موفق شد در کوفه، شیعیانی را به سوی خود جذب کند، از امام سجاد(ع) استمداد جست، اما امام روی خوش نشان نداد.
آثار و شاگردان امام سجاد (ع)
بر اساسبرخی منابع علوم بسیاری از امام سجاد(ع) نقل شده و پندها، دعاها، احادیثی در فضل قرآن، حلال و حرام، جنگ ها و روزها (تاریخ) از وی بجا مانده است صحیفه سجادیه ، رساله حقوق ، دعای ابوحمزه ، زیارت امین الله از جمله آثار امام سجاد هستند.
ایشان شاگردانی چون ابوحمزه ثُمالی ، ابوخالد کابلی ، اَبان بن تَغْلِب، جابر بن عبدالله انصاری ، سُلَیم بن قیس هلالی ، ابراهیم و حسن فرزند محمد بن حنفیه ، سعید بن مسیب بن حزن قرشی مخزومی ، یحیی بن اُمّ طُوَیل ، سعید بن جُبَیر، محمد بن جُبَیر بن مُطعِم و...
تربیت نمود.
شهادت امام سجاد(ع) ؛ قاتل و محل دفنشان
حضرت علی بن الحسین علیه السلام در زمان خلافت ولید بن عبدالملک به شهادت رسید.
بعضی معتقدند امام به دست ولید مسموم شد، و برخی دیگر معتقدند به دست هشام بن عبدالملک، که برادر خلیفه بود؛ اما به هر حال، او نیز نمی توانست بدون اجازه ولید، مرتکب قتل امام شود.
« حسین » فرزند امام علی بن الحسین علیه السلام وفات پدر خود را در سال 94 اعلام کرده است و بر این اساس بزرگانی نظیر شیخ مفید و شیخ طوسی و محقق اربلی و ابن اثیر نیز همین نظر را داشته اند.
اما بر اساس روایتی که ابوبصیر از امام جعفر صادق علیه السلام نقل کرده است، امام فرموده است:حضرت علی بن الحسین علیه السلام در حالی که 57 ساله بودند از دنیا رفت و این واقعه در سال 95 هجری اتفاق افتاد بنا بر این روایات، امام سجاد علیه السلام 57 یا 58 سال عمر کردند که دو سال آن را در زمان حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام، ده سال را در زمان امامت عموی خود حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام و ده سال را در دوران امامت پدر خود سپری فرموده است و مدت امامت خود آن امام بزرگوار نیز 35 سال بوده است.
حضرت زین العابدین علیه السلام در بقیع در کنار مرقد مطهر حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام، عموی بزرگوارش، مدفون گردید.
و حال تسلیت بادسالروز شهادت امامِ شب‌‌های مناجات سبز صحیفه عشق و عرفان.
انتهای پیام/