صدا و سیما و جنگ 12 روزه؛ راه‌های رفته و راه‌های نرفته! - تسنیم
در شرایط بحرانی و جنگ رسانه ای، صدا و سیما بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازتعریف نقش و عملکرد خود است. کارشناسان بر این باورند که برای اثربخشی بیشتر، باید تیم های خبری تقویت شوند، محتوای متنوع و جذاب تولید شود، سواد رسانه ای در جامعه ارتقا یابد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان مهم‌ترین رسانه فراگیر در کشور، در دوران دفاع مقدس و جنگ 12 روزه نقشی بی‌بدیل در اطلاع‌رسانی و تقویت روحیه مقاومت ایفا کرد.
بررسی عملکرد این سازمان در این دو مقطع زمانی، می‌تواند به درک بهتر از ظرفیت‌ها و چالش‌های رسانه‌ای در شرایط بحرانی کمک کند.
در طول هشت سال دفاع مقدس، صدا و سیما به مثابه یک «سنگر رسانه‌ای» عمل کرد و همگام با رزمندگان در جبهه‌ها به مقابله با جنگ روانی دشمن پرداخت.
پخش اخبار لحظه به لحظه از جبهه‌ها، گزارش‌های تصویری از مناطق جنگی و مصاحبه با رزمندگان، خانواده شهدا و مسئولان، نقش مهمی در آگاهی‌بخشی به مردم و خنثی‌سازی شایعات دشمن داشت.
تولید و پخش برنامه‌های حماسی، سرودهای انقلابی، فیلم‌های مستند و سریال‌های تلویزیونی با موضوع دفاع مقدس، روحیه ایثار و شهادت را در جامعه تقویت و مردم را برای حمایت از جبهه‌ها ترغیب کرد.
صدا و سیما با پرهیز از اختلافات سیاسی و قومی، تلاش کرد تا وحدت و انسجام ملی را در برابر تجاوز دشمن حفظ کند.
در طول جنگ 12 روزه نیز، علاوه بر مشاهده اقدامات رسانه‌ای در برهه بحران، ساختمان صداوسیما (معروف به ساختمان شیشه‌ای) مورد حمله دشمن قرار گرفت که نشان از اهمیت این رسانه در جنگ روانی داشت.
با این حال، اهالی رسانه با استقامت و فداکاری به کار خود ادامه دادند و اجازه ندادند که پخش برنامه‌ها متوقف شود.
صلابت و مقاومت سحر امامی در زمان وقوع حمله دشمن صهیونیستی و تمامی دست‌اندرکاران رسانه ملی از جمله مواردی است که نشان داد صدا و سیمایی‌ها در حوزه رسانه به خوبی توانستند وظیفه خطیر خود را به انجام برسانند تا جایی که بازتاب بین‌المللی مقاومت امامی و همکارانش سندی بر مسیر درست آنها در این برهه است.
جنگ 12روزه در شرایطی رخ داد که رسانه‌های نوین و شبکه‌های اجتماعی به ابزاری قدرتمند در جنگ‌های رسانه‌ای تبدیل شده بودند.
در این شرایط، صدا و سیما با چالش‌های جدیدی روبه‌رو شد از جمله، رقابت با رسانه‌های بیگانه به‌طوری که شبکه‌های ماهواره‌ای و رسانه‌های اینترنتی، به طور گسترده به پوشش اخبار جنگ می‌پرداختند و تلاش می‌کردند تا با انتشار اخبار نادرست و تحلیل‌های مغرضانه، افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهند.
دشمن با استفاده از ابزارهای رسانه‌ای، به جنگ روانی علیه مردم ایران پرداخت و سعی کرد تا روحیه مقاومت را تضعیف کند.
در عصر رسانه‌های نوین، سرعت انتشار اخبار بسیار مهم است.
صدا و سیما باید تلاش می‌کرد تا با سرعت و دقت، اخبار جنگ را به اطلاع مردم برساند و از انتشار شایعات جلوگیری کند.
صداوسیما در جنگ 12 روزه، تلاش کرد تا با استفاده از تجربیات گذشته و بهره‌گیری از ظرفیت‌های رسانه‌های نوین، به مقابله با جنگ رسانه‌ای دشمن بپردازد.
پخش اخبار از نقاطی که مورد حمله قرار گرفتند، گزارش‌های تصویری از خسارات و تلفات، مصاحبه با مسئولان، مردم و کارشناسان، از جمله اقدامات صدا و سیما در زمینه اطلاع‌رسانی بود.
تولید و پخش برنامه‌های ویژه با موضوع جنگ، از جمله برنامه‌های «به افق فلسطین»، «نوسان»، «وعده صادق»، «لاله‌خیز»، «خبرشهر»، «جریان» و...
تلاش کرد تا ابعاد مختلف جنگ را برای مخاطبان تبیین کند.
دعوت از کارشناسان سیاسی، نظامی و رسانه‌ای در برنامه‌های مختلف به تحلیل و بررسی ابعاد جنگ کمک کرد تا مخاطبان درک بهتری از تحولات داشته باشند.
همچنین صدا و سیما تلاش کرد تا با حضور فعال در شبکه‌های اجتماعی اخبار و اطلاعات مربوط به جنگ را به سرعت منتشر و با شایعات مقابله کند.
اما در ادامه برای بهبود عملکرد صدا و سیما در شرایط بحرانی، پیشنهادهایی مطرح هستند مانند تقویت تیم‌های خبری که صدا و سیما باید تیم‌های خبری خود را تقویت کند و خبرنگاران و گزارشگران آموزش‌دیده را به نقاط جنگی و بحرانی اعزام کند؛ دوم اینکه صدا و سیما باید با تولید محتوای جذاب و متنوع، مخاطبان بیشتری را جذب کند و از تاثیر رسانه‌های بیگانه بکاهد.
رسانه ملی باید با آموزش سواد رسانه‌ای به مردم به آنها کمک کند تا اخبار درست را از اخبار نادرست تشخیص دهند و در برابر جنگ روانی دشمن مقاوم باشند و در نهایت صدا و سیما باید با سایر رسانه‌ها (اعم از دولتی و خصوصی) همکاری کند و یک جبهه رسانه‌ای واحد در برابر دشمن تشکیل دهد.
سازمان صداوسیما در دوران دفاع مقدس و جنگ 12روزه، نقش قابل دفاعی در اطلاع‌رسانی، هدایت افکار عمومی و تقویت روحیه مقاومت ایفا کرد.
با این حال، برای بهبود عملکرد در شرایط بحرانی باید از تجربیات گذشته درس گرفت و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های رسانه‌های نوین به مقابله با جنگ رسانه‌ای دشمن پرداخت.
صداوسیما در طول دفاع مقدس، سنگر رسانه‌ای مستحکمی بود که توانست نقش خود را در اطلاع‌رسانی و حفظ وحدت ملی به خوبی ایفا کند اما در مواجهه با سناریوهای نوین جنگ و پیچیدگی‌های رسانه‌های امروز، این سازمان با چالش‌های جدیدی روبه‌رو است.
با اتخاذ رویکردی تحلیلی، توصیفی و آینده‌نگر و با سرمایه‌گذاری روی زیرساخت‌ها، نیروی انسانی و استراتژی‌های محتوایی، صدا و سیما می‌تواند همچنان به عنوان یک رسانه مؤثر و الهام‌بخش در دفاع از منافع ملی و حفظ روحیه جامعه در مواقع بحران عمل کند.
انتهای پیام/
