سفر نتانیاهو به واشنگتن: آیا نمایش سیاسی میتواند ضعف او را پنهان کند؟
دیدار ترامپ و نتانیاهو ممکن است چیزی جز یک نمایش پر سر و صدا، اما بیثمر باشد در حالی که اسرائیل همچنان از سلاحهای آمریکایی برای محاصره و بمباران فلسطینیان در غزه استفاده میکند.

باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - روز دوشنبه، نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، برای سومین بار در دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ به واشنگتن خواهد آمد.
امروز همچنین مصادف است با ۲۱ ماه از آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه.
هدف این سفر هنوز مشخص نیست و گمانهزنیهای فراوانی مطرح است: آیا ترامپ و نتانیاهو آتشبس واقعی در غزه را اعلام خواهند کرد؟
آیا سوریه به توافقنامههای ابراهیم خواهد پیوست؟
یا ترامپ ممکن است مجوز اقدامات گستردهتر اسرائیل علیه ایران را صادر کند؟
پیش از سفر نتانیاهو، ترامپ در «تروث سوشال» اولتیماتومی منتشر کرد و مدعی شد اسرائیل با آتشبسی ۶۰ روزه موافقت کرده است.
او از حماس خواست این شرایط را بپذیرد و تهدید کرد «در غیر این صورت اوضاع بدتر خواهد شد».
ترامپ با این اقدام تلاش داشت حماس را تحت فشار قرار دهد و روایتی قدیمی را تکرار کند که گروه را مانع اصلی صلح معرفی میکند.
با این حال، حماس بارها تأکید کرده تنها در صورتی آتشبس را خواهد پذیرفت که بخشی از فرآیندی برای پایان دائمی جنگ اسرائیل و عقبنشینی کامل از غزه باشد.
از سوی دیگر، نتانیاهو همچنان مصرّ است که جنگ باید تا نابودی کامل حماس ادامه یابد؛ هدفی که حتی ارتش اسرائیل (IDF) آن را از نظر نظامی دستنیافتنی توصیف کرده است.
تا روز پنجشنبه، مفاد ادعایی آتشبس پیشنهادی آمریکا در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود، اما نه حماس و نه اسرائیل به طور علنی به این توافق پایبند نشدهاند.
نمایشهای دیپلماتیک ترامپ تنها به آتشبس احتمالی در غزه محدود نمیشود.
به جای آنکه از کمکهای نظامی آمریکا برای پایان دادن به بمباران و محاصره انسانی غزه استفاده کند، ترامپ تلویحاً اعلام کرد ممکن است ادامه کمکهای امنیتی آمریکا به اسرائیل را مشروط به توقف پروندههای فساد علیه نتانیاهو کند.
او در «تروث سوشال» نوشت: «ایالات متحده سالانه میلیاردها دلار، بسیار بیش از هر کشور دیگری، برای حمایت و حفاظت از اسرائیل هزینه میکند.
ما این وضعیت را تحمل نخواهیم کرد.»
با پیوند دادن علنی حمایت نظامی آمریکا — شریان حیاتی اسرائیل — به پروندههای شخصی حقوقی نتانیاهو، ترامپ عملاً بر دستگاه قضایی اسرائیل فشار وارد میکند؛ مداخلهای چشمگیر در امور داخلی این رژیم به نفع نخستوزیر.
این اظهارات تند، هدفی دوگانه دارد: تأثیرگذاری بر تصمیمات نتانیاهو و جلب توجه افکار عمومی و بینالمللی به نتیجهگیریهای مطلوب ترامپ.
در همین حال، بحران انسانی در غزه هر روز وخیمتر میشود.
«بنیاد انسانی غزه» (GHF) که با حمایت اسرائیل و آمریکا تأسیس شده و این هفته اعلام کرد ۳۰ میلیون دلار کمک مالی دریافت میکند، با محکومیت شدید بینالمللی روبهرو است.
روز پنجشنبه گزارشهایی منتشر شد مبنی بر اینکه پیمانکاران نظامی آمریکا به سمت غیرنظامیان گرسنه تیراندازی کردهاند؛ گزارشی که با گزارشهای قبلی از سربازان ارتش اسرائیل همخوانی دارد که گفته بودند به آنها دستور شلیک به فلسطینیهای ناامید در حال جستجوی کمک غذایی داده شده بود.
بیش از ۱۷۰ سازمان بشردوستانه و حقوق بشری، از جمله نهادهای بینالمللی بزرگی مانند آکسفام، نجات کودکان و پزشکان بدون مرز، خواستار تعطیلی فوری GHF شدهاند.
آنها به مرگ بیش از ۶۰۰ غیرنظامی فلسطینی در نزدیکی مراکز توزیع کمکهای این بنیاد از زمان آغاز فعالیت جنجالی آن با حمایت ارتش اسرائیل در اواخر ماه مه اشاره کردهاند.
در تأیید این انتقادات، دولت سوئیس اخیراً شعبه ژنو GHF را منحل کرده و به نقضهای جدی عملیاتی و قانونی در بحبوحه گزارشهای خشونت در سایتهای این بنیاد استناد کرده است.
این تحولات نشاندهنده سیاسی شدن تراژیک و افزایش خطرات مرتبط با کمکهای بشردوستانه در غزه است.
ترامپ همچنین ظاهراً مصمم به گسترش توافقنامههای ابراهیم است.
«کارولین لویت»، سخنگوی کاخ سفید، به خبرنگاران گفت که ترامپ در دیدار ماه گذشته خود با رئیسجمهور موقت سوریه، محمد الجولانی، در عربستان سعودی از او خواسته روابط با اسرائیل را عادی کند و سپس بخشی از تحریمهای هدفمند آمریکا علیه سوریه را لغو کرده است.
«گیدئون ساعر»، وزیر خارجه اسرائیل، نیز از گسترش توافقنامهها برای شامل کردن سوریه و لبنان حمایت کرده و همزمان ادعای مالکیت اسرائیل بر بلندیهای جولان را مجدداً تأکید کرده است.
دمشق تأیید کرده که هم در مذاکرات مستقیم و هم از طریق کانالهای غیررسمی به وساطت امارات با اسرائیل در ارتباط است.
با این حال، درست مانند پیامهای ترامپ درباره آتشبس، تلاش برای عادیسازی روابط با سوریه نیز در خطر آن است که به بازی سیاسی صرف بدل شود.
گسترش توافقنامههای ابراهیم بدون پیشرفت واقعی در حقوق فلسطینیان یا پایان محاصره غزه، بیمعنا خواهد بود و بیشتر به تقویت موقعیت سیاسی داخلی ترامپ و نتانیاهو کمک خواهد کرد تا حرکت به سوی صلح واقعی.
در حالی که بازیگران منطقهای — بهویژه متحدان خلیجی آمریکا — با نگرانی به آتشبس شکننده میان اسرائیل و ایران چشم دوختهاند، رسانههای اسرائیلی گزارش دادهاند نتانیاهو قصد دارد از ترامپ حمایت برای حملهای دیگر به ایران را بگیرد.
جنگ ۱۲ روزه اخیر با ایران، موقعیت سیاسی نتانیاهو در داخل را تقویت کرده و او را به رهبری جسور که با ایران مقابله کرده معرفی کرده است؛ در حالی که پیش از آن بهعنوان نخستوزیری در بحران مشروعیت به دلیل ناتوانی در جلوگیری از حملات ۷ اکتبر حماس و آزادی اسرای اسرائیلی در غزه شناخته میشد.
نتانیاهو پس از نجاتی شکننده از رأی عدم اعتماد در ۱۱ ژوئن که نقاط ضعف سیاسیاش را آشکار کرد، از بحران با ایران برای تثبیت قدرت خود استفاده کرد.
برخی تحلیلگران امیدوارند این موقعیت جدید، نتانیاهو را به پایان دادن به جنگ غزه ترغیب کند؛ چرا که ممکن است او دیگر به حمایت افراطیترین اعضای راستگرای ائتلافش نیاز نداشته باشد.
اما عدهای دیگر نگرانند این اعتمادبهنفس دوباره، او را به اقدامات تهاجمیتر منطقهای سوق دهد و وضعیت ناپایدار کنونی را متشنجتر کند.
در نهایت، دیدار روز دوشنبه ممکن است چیزی جز یک نمایش سیاسی نباشد — نمایشی پر سر و صدا، اما بیثمر، در حالی که اسرائیل همچنان از سلاحهای آمریکایی برای محاصره و بمباران فلسطینیان در غزه استفاده میکند.
بدون فشار واقعی آمریکا برای توقف تجاوز نظامی غیرقانونی، پایان دادن به جنایات جاری و پیگیری صادقانه صلح و حقوق فلسطینیان، دیپلماسی بلندگوئی تنها به ایجاد سر و صدا محدود خواهد شد و بهجای حل منازعات ریشهدار، به تشدید تنشها دامن خواهد زد.
منبع: ریسپانسیبل استیت کرافت