چلنگری در گیلان؛ صدای چکش‌هایی که هنوز نفس می‌کشند - تسنیم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از رشت، هنر کهن چلنگری در استان گیلان یکی از جلوه‌های اصیل صنایع‌دستی این خطه از شمال کشور است که ریشه در سبک زندگی، نیازهای سنتی و ساختار کشاورزی مناطق روستایی دارد.
این هنر سنتی که سال‌هاست در خدمت کشاورزی محلی قرار دارد، امروزه با تهدید فراموشی روبه‌روست اما همچنان نفس می‌کشد.
گیلان، با دارا بودن پیشینه‌ای طولانی در حوزه کشاورزی، همواره نیازمند ابزارهایی بوده که متناسب با اقلیم، نوع زمین و محصولات بومی طراحی شده‌اند.
چلنگری یا همان آهنگری سنتی، به‌عنوان یک هنر کارآمد، نقشی اساسی در ساخت این ابزارها ایفا کرده است.
چلنگرها عمدتاً ابزارهایی چون داس، بیل، تبر، کلنگ و انواع تیغه‌های دستی را با روش‌های سنتی و با بهره‌گیری از مهارت و تجربه نسل‌به‌نسل خود تولید می‌کنند.
این ابزارها به دلیل کیفیت بالا، استحکام و هماهنگی با نوع کار، هنوز هم در بسیاری از مناطق گیلان کاربرد دارند.
در همین راستا، با یکی از چلنگرهای باسابقه گیلان، استاد قاسمی، به گفت‌وگو نشستیم تا بخشی از تجربه و دغدغه‌های این قشر زحمتکش را منعکس کند.
قاسمی با بیش از 50 سال سابقه فعالیت در این حرفه، از عشق به کارش می‌گوید: «من این کار را از پدرم یاد گرفتم؛ آن زمان هر روستا چندین چلنگر داشت.
ما ابزارهایی می‌ساختیم که کشاورز با آن‌ها زندگی می‌کرد.
امروز هم با اینکه ابزار صنعتی آمده، خیلی‌ها هنوز برای خرید داس یا تبر، سراغ ما می‌آیند چون می‌دانند این ابزارها عمر دارند.»
این صنعتگر اما از مشکلات پیش‌روی حرفه‌اش گلایه‌مند است.
او می‌گوید: «تعداد ما کم شده.
کار سخت است، سودش هم زیاد نیست.
آهن گران شده، زغال پیدا نمی‌شود، مشتری هم کم شده.
اگر حمایت نباشد، این هنر از بین می‌رود.»
با وجود این مشکلات، استاد قاسمی دل به آینده بسته و می‌گوید: «من هنوز کار می‌کنم، چون این کار را دوست دارم.
دوست دارم نوه‌ام هم یاد بگیرد.
اما اگر دولت و میراث فرهنگی کمک نکنند، چلنگری می‌میرد.»
کارشناسان میراث فرهنگی استان نیز معتقدند هنرهایی مانند چلنگری باید در قالب طرح‌های احیای صنایع‌دستی، آموزش به نسل جدید، برگزاری نمایشگاه‌های محلی و حمایت مالی از استادکاران بومی حفظ و ترویج شود.
چلنگری، نه‌فقط یک شغل بلکه بخشی از هویت فرهنگی گیلان است؛ هنری که صدای چکش آن، بازتاب سال‌ها تلاش، تجربه و هم‌زیستی با طبیعت است.
حفظ این هنر نیازمند توجه جدی مسئولان، حمایت از استادکاران و ایجاد زمینه برای حضور نسل جوان در این حرفه ارزشمند است.
انتهای پیام/