«یاعباس» شاهرودی‌ها در پنجمین روز محرم؛ فریاد عشق سقا از دیوارهای تاریخ می‌بارد+فیلم و عکس - تسنیم
مراسم دیرینه عزاداری «یاعباس» در تکیه زنجیری شاهرود با حضور انبوه مردم عزادار این شهرستان برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شاهرود، روزی که تقویم به تاریخ پنجم محرم می‌رسد، هوا نیز دگرگون می‌شود.
فضای شهر شاهرود با بوی مرتعش معطر به خاک و زمینِ آب‌خورده از دست نوحه‌خوانان، دل‌ها را به سوی غمی بی‌پایان می‌کشاند.
این روز، منسوب به حضرت ابوالفضل العباس (ع) است؛ روزی که هیچ‌کس از دل مردم شاهرود نمی‌تواند فرار کند.
اینجا، همه منتظرند.
منتظر لحظه‌ای که «یا عباس» از دل‌ها بلند شود و فضا را پر کند.
پنجم محرم در شاهرود، روزی است که نفس‌های شهر با نام عباس(ع) گره خورده است.
از کوچه‌های بیدآباد تا صحن تکیه بازار، زمزمه‌های «یا عباس» در هم می‌آمیزد و فضای شهر را آکنده از عطر ولایت می‌کند.
تکیه‌ای که در دل تاریخ نفس می‌کشد
در گوشه‌ای از شهر، در محله قدیمی بیدآباد، صحن تکیه بازار (تکیه زنجیری) خودنمایی می‌کند.
ساعتی از ظهر گذشته است.
جمعیتی در حال رفت‌وآمدند، هرکدام با عنوانی: نوحه‌خوان، سینه‌زن، طوق‌دار...
در بالای تکیه، زنانی با روپوش سیاه، در صف انتظار برای ورود به شاه‌نشین‌ها ایستاده‌اند.
شاه‌نشین‌ها که لبریز از عشق حسین (ع) و عباس (ع) است، سن و سال نمی‌شناسد.
زن و مرد، جوان و پیر، کودکانی که در آغوش مادرانشان بی‌قرارند، همگی دل‌ها را با «انتظار» تنگ کرده‌اند.
تکیه بازار شاهرود، که به «زنجیری» نیز شهرت دارد، امروز میزبان دریایی از عاشقان ابوالفضل(ع) است.
احمد جلالی، یکی از خادمان قدیمی این تکیه به تسنیم می‌گوید: این زنجیر که روزگاری لنگر کشتی بود، از بندرگز به شاهرود آورده شد و حالا سقف صحن تکیه را نگه داشته است.
تکیه زنجیری، قدیمی‌ترین مرکز مذهبی شاهرود است.
نام زنجیری از زنجیری گرفته شده که لنگر کشتی بوده و از بندرگز به اینجا آورده شده است.
این زنجیر در بالای صحن تکیه قرار دارد و پوش سقف را نگه می‌دارد.
احمد جلالی، یکی از خدام قدیمی تکیه، در مصاحبه با خبرنگار تسنیم می‌گوید: این زنجیر سبب شده تا ما به این تکیه، تکیه زنجیری بگوییم.
او اضافه می‌کند: این تکیه از دوره افشاریه قدمت دارد و حدود دو قرن است که مراسم یا عباس در آن برگزار می‌شود و گویی هر سنگ از آن، روایتی از عشق به اهل بیت(ع) را در خود جای داده است.
معجزه فضا در تکیه زنجیری
صحن 300 متری تکیه، امروز شاهد معجزه‌ای عجیب است.
جلالی با شگفتی می‌گوید: هرچه جمعیت بیشتر می‌شود، دیوارها به احترام عباس(ع) کنار می‌روند.
گویی فضای تکیه با نیت پاک عزاداران گسترش می‌یابد تا بیش از 15 هزار نفر را در خود جای دهد.
طوق‌های 7-8 متری که نماد پرچم کربلاست، در میان این جمعیت عظیم به اهتزاز درمی‌آید.
اصلی‌ترین مراسم محرم در شاهرود، عزاداری روز پنجم است.
دسته‌ها و هیئت‌های مختلف بدون دعوت از قبل، به‌صورت خودجوش در مسیر به هم متصل می‌شوند و به اینجا می‌آیند.
جلالی همچنین می‌گوید که برنامه‌ریزی‌ها هرسال بهتر می‌شود و جمعیت بیشتری می‌توانند شرکت کنند.
حضور و جمعیت هرسال بیشتر و منظم‌تر است و با وجود جمعیت زیاد، هرقدر که جمعیت بیاید، جا می‌گیرند.
این یک معجزه است، اذعان می‌کند.
نغمه‌های فراموش ناشدنی معنویت در فضای شهر
نوای مداحی، طبل و سنج فضا را فرامی‌گیرند.
صدای ضربه‌های سنگین طبل، قلب من را تندتر می‌کند.
دسته‌های سینه‌زنی با علم و طوق وارد صحن می‌شوند.
صحنی که گویی دیوارهایش به عقب کشیده‌اند تا جا داشته باشد برای همه.
لحظه‌به‌لحظه، تعداد عزاداران افزایش می‌یابد.
گفته‌اند که این تکیه هرسال جمعیتی بیشتر از ظرفیتش را در خود جای می‌دهد.
من امروز شاهد این اعجاز هستم.
در این لحظات، هوای داخل تکیه تازه‌تر از بیرون است.
معنویت، فضا را عطرآگین کرده.
مادری با دستان لرزان، نوزادش را در آغوش می‌گیرد و ذکر «یا حسین»، «یا عباس» را می‌خواند.
گویی هر سلول بدنش را با عشق حسینی می‌آمیزد.
دستانی که همزمان بر سر می‌زنند، یادآور یتیمی در فراق ولی مهدی (عج) است.
دستانی که به نشانه لبیک با مولا، به سوی آسمان می‌روند.
حرارت عشق به حضرت عباس (ع)، از دستانشان می‌تابد.
عاشقانه‌ای در دفاع از ولایت
ای ماه بی‌قرینه!
تو که از وفا و ارادت و ادب، نمره بیست گرفتی، امروز هزاران نفر از فرزندان این سرزمین، ندای عشق تو را سر می‌دهند.
«یا عباس...
یا عباس...»، فریادی است که از دل شاهرود بلند می‌شود.
مردمی که از قدیم‌الایام با نام عباس آشنا بوده‌اند، امسال هم ثابت‌قدمی خود را در راه ولایت به نمایش گذاشتند.
این روز، برای بسیاری از شاهرودی‌ها تعطیل است؛ تعطیلی‌ای که فقط برای آماده‌شدن برای مراسم یا عباس معنا پیدا می‌کند.
مراسمی بی‌همتا...
مراسم یا عباس در شاهرود، یکتا است.
در هیچ نقطه‌ای از کشور نمی‌توان همتایی برای آن یافت.
تمام تکیه، فشرده از غم و اندوه است.
گویی از دیوارهایش غم می‌بارد.
با نواختن اذان مغرب، مراسم به پایان می‌رسد.
طوق‌ها به منزل بازمی‌گردند و تا آخر محرم، برافراشته نگه داشته می‌شوند.
از شب به بعد، از هر محله، کوچه و خیابان، نوای عزاداری می‌آید.
شاهرود، پر از نوای عباس شده است.
طبق گفته جلالی، طوق‌ها نماد عَلَمی است که در روز عاشورا از دست حضرت عباس (ع) افتاده است.
ما این عَلَم را دوباره برپا می‌کنیم، می‌گوید.
او همچنین اشاره می‌کند که همیشه شلوغ‌ترین مراسم عزاداری در روز پنجم محرم در تکیه بازار برگزار می‌شود.
درواقع او طوق را نماد پرچم کربلا می‌داند و معتقد است شاید نماد انسان‌های راست‌قامت باشد که استوارند.
آیینی که از تاریخ گذشت
حجت‌الاسلام سید مصطفی مجیدی، کارشناس مذهبی شاهرود، از قدمت 180 ساله این مراسم می‌گوید و می‌افزاید: طوق کهنه با 180 سال قدمت و طوق باباعلی با 138 سال سابقه، گواهی زنده بر این تاریخ پرعشق هستند.
مراسمی که هرسال بدون دعوت رسمی، با حضور خودجوش مردم اوج می‌گیرد و هر بار شکوهی افزون‌تر از سال قبل می‌یابد.
حجت‌الاسلام مجیدی می‌گوید: این مراسم از صبح آغاز می‌شود.
دسته‌های عزاداری طوق‌های قدیمی را جمع‌آوری می‌کنند و از چهارراه مدرسه قلعه به سمت تکیه زنجیری حرکت می‌کنند.
او درباره قدمت این مراسم می‌گوید: قدرت این مراسم بیش از قدمت تکیه بازار است.
شاید حدود دو قرن باشد.
او اضافه می‌کند: این مراسم در سراسر کشور بی‌همتا است.
امسال هم شاهد یک مراسم بسیار منظم و معنوی بودیم که با استقبال بی‌نظیر مردم همراه بود.
عاشقانه‌های کوچک و بزرگ
فاطمه، دختر 10 ساله‌ای که مادرش از خدام تکیه است، می‌گوید: من بارها در این عزاداری حاضر شده‌ام.
اینجا خیلی انرژی معنوی دارد.
یکی از عزاداران نوپا می‌گوید: شنیده بودم که هرکس در این مراسم شرکت کند، حاجت می‌گیرد.
برای اولین بار آمدم و واقعاً جذاب بود.
یکی از مأمورین نیروی انتظامی، که 15 سال است در این مراسم حضور دارد، از خدمت به عزاداران حسینی احساس غرور می‌کند.
من مسئول برقراری نظم هستم و اینجا از نظم و هماهنگی بی‌نظیری برخوردار است.
یکی از ساکنین قدیمی محله، که از 5 سالگی با مادرش در عزاداری روز پنجم محرم حضور داشته است، می‌گوید: اینجا خیلی مراد می‌دهد.
بسیاری از مردم به‌واسطه غذای متبرک اینجا حاجت می‌گیرند.
زهرا قنبر نژاد، با چشمانی اشک‌آلود، می‌گوید: در مراسم دسته یا عباس (ع) در تکیه بازار شاهرود، گویی دیوارهای سمت راست صحن تکیه به عقب می‌روند و عزاداران را در خود جای می‌دهند.
او از خداوند فرج و سلامتی امام عصر (عج)، تندرستی مسلمین، باز شدن راه سوریه و ...
را می‌خواهد.
امروز خیلی دلم شکسته است، می‌گوید.
اشک‌های مقدس در شاه‌نشین‌ها
در طبقات فوقانی تکیه، مادرانی با نوزادان سیاه‌پوش، اشک‌هایشان را با ذکر «یا عباس» در هم می‌آمیزند.
فاطمه، دختر 10 ساله‌ای که همراه مادرش در مراسم حضور دارد، می‌گوید: هر بار که اینجا می‌آیم، گویی عباس(ع) مرا می‌بیند.
زهرا قنبرنژاد، از ساکنان قدیمی محله، با چشمانی اشک‌بار از معجزه‌های این مکان مقدس می‌گوید: گویی دیوارها به احترام عزاداران کنار می‌روند.
از سینه‌زنی تا انتظار فرج؛ لبیک یا مهدی (عج)
دسته‌های سینه‌زنی با نوای طبل و سنج، فضای تکیه را لبریز از شور حسینی می‌کنند.
مراسم با اذان مغرب به پایان می‌رسد، اما شور حسینی در شاهرود تا پایان ایام محرم ادامه خواهد داشت.
سقای دشت کربلا!
نام تو دل‌ها را لرزاند.
محبانت با اشک دیده، چهره را شستند.
خستگی برای شیدا تو معنی ندارد.
مولا ما، امروز مردم شاهرود، بار دگر ثابت کردند که در خط ولایت ثابت‌قدم‌اند.
آری ما اهل کوفه نیستیم.
لبیک یا مهدی (عج)...
گزارش: آذر پژمان
عکس: علیرضا رحیمیان
انتهای پیام/363/
