عاشورا نقطه تلاقی عرفان و حماسه است

حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد میرعمادی، استاد حوزه علمیه قم در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به پیوند عمیق میان عرفان و حماسه در تاریخ اسلام، تأکید کرد: در طول تاریخ، به‌ویژه در واقعه عاشورا، شخصیت‌هایی ظهور کردند که عرفان و حماسه را توأمان در وجود خود داشتند؛ عارفانی که حماسه آفریدند و حماسه‌سازانی که به اوج عرفان دست یافتند.
وی گفت: در رأس این شخصیت‌ها، امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام قرار دارد؛ شخصیتی که هم امیر عارفان است و هم سرآمد حماسه‌سازان و خطبه‌های پرشور جنگی و مناجات‌های شبانه و عارفانه آن حضرت، گواهی روشن بر جمع این دو بعد در شخصیت امام علی علیه‌السلام است.
این استاد حوزه علمیه افزود: در واقعه کربلا نیز امام حسین علیه‌السلام و یاران وفادارش، تجلی تمام‌عیار عارفان حماسه‌ساز بودند و آنان شب را با نماز و مناجات و روز را با حماسه و ایثار سپری کردند و در قرآن کریم آمده است «کَانُوا قَلِیلًا مِّنَ اللَّیْلِ مَا یَهْجَعُونَ» (ذاریات/۱۷)؛ «آنان شب‌ها جز اندکی نمی‌خفتند» و این آیه به خوبی بر حالات عبادی یاران سیدالشهدا علیه‌السلام منطبق است.
وی با اشاره به شوق وصف‌ناپذیر اصحاب امام حسین علیه‌السلام به شهادت و لقای الهی، با بیان اینکه مسلم بن عوسجه اسوه شجاعت و عبودیت افزود: مسلم بن عوسجه از اصحاب بزرگوار رسول خدا (ص)، مردی عابد، زاهد و شریف بود و حضور پیوسته او در مسجد و مشارکت در میادین جنگ، زبانزد خاص و عام بود و امام حسین علیه‌السلام هنگام شهادت او، با تلاوت آیه شریفه «فَمِنْهُم مَّن قَضَیٰ نَحْبَهُ وَمِنْهُم مَّن یَنتَظِرُ…» عظمت مقام او را ستود و او به دوست صمیمی‌اش، حبیب بن مظاهر، وصیت کرد تا جان خود را فدای سیدالشهدا علیه‌السلام کند و لحظه‌ای از حمایت او کوتاهی نکند.
حبیب بن مظاهر؛ حامل علم و حماسه
میرعمادی افزود: حبیب بن مظاهر از یاران خاص امام علی علیه‌السلام و از اعضای نیروهای ویژه آن حضرت موسوم به «شرطه‌الخمیس» بود و او عابدی زاهد و حافظ قرآن کریم به شمار می‌رفت و بنا به نقل امام حسین علیه‌السلام، هر شب ختم قرآن داشت و حبیب دعوت‌نامه دشمن را رد کرد و شب عاشورا وفاداری کامل خود را به امام اعلام نمود و در روز عاشورا، فرماندهی جناح چپ سپاه امام را برعهده داشت و با رجزهای حماسی و عارفانه خود، لرزه بر اندام سپاه دشمن افکند.
او پس از کشتن ۶۲ نفر به شهادت رسید.
استاد حوزه علمیه قم در ادامه گفت: بریر بن خضیر، از بزرگان قبیله همدان و از قاریان برجسته کوفه بود که به تدریس قرآن و عبادت در مسجد کوفه اشتغال داشت و او پیش از جنگ، در مناظره‌ای با عمر بن سعد از حقانیت قیام امام حسین علیه‌السلام دفاع کرد و رجزخوانی‌های حماسی او در میدان نبرد، نشانگر پیوند بین عرفان و شجاعت در وجود اوست و بریر به امام حسین علیه‌السلام گفت در راه دفاع از تو، حاضر به تکه‌تکه شدن بدنم هستم.
وی ادامه داد: عبدالله بن عمیر، مردی زاهد و اهل عبادت بود که در عین حال، شجاعتی مثال‌زدنی داشت و او دومین شهید کربلا بود و همسرش، ام‌وهب، نخستین زن شهیده در این واقعه عظیم به شمار می‌آید و پسرشان نیز در کنار آنان به شهادت رسید و امام حسین علیه‌السلام درباره این خانواده فرمود: خداوند از جانب ما اهل بیت به شما پاداش خیر دهد.
عارفان حماسه‌ساز در روزگار ما
حجت‌الاسلام میرعمادی همچنین با اشاره به تداوم این مسیر در عصر حاضر، اظهار کرد: امروز نیز جامعه اسلامی شاهد عارفان حماسه‌ساز و حماسه‌سازان عارف است؛ چهره‌هایی چون شهید حاج قاسم سلیمانی، شهید چمران، شهید مطهری، شهید محمدحسین یوسف‌الهی، شهید همت، شهید بهشتی، شهید زین‌الدین، شهید سلامی، شهید حاجی‌زاده، شهید باقری، شهید برونسی و دیگر شهدای والامقام، از زمره کسانی‌اند که عرفان و حماسه را در عالی‌ترین مرتبه با یکدیگر آمیختند.
وی در پایان تاکید کرد: بازخوانی سیره این بزرگان، چه در عاشورا و چه در دوران معاصر، می‌تواند راهنمایی برای تربیت نسل آینده‌ای باشد که هم اهل سلوک معنوی و هم پیشگام در دفاع از ارزش‌ها باشند.