سکوت جولانی درباره "معامله صلح" با رژیم صهیونیستی
تماسهای جولانی با تلآویو برای امضای توافق صلح تا پایان ۲۰۲۵ به نگرانیها درباره احتمال واگذاری کامل جولان به رژیم صهیونیستی، سوالات جدی را مطرح کرده است.

سرویس جهان مشرق- پایگاه اینترنتی "العربی الجدید" نوشت: تا کنون سطح و ماهیت تماسهای جاری میان حاکمان سوریه و طرف صهیونیستی در هالهای از ابهام قرار دارد.
دمشق تأکید میکند که این تماسها "غیرمستقیم" بوده و اهدافی کاملاً امنیتی را دنبال میکنند که مربوط به احیای توافق آتشبس سال ۱۹۷۴ است، در حالی که افشاگریهای منبعشده از "اسرائیل" مدعیاند که "معامله صلح" میان دو طرف تا پایان سال جاری میلادی آماده خواهد بود و شامل تفاهماتی درباره جولان است که "اسرائیل" از سال ۱۹۶۷ آن را اشغال کرده است.
افشاگری صهیونیستها درباره "معامله صلح" قبل از پایان ۲۰۲۵
آخرین افشاگریها درباره تماسهای جاری میان دمشق و تلآویو، آن چیزی است که کانال صهیونیستی "آی ۲۴" روز جمعه گذشته از قول یک "منبع سوری" گزارش کرد؛ منبعی که اعلام کرد: "اسرائیل" و سوریه قبل از پایان سال ۲۰۲۵ "معامله صلح" امضا خواهند کرد و مدعی شد که بلندیهای جولان طبق این توافق به "باغ صلح" تبدیل خواهد شد.
بر اساس گفتههای این منبع، "اسرائیل" به تدریج از تمام اراضی سوریه که در منطقه حائل پس از ۸ دسامبر ۲۰۲۴ اشغال کرده، از جمله قله جبل شیخ، عقبنشینی خواهد کرد" که این موضوع راه را برای رسیدن به "معامله صلح" میان دو طرف هموار میکند.
پس از آن، گدعون ساعر، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی، در مصاحبه تلویزیونی روز شنبه اظهار داشت: باقی ماندن "اسرائیل" در بلندیهای جولان شرط اصلی هرگونه توافق عادیسازی احتمالی با سوریه است و تأکید کرد که به رسمیت شناختن "حاکمیت اسرائیل" بر جولان از سوی دمشق، گامی ضروری برای انعقاد توافق با رئیسجمهور سوریه، احمد الشرع، به شمار میرود.
تا ظهر (دیروز) شنبه هیچ واکنش رسمی از سوی حاکمان سوریه درباره افشاگریها درباره امضای "معامله صلح" یا اظهارات ساعر صادر نشده است، اما دمشق وجود مذاکرات "غیرمستقیم" با رژیم صهیونیستی از طریق "واسطههای بینالمللی" را برای توقف تجاوز و نفوذهای صهیونیست در جنوب سوریه رد نکرده است، همانطور که جولانی بارها، آخرین بار چند روز پیش در دیدار با بزرگان و فعالان منطقه قنیطره و جولان بیان کرده است.
پس از سقوط نظام اسد، تلآویو تمامی خطوط قرمز تعیینشده در توافق آتشبس سال ۱۹۷۴ را رد کرد، منطقه حائل و بخشهایی فراتر از آن را اشغال نمود و نفوذهایی تقریباً روزانه در عمق خاک سوریه انجام میدهد.
این در حالی است که اواخر سال گذشته تمامی امکانات نظامی سوریه را نابود کرده و به شدت به نادیده گرفتن تمامی قطعنامههای بینالمللی در این خصوص ادامه میدهد.
لازم به ذکر است که قطعنامه بینالمللی ۲۴۲ که در سال ۱۹۶۷ صادر شده، رژیم صهیونیستی را ملزم به عقبنشینی از اراضی اشغالشده در جریان تجاوز سال ۱۹۶۷ میکند.
همچنین قطعنامه ۴۷۱ که در سال ۱۹۸۰ تصویب شده، اعلام کرده است که "تصمیم "اسرائیل" برای اعمال قوانین، حاکمیت و اداره خود در بلندیهای جولان سوریه اشغالی بیاعتبار و فاقد هرگونه اثر حقوقی بینالمللی است."
صدها هزار آواره جولان از سال ۱۹۶۷ تاکنون امیدوارند که توافقی به آنها اجازه بازگشت به روستاها و شهرهایشان را بدهد.
انتظار میرود دولت جدید سوریه با مخالفت شدید افکار عمومی مواجه شود در صورتی که به سوی تفاهماتی که شامل واگذاری اراضی به "اسرائیل" باشد پیش برود، بهویژه که "اسرائیل" از وضعیت نامساعد سوریه برای تحمیل شرایط خود بهره میبرد، و همچنین دولت آمریکا تمایل دارد دامنه "توافقهای ابراهیمی" برای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را به سوریه نیز گسترش دهد.
استیو ویتکوف نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا، اخیراً اعلام کرده است که گسترش این توافقها یکی از اولویتهای دونالد ترامپ است و افزوده: "فکر میکنم به زودی اعلامیههای بسیار مهمی درباره پیوستن کشورهای جدید اعلام خواهد شد" بدون آنکه این کشورها را مشخص کند.
زیدون الزعبی، پژوهشگر سوری
دولت سوریه با توافقی که جولان را بازنگرداند، موافقت نخواهد کرد
با این حال، زیدون الزعبی، پژوهشگر سیاسی، در گفتگو با پایگاه اینترنتی "العربی الجدید" گفت که دولت سوریه "با هیچ راهحل یا توافقی که بازگرداندن کامل جولان به حاکمیت سوریه و تضمین خروج "اسرائیل" به مرزهای ۴ ژوئن ۱۹۶۷ را شامل نشود، موافقت نخواهد کرد" و افزود که تغییرات سیاسی فعلی کاملاً عکس این موضوع است.
او توضیح داد که منظور از تبدیل جولان به "باغ صلح" در واقع جدا کردن آن از سوریه است و اظهار داشت که مطمئن است دولت سوریه هرگز توافقی که این موضوع را بپذیرد امضا نخواهد کرد.
رضوان زیادة، کارشناس مسائل سیاسی سوریه
رضوان زیادة، پژوهشگر سیاسی دیگر، در گفتگو با "العربی الجدید" گفت که دولت فعلی سوریه "انتقالی" است و بنابراین صلاحیت امضای چنین توافقی را ندارد، بهویژه که هیچ مجلس قانونگذاری برای بررسی و تصویب این توافق وجود ندارد.
او اشاره کرد که تلاش برای تبدیل جولان به "باغ صلح" موضوع تازهای نیست و در کتابش با عنوان "مذاکرات سوریه و اسرائیل" منتشر شده در سال ۲۰۰۵ به این مسئله اشاره شده است.
در آن زمان طرحی مطرح شده بود که جولان تحت حاکمیت بینالمللی قرار گیرد تا هیچ طرفی نتواند ادعای حاکمیت بر آن داشته باشد.
زیادة باور دارد این طرح در شرایط که "اسرائیل" با زمامدارای "بنیامین نتانیاهو" با رویکرد تندرو غیرقابل اجرا است و معتقد است مذاکرات بین دمشق و تلآویو به علت حضور چنین کابینه در "اسرائیل" احتمالاً محکوم به شکست است.
با این حال، دادهها نشان میدهد که "دولت آمریکا در تلاش برای نزدیکی سوریه و "اسرائیل" است تا حالت دشمنی را پایان دهد و پایهای برای همکاری آینده بسازد."
زیادة اظهار داشت که دمشق "خواهان توافق امنیتی است که حملات مکرر "اسرائیل" را متوقف کند و عقبنشینی از زمینهای اشغالشده پس از هشتم دسامبر گذشته را تضمین نماید" و افزود که شاید این زمینهساز توافق و عادیسازی در آینده باشد.
به باور وی، سوریه "بهتنهایی عادیسازی نخواهد کرد" و نه سوریه و نه "اسرائیل" آمادگی برای عادیسازی کامل در شرایط سیاست خصمانه دولت راستگرای "اسرائیل" علیه دولت الشرع (الجولانی) و منطقه را ندارند.
همچنین فضای عمومی سوریه پذیرای صلح با کشوری با سابقه خونریزی نخواهد بود.
او تصریح کرد که صلح تحمیلی هرگز توسط مردم سوریه پذیرفته نخواهد شد.
خالد خلیل، کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی
خالد خلیل، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی، نیز در گفتگو با "العربی الجدید" گفت که "مسیر مذاکرات بین دمشق و تلآویو آغاز شده است اما به نظر میرسد مسیر طولانی و دشواری باشد تا به عادیسازی سیاسی کامل برسد."
او افزود که دولت راستگرای "اسرائیل" این موضوع را بهصورت تبلیغاتی به کار میگیرد و پروپاگاندای واضحی در این زمینه وجود دارد، زیرا مسیر واقعی مذاکرات هنوز تازه و نوپاست.
خلیل همچنین گفت سوریه با "واقعگرایی سیاسی" با این موضوع برخورد میکند و "نشان داده که حسن نیت زیادی در مقابل تجاوزات آشکار "اسرائیل" و مداخلات در امور سوریه داشته است."
او افزود که در حالی که اجماع منطقهای و بینالمللی برای موفقیت حکومت سوریه تلاش می کنند، اما کابینه افراطی "اسرائیل" علیه این تلاشها کارشکنی می کند.