دیپلماسی حسن همجواری؛ از تسهیل بازگشت مهاجران تا تضمین حقوق انسانی
در شرایطی که بازگشت گسترده و در بیشتر موارد داوطلبانه مهاجرین افغان به یکی از چالش های مهم تبدیل شده است، هیئتی به سرپرستی سفیر ایران در کابل، به ولایت هرات سفر نموده تا ضمن بررسی مشکلات مهاجران، زمینه های کمک و همیاری را بیش از پیش فراهم کند.

به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم، بازگشت گسترده مهاجرین افغان از ایران، موضوعی حساس و پیچیده است که نیازمند نگاه انسانی، همکاریهای منطقهای و دیپلماسی فعال میباشد.
در چنین شرایطی، تحرکات دیپلماتیک هیئتی از سفارت ایران در کابل میتواند آغازگر و ادامه دهنده تقویت روابط برادرانه و حل مشکلات مهاجرین افغان باشد.
در نخستین گام از این حرکت دیپلماتیک، علیرضا بیکدلی سفیر ایران در کابل با «امیرخان متقی» وزیر خارجه حکومت طالبان دیدار و درباره موضوعات دوجانبه، بهویژه بازگشت مهاجرین افغان از ایران، به گفتوگو نشست.
در این جلسه صمیمانه، متقی با اشاره به شرایط دشوار مهاجرین در فصل گرما، بر لزوم تدوین راهکارهای تدریجی، انسانی و منظم برای بازگشت آنان تأکید کرد.
در مقابل، سفیر ایران نیز با تأکید بر نگاه برادرانه و محبتآمیز تهران نسبت به افغانستان، وعده داد که نگرانیها و پیشنهادات کابل را به مقامات تهران منتقل کرده و برای یافتن راهحلهای مشترک و انسانی گامهای جدی بردارد.
این گفتگو درحالی انجام شد که پیشتر، رسانههای افغانستان اعلام کرده بودند که تنها در یک روز نزدیک به 30 هزار نفر عمدتا به شکل داوطلبانه به افغانستان بازگشتهاند، باید توجه داشت که زیرساختها و امکانات در مرزهای ایران و افغانستان برای چنین حجم گستردهای از مهاجرین مهیا نیست.
این موضوع بر اهمیت هماهنگیهای دو کشور و برنامهریزی دقیقتر برای مدیریت بازگشتها میافزاید.
پس از این دیدار مهم، هیئتی از مقامهای ایرانی از جمله سفیر ایران در کابل و سفیر حکومت طالبان در تهران، به ولایت هرات سفر کردند.
در بازدید از مرز دوغارون-اسلامقلعه و دیدار با مهاجران بازگشتی، اعضای هیئت از نزدیک در جریان مشکلات و نیازهای آنان قرار گرفتند و در تلاشاند با همکاری مقامات محلی افغانستان و مقامات ایران، روند بازگشت را تسهیل و مشکلات افراد بازگشتی را کاهش دهند.
همسویی دو کشور برای مدیریت چالشهای مهاجرت
ایران و افغانستان بر این باورند که تنها از طریق گفتوگوی صمیمانه، همکاری مستمر و مدیریت مشترک میتوانند این بحران انسانی را به فرصتی برای تقویت روابط و حمایت متقابل تبدیل کنند.
بازدید از مرز و نشستهای پیگیری با کمیساریای مرزی افغانستان در هرات، گامی عملی و نمادین در جهت همدلی دو کشور است که پیام واضحی دارد: ایران و افغانستان نه تنها همسایگان جغرافیایی، بلکه برادران فرهنگی و انسانیاند که در مسیر بازگشت مهاجران، دست در دست هم میدهند.
ایران، که میزبان میلیونها مهاجر افغان است و تأکید بر رویکرد انسانی در قبال آنان دارد، در این شرایط دشوار بیش از پیش تلاش میکند دغدغههای کابل را پاسخگو باشد و موجبات آرامش و ثبات را فراهم سازد.
تعهد مشترک به حفظ کرامت و حقوق مهاجرین بازگشتی
این تحرکات دیپلماتیک اخیر، نشاندهنده تعهد عمیق دو کشور به احترام متقابل، همبستگی انسانی و مسئولیتپذیری مشترک است.
در شرایطی که منطقه با بحرانها و تنشهای متعدد روبروست، دیپلماسی همدلانه و برادری کلید عبور از چالشها و ساختن آیندهای پایدارتر برای مردم دو کشور خواهد بود.
با این حال، تاکید می شود که با همدلی و همکاری متقابل، برنامهای منظم و تدریجی برای بازگشت مهاجران طراحی شود که کرامت انسانی حفظ شود و شرایط زندگی آنان بهبود یابد.
همچنین مراکزی مشترک برای ارائه خدمات امدادی، درمانی و مشاورهای به مهاجرین بازگشتی تأسیس شود تا آنان در بازگشت با کمترین آسیب و بیشترین حمایت مواجه شوند و نیز با استمرار گفتوگوهای دوستانه و منظم، تبادل اطلاعات و همکاری فنی میان دو کشور تقویت شود تا مسائل به صورت مشترک و موثر حل شود.
از سوی دیگر، با همکاری نهادهای بینالمللی و دولتی، پروژههای اشتغالزایی و بازتوانی برای مهاجرین ایجاد شود تا زمینه بازگشت آنان به زندگی عادی فراهم گردد.
در عین حال، کمپینهای مشترک رسانهای و آموزشی برگزار شود تا درک متقابل افزایش یابد و تبعیض و طرح اتهام به برخی مهاجران کاهش پیدا کند.
در نهایت باید گفت که دولتهای دو کشور متعهد شوند که حقوق مهاجرین رعایت شده و هیچ گونه تبعیض و خشونتی نسبت به آنان صورت نگیرد و سازوکار مناسبی برای رسیدگی به شکایات آنان ایجاد گردد.
انتهای پیام/.