بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی
گرگان-معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی استان گلستان با اشاره به ظرفیت بالای آب‌های زیرزمینی و پیامدهای بهره‌برداری غیرمجاز، هشدار داد.
به گزارش خبرنگار مهر، استان در سال‌های اخیر با مشکلاتی چون نامناسب بودن توزیع بارش‌ها، کاهش بارش برف و ماندگاری آن و همچنین وقوع بارش‌های شدید و کوتاه‌مدت روبه‌رو شده است.
این شرایط در کنار مداخلات انسانی، روند طبیعی تغذیه آبخوان‌ها را مختل کرده است؛ در حالی که بخش بزرگی از معیشت مردم استان به منابع آب زیرزمینی وابسته است.
در سطح استان گلستان، تعداد زیادی شن‌چاله یا معادن رها شده وجود دارد که اغلب به محل انباشت نخاله‌ها و زباله تبدیل شده‌اند.
این شن‌چاله‌ها به دلیل بافت اسفنجی و رسوبات درشت‌دانه نفوذپذیر، پتانسیل بالایی برای هدایت رواناب‌های سیلابی و تغذیه آبخوان‌ها دارند.
کاهش سرعت جریان آب در این مناطق فرصت نفوذ آن به زمین را افزایش داده و نقش مهمی در کنترل سیلاب‌ها ایفا می‌کند.
اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان با شناسایی این ظرفیت، پروژه‌های تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها را در شن‌چاله‌ها آغاز کرده است.
عملیات اجرایی مدیریت سیلاب با حضور معاون آبخیزداری، مرتع و بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور رسماً کلید خورد.
حسن وحید، معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی، در این باره گفت: با وجود ظرفیت بالای منابع آب زیرزمینی، بهره‌برداری بی‌رویه باعث کسری مخزن و برهم خوردن تعادل طبیعی آبخوان‌ها شده است.
وی افزود: شن‌چاله‌ها علاوه بر ایجاد مناظر نامناسب، به محل تخلیه نخاله‌های ساختمانی تبدیل شده‌اند که نیازمند مدیریت و بازسازی هستند.
همچنین علی اصغر نیکویی، مدیر کل منابع طبیعی گلستان، اظهار کرد: تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها به ویژه در شرایط تغییر اقلیم راهکاری مؤثر برای احیای منابع آب زیرزمینی است.
وی افزود: این پروژه‌ها با مطالعه دقیق ویژگی‌های زمین‌شناسی، حوزه آبخیز و شرایط محیطی اجرا می‌شوند.
نخستین پروژه آبخوانداری در حوزه آبخیز اشند گرگان با ساخت دو سازه کف‌بند، دو سرریز ورودی و خروجی و دیوار حائل با حجم ۵۸۱ متر مکعب کلنگ زنی شده است.
این طرح از رواناب‌های فصلی استفاده می‌کند تا در فصولی که تقاضای حقابه کمتر است، آب به صورت مصنوعی به آبخوان تزریق شود.