پولیتیکو: ترامپ تصمیم خود را روز چهارشنبه به‌صورت خصوصی برای حمله به ایران اعلام کرده بود/ مقامات آمریکایی نگران حملات سایبری ایران هستند
در سایه‌ی حمله شبانه آمریکا به سه مورد از تأسیسات هسته‌ای ایران — عملیاتی که پنتاگون آن را «چکش نیمه‌شب» نامید — جهان بار دیگر با پرسش‌هایی آشنا اما بی‌پاسخ روبه‌روست: آیا این آغاز جنگی دیگر در خاورمیانه است؟آیا دولت ترامپ، آگاهانه یا ناآگاهانه، ایالات متحده را به مسیری سوق می‌دهد که دو دهه پیش با عراق آغاز شد و هنوز پایان نیافته؟
پولیتیکو: ترامپ تصمیم خود را روز چهارشنبه به‌صورت خصوصی برای حمله به…
در سایه‌ی حمله شبانه آمریکا به سه مورد از تأسیسات هسته‌ای ایران — عملیاتی که پنتاگون آن را «چکش نیمه‌شب» نامید — جهان بار دیگر با پرسش‌هایی آشنا اما بی‌پاسخ روبه‌روست: آیا این آغاز جنگی دیگر در خاورمیانه است؟آیا دولت ترامپ، آگاهانه یا ناآگاهانه، ایالات متحده را به مسیری سوق می‌دهد که دو دهه پیش با عراق آغاز شد و هنوز پایان نیافته؟
کد خبر: 720535 | ۱۴۰۴/۰۴/۰۲ ۱۱:۳۹:۰۶
نشریه «پولیتیکو» با بیان این مقدمه نوشت: در آستانه جنگ عراق، در سال ۲۰۰۲، زمانی که از دونالد رامسفلد، وزیر دفاع وقت آمریکا، پرسیده شد که آیا هیچ مدرکی وجود دارد که نشان دهد دولت صدام حسین واقعاً تلاش می‌کرده سلاح‌های کشتار جمعی را در اختیار تروریست‌ها قرار دهد، پاسخ او طفره‌آمیز اما به‌یادماندنی بود.
به گزارش جماران، او گفت: «چیزهایی هست که می‌دانیم که می‌دانیم.
همچنین می‌دانیم که چیزهایی هست که نمی‌دانیم؛ یعنی می‌دانیم برخی چیزها را نمی‌دانیم.
اما همچنین چیزهایی هست که نمی‌دانیم که نمی‌دانیم.
و اگر به تاریخ کشور خودمان و دیگر کشورهای آزاد نگاه کنیم، معمولاً این دسته سوم دشوارترین‌ها هستند.»
اکنون، چندسال بعد، ایالات متحده دوباره وارد جنگی اعلام‌نشده در خاورمیانه شده است.
بسیاری از جنبه‌های این جنگ متفاوت است —که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.
اما در حال حاضر، «چیزهایی که نمی‌دانیم» به‌مراتب بیشتر از «چیزهایی که می‌دانیم» هستند، در حالی که «ناشناخته‌های ناشناخته» نیز درکمین‌اند.
ابتدا، «چیزهایی که می‌دانیم»…
خود حمله: نیروهای آمریکایی سه سایت هسته‌ای ایران را بمباران کردند؛ عملیاتی که پنتاگون آن را «عملیات چکش نیمه‌شب»نامید.
به دستور رئیس‌جمهور دونالد ترامپ، یک تیم بمب‌افکن B-2 از ایالت میزوری به‌سوی ایران پرواز کرد و با همراهی جنگنده‌ها، بیش از دوازده بمب ۳۰٬۰۰۰ پوندی نفوذگر را بر دو سایت هسته‌ای فروریخت.
یک سایت سوم نیز با موشک‌های کروز تاماهاوک که از زیردریایی‌های آمریکایی در صدها مایل دورتر شلیک شدند، هدف قرار گرفت.
جدول زمانی تصمیم ترامپ: داشا برنز از پولیتیکو و همکارانش گزارش می‌دهند: «برنامه‌ریزی برای این حمله در حال انجام بود حتی زمانی که رئیس‌جمهور اعلام کرد ظرف دو هفته تصمیم خواهد گرفت که آیا به اسرائیل در تلاش برای نابودی سایت‌های هسته‌ای ایزان خواهد پیوست یا نه.» به گزارش مایکل شرر از آتلانتیک و همکارانش، ترامپ تصمیم خود را روز چهارشنبه «به‌صورت خصوصی اعلام کرده بود» و اظهار نظر عمومی او درباره تصمیم‌گیری «در عرض دو هفته» نوعی فریب برای غافلگیر کردن ایرانی‌ها بوده است؛ به گفته چهار منبع آگاه از برنامه‌ریزی عملیات.
هدف اعلام‌شده: در این مورد، دخالت آمریکا در ایران به‌طرز چشم‌گیری با دخالتش در عراق متفاوت است.
در حالی که هدف اعلام‌شده دولت جورج دبلیو بوش در عراق فقط خنثی‌سازی سلاح‌های کشتار جمعی نبود، بلکه تغییر رژیم هم بود، دولت ترامپ هدف اعلام‌شده‌اش در ایران محتاطانه‌تر است.
پیت هگزث، وزیر دفاع، صبح یکشنبه در یک نشست خبری گفت: «این مأموریت درباره تغییر رژیم نبوده و نیست.»
معاون رئیس‌جمهور جی‌دی ونس نیز در برنامه Meet the Press شبکه NBC افزود: «ما با ایران درجنگ نیستیم؛ ما با برنامه هسته‌ای ایران در جنگ هستیم.»
موضع‌گیری سیاسی: کاملاً روشن است که دولت فعلی می‌خواهد از هرگونه مقایسه با جنگ عراق پرهیز کند؛ جنگی که به‌شدت میان مردم آمریکا منفور شد ودر نهایت به شکل‌گیری جنبش MAGA و سقوط جناح سنتی حزب جمهوری‌خواه انجامید.
به این پاسخ قابل توجه از سوی ونس در Meet the Press توجه کنید:
«قطعاً با آمریکایی‌هایی که از ۲۵ سال درگیری درخاورمیانه خسته شده‌اند، همدردی می‌کنم.
نگرانی‌شان را درک می‌کنم.
اما فرقش این است که آن موقع، ما رؤسای‌جمهور نادانی داشتیم؛ و حالا رئیس‌جمهوری داریم که واقعاً می‌داند چطور اهداف امنیت ملی آمریکا را محقق کند.
پس این قرار نیست تبدیل به یک جنگ طولانی و فرسایشی شود.»
حالا نوبت به «چیزهایی که نمی‌دانیم اما می‌دانیم که نمی‌دانیم» می‌رسد…
اینکه حملات چقدر موفق بودند:
ترامپ اعلام کرد که تأسیسات کلیدی غنی‌سازی هسته‌ای ایران «به‌طور کامل و کامل نابود شده‌اند».
اما ابهاماتی درباره این ادعا به وجود آمده است.
اریک اشمیت از نیویورک تایمز به نقل از یک «مقام ارشد آمریکایی» گزارش می‌دهد که «حمله بمب‌افکن‌های B-2 به سایت فردو، این تأسیسات فوق‌العاده مستحکم را نابود نکرده، اما به‌شدت آسیب زده است».
ژنرال دن «ریزن» کین، رئیس ستاد مشترک ارتش، نیز گفت که «سه سایت هسته‌ای آسیب جدی دیده‌اند»، اما هنوز برای ارزیابی اینکه آیا ایران همچنان توانایی هسته‌ای دارد یا نه، خیلیی زود است — به گزارش امی مکینون از پولیتیکو و همکارانش.
اینکه آیا ایران به کره شمالی جدیدی تبدیل خواهد شد یا نه:
یکی از سناریوها — همان‌طور که دیوید سنگر از نیویورک تایمز می‌نویسد — این است که «ایران به‌آرامی بازسازی شود، دانشمندان هسته‌ای باقی‌مانده، توانمندی‌هایشان را به زیرزمین ببرند، و کشور مسیر کره شمالی را در پیش گیرد: رقابت برای ساخت بمب.
امروز، طبق برآوردهای برخی نهادهای اطلاعاتی،کره شمالی بیش از ۶۰ سلاح هسته‌ای دارد؛ زرادخانه‌ای که احتمالاً آن را به اندازه‌ای قدرتمند کرده که دیگر کسی جرأت حمله به آن را ندارد.
ایران ممکن است به این نتیجه برسد که تنها راه حفظ امنیت در برابر قدرت‌های بزرگ و متخاصم و جلوگیری از حملاتی همچون حمله روز یکشنبه آمریکا و اسرائیل، همین مسیر باشد.»
اینکه آیا ایران اصلاً علاقه‌ای به دیپلماسی دارد یا نه: آیا پس از این حملات، هنوز مجالی برای مذاکره وجود دارد؟
«فعلاً نه»، این پاسخ عباس عراقچی، وزیر امورخارجه ایران، بود که صبح امروز در نشست سازمان همکاری اسلامی در استانبول بیان کرد — به نقل از تایمز لندن.
جیکوب پری از پولیتیکو نیز گزارش می‌دهد که عراقچی «در ساعات آینده برای گفتگوهای فوری با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به مسکو سفر خواهد کرد».
چه انتقام‌هایی در انتظار نیروهای آمریکایی است؟
به گزارش هاآرتص، «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز یکشنبه اعلام کرد که تعداد زیاد پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه، کار را برای نیروهای آمریکایی دشوار می‌سازد تا بتوانند به‌طور کامل از حملات تلافی‌جویانه ایران در امان بمانند.
سپاه در بیانیه‌ای گفت: “واشنگتن خود را مستقیماً در خط مقدم قرار داده است.”»
و واکنش احتمالی آمریکا به این حملات چه خواهد بود؟
سناریویی در این‌باره در مقاله‌ای مشترک و غیرمنتظره در واشنگتن‌پست، نوشته متیو داس و سهراب احمری، چنین مطرح شده است: «حملات به پایگاه‌های آمریکا ایجاب می‌کند که ایالات متحده با حملاتی متقابل پاسخ دهد.
و این همانجاست که ما وارد یک جنگ بزرگ دیگردر خاورمیانه می‌شویم — در حالی که افکار عمومی آمریکا به شدت از جنگ‌های منطقه خسته شده‌اند.
… و یک نسل دیگر از سربازان آمریکایی زندگی‌شان را صرف جنگی غیرضروری خواهند کرد.»
چه اتفاقاتی در داخل خاک آمریکا ممکن است رخ دهد؟
به گزارش پیر توماس و جاش مارگولین از ABC News، مقامات آمریکایی نگران حملات سایبری ایران هستند؛ از جمله «اهداف احتمالی مانند سیستم بانکی یا شبکه انرژی کشور.»
چه اتفاقاتی در منطقه رخ خواهد داد؟
فرنار فصیحی از نیویورک تایمز گزارش می‌دهد که سردار محسن رضایی، فرمانده سابق کل سپاه و عضو شورای عالی امنیت ملی ایران، چند ساعت پیش از حمله، در تلویزیون دولتی هشدار داد که اگر ترامپ وارد جنگ شود، ایران پایگاه‌های نظامی آمریکا را هدف قرار خواهد داد، مین‌های دریایی در خلیج فارس را منفجر خواهد کرد و برای بستن تنگه هرمز اقدام خواهد کرد.
مجلس ایران نیز پیشنهاد بستن تنگه هرمز را مطرح کرد — تصمیمی که در صورت اجرا، به احتمال زیاد باعث جهش قیمت جهانی نفت خواهد شد.
واکنش احتمالی روسیه چیست؟
شاید نگران‌کننده‌ترین سناریویی که مطرح شد، از سوی دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهور پیشین روسیه، بیان شد.
او در پستی در شبکه Xنوشت: «غنی‌سازی مواد هسته‌ای — و حالا می‌توانیم به‌صراحت بگوییم، تولید آتی سلاح‌های هسته‌ای — ادامه خواهد یافت.
تعدادی ازکشورها آماده‌اند که مستقیماً کلاهک‌های هسته‌ای خود را در اختیار ایران قرار دهند.»
چقدر باید این اظهارات را جدی گرفت؟
مدودف در سال‌های اخیر تا حد زیادی به یک ترول اینترنتی تبدیل شده است — از جمله پیش‌بینی کرده بود که آمریکا وارد جنگ داخلی خواهد شد و ایلان ماسک، با وجود نداشتن شرایط قانونی، رئیس‌جمهور خواهد شد.
بنابراین مشخص نیست باید چه‌قدر برای این اظهارات ارزش قائل شد.
جی‌دی ونس در پاسخ به پرسشی در برنامه This Week شبکه ABC درباره این موضوع گفت:
«من نمی‌دانم که آیا واقعاً او سخنگوی پوتین یا دولت روسیه است یا نه»، و تأکید کرد که روسیه «همواره به‌طور روشن اعلام کرده که نمی‌خواهد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد.»
کنگره چه خواهد کرد؟
جمهوری‌خواهان در کنگره به‌طور گسترده از حملات به ایران حمایت قاطع نشان داده‌اند.
این حمایت الزاماً به‌معنای تبعیت از ترامپ نیست،بلکه بسیاری از جمهوری‌خواهان سال‌هاست که چنین اقدامی را خواستار بوده‌اند و حالا از وقوعش خشنودند.
اما برخی جمهوری‌خواهان نیز ابراز نگرانی کرده‌اند:
توماس مَسی، نماینده جمهوری‌خواه ایالت کنتاکی،بلافاصله پس از اعلام حمله از سوی ترامپ، در پلتفرم X نوشت: «این اقدام مغایر با قانون اساسی است.»
وارن دیویدسون، نماینده اوهایو نیز پیش ازسخنرانی ترامپ گفت: «ممکن است تصمیم رئیس‌جمهور عادلانه باشد، اما به‌سختی می‌توان منطقی برای آن یافت که با قانون اساسی سازگار باشد.»
و حتی مارجری تیلور گرین، از وفادارترین چهره‌هایجناح MAGA، نوشت: «این جنگ ما نیست.»
… البته این صداها در بین جمهوری‌خواهان دراقلیت هستند.
آدام رن از پلی‌بوک روز جمعه نوشت: «از جنگ داخلی درون جناح MAGA خبری نیست.»
و دموکرات‌ها چه می‌گویند؟
با استثنای سناتور جان فترمن از پنسیلوانیا —که برخلاف هم‌حزبی‌هایش از حملات حمایت کرد — بقیه دموکرات‌ها در چند دسته قرار می‌گیرند:
افرادی مانند نماینده رو خانا (کالیفرنیا) که مشروعیت قانونی این حمله را زیر سوال بردند و خواستار رأی‌گیری فوری دربارهقطعنامه اختیارات جنگی شدند.
(خانا در این باره در قسمت این هفته برنامه «مکالمه با داشا برنز» صحبت کرده است.)
نمایندگانی مانند الکساندریا اوکاسیو-کورتز (نیویورک)که این حملات را «دلیل کافی برای استیضاح» خواندند.
و اعضای ارشد دموکرات در حوزه سیاست خارجی و امنیت ملی، مانند نماینده جیم هایمز (کنتیکت) و سناتور مارک وارنر (ویرجینیا) — که هر دو عضو گروه موسوم به «گنگ ۸» هستند — که گفته می‌شود حتی از پیش در جریان حمله قرار نگرفته بودند.
وارنر شب گذشته در یک مراسم در ویرجینیا گفت: «ورود به جنگ در خاورمیانه بسیار آسان‌تر از خروج از آن است.»
مردم آمریکا چه فکری خواهند کرد؟
دقیقاً به همان دلیلی که سناتور وارنر در بالا بیان کرد، اقدامات نظامی در خاورمیانه ممکن است در کوتاه‌مدت محبوب باشند، اما در طول زمان دچار افول شوند.
بوش و رامسفلد این را در عراق تجربه کردند؛ جنگی که با بیشاز ۷۰٪ حمایت عمومی آغاز شد، اما به‌قدری نامحبوب شد که دولت بوش را به ویرانی کشاند.
چه کسی فکرش را می‌کرد که در سال ۲۰۰۲ یا ۲۰۰۳، جنگ بسیار محبوب عراق چند سال بعد آن‌قدر نامحبوب شود که یک سناتورتازه‌وارد از ایالت ایلینوی بتواند با اتکا به مخالفت با آن، ماشین سیاسی کلینتون را در انتخابات مقدماتی ۲۰۰۸ شکست دهد و راهی کاخ سفید شود؟
یا اینکه در نهایت، همین جنگ زمینه‌سازخیزش پوپولیستی در جناح راست شود، خیزشی که یک میلیاردر ستاره تلویزیونی با مهارتی چشمگیر سوار بر موج آن تا ۱۶۰۰ پنسیلوانیا (کاخ سفید) پیش رفت؟
پولیتیکو در پایان مدعی میم شود: ممکن استحملات به ایران نهایتاً موفقیتی تمام‌عیار از آب درآید؛ اما در این لحظه ابتدایی، هیچ‌کس نمی‌تواند با اطمینان بگوید.
تنها چیزی که قطعیت دارد این است: جهانی که پساز این رخداد شکل خواهد گرفت، به‌گونه‌ای متفاوت خواهد بود که اکنون نمی‌توان آن را تصور کرد — و این همان «ناشناخته ناشناخته» است.