چرا غذای ناسالم شبها وسوسهانگیزتر میشود؟
مطالعات تایید میکنند که کمبود خواب عواقبی جدی برای داشتن سبک زندگی سالم دارد.

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - بسیاری از مردم معتقدند که بیدار ماندن تا دیروقت در شب یک پدیده موقتی است که میتوان آن را با یک فنجان قهوه در صبح روز بعد جبران کرد.
با این حال، مطالعات تایید میکنند که کمبود خواب عواقب جدیتری از آنچه انتظار داریم، دارد.
مطالعات اخیر نشان میدهد که هر شب خواب ناکافی، آبشاری از اختلالات بیولوژیکی را ایجاد میکند که بر سلامت جسمی و روانی ما به روشهایی که ممکن است متوجه آنها نشویم، تأثیر میگذارد، از تغییرات در شیمی مغز گرفته تا عدم تعادل هورمونی، از تضعیف سیستم ایمنی گرفته تا اختلالات متابولیک.
وقتی تا دیروقت بیدار میمانید و ذهنتان مشغول گشتن در گوشی یا تماشای برنامههای تلویزیونی است، مجموعهای از اختلالات بیولوژیکی را در خود ایجاد میکنید که عمیقاً بر سلامت جسمی و روانی شما تأثیر میگذارد.
صبح روز بعد، خودتان را در حال جستجوی منابع سریع انرژی خواهید یافت، زیرا شیرینیهای شیرین و وعدههای غذایی سنگین بیش از هر زمان دیگری وسوسهانگیز به نظر میرسند.
این ضعف شخصیت یا فقدان اراده شما نیست، بلکه نتیجه اجتنابناپذیر عدم تعادل شیمیایی در مغز شماست که به دلیل کمبود استراحت رخ میدهد.
مطالعات علمی ثابت کردهاند که تنها یک شب خواب ناکافی کافی است تا تعادل هورمونهای گرسنگی و سیری را مختل کند و شما را به طور غیرارادی به سمت انتخابهای غذایی ناسالم سوق دهد.
این فقط به خاطر تمایل به خوردن غذای بیشتر نیست، بلکه به خاطر کیفیت آن غذا نیز هست.
مغز یک فرد خسته به نوعی «حالت بقا» تغییر حالت میدهد و به محرکهای غذایی پرکالری و پرقند واکنش بیشتری نشان میدهد.
اسکنهای مغزی نشان میدهند که نواحی مسئول پاداش بیش از حد فعال میشوند، در حالی که قشر جلوی مغز، که مسئول تصمیمگیریهای منطقی است، کارایی خود را از دست میدهد.
این تغییرات عصبی توضیح میدهند که چرا مقاومت در برابر یک تکه آبنبات یا یک بسته چیپس سیبزمینی در روزهای کسالتآور دشوار میشود.
شاید نگرانکنندهترین چیز، اثر تجمعی این عادتها باشد.
با ادامهی کمخوابی، اختلالات متابولیک شروع به ظاهر شدن میکنند، زیرا سلولها به تدریج حساسیت خود را به انسولین از دست میدهند و خطر چاقی و دیابت نوع ۲ افزایش مییابد.
همچنین سطح کورتیزول، هورمون اصلی استرس، را افزایش میدهد که نه تنها باعث افزایش ذخیره چربی در ناحیه شکم میشود، بلکه بر خلق و خو و توانایی تمرکز نیز تأثیر میگذارد.
اما خبر خوب این است که بدن توانایی قابل توجهی برای بهبودی دارد.
یک یا دو شب خواب خوب و آرام برای شروع معکوس کردن این اثرات منفی کافی است.
خواب در اینجا فقط یک دوره استراحت نیست، بلکه یک فرآیند ترمیم فعال است که طی آن بدن تعادل هورمونی خود را بازیابی میکند، سلولهای آسیبدیده را ترمیم میکند و مکانیسم کنترل اشتها را مجدداً تنظیم میکند.
در دنیایی که مشغله و بیدار ماندن تا دیروقت را به عنوان نمادی از بهرهوری ستایش میکند، مهم است بدانید که بیتوجهی به خواب، در واقع بیتوجهی به سلامتی شماست.
خواب کافی یک کالای لوکس نیست، بلکه یک نیاز اساسی بیولوژیکی است که اهمیت آن کمتر از تغذیه سالم و ورزش نیست.
این مؤثرترین سرمایهگذاری است که میتوانیم برای سلامت جسمی و روانی بهتر، توانایی بیشتر در تصمیمگیری آگاهانه و کیفیت زندگی پایدارتر انجام دهیم.
منبع: ساینس آلرت