ایران و ضربات کارآمد اقتصادی به پیکره آمریکا؛ راهبردی فراتر جنگ نظامی
در شرایط کنونی که تنش‌ها بین ایران، آمریکا و اسرائیل به اوج خود رسیده است ایران با بهره‌گیری از ظرفیت‌های اقتصادی و استراتژیک خود، می تواند ضربات مهلکی به اقتصاد آمریکا و اسرائیل وارد کند.
به گزارش خبرنگار مهر در این روزها که تنش‌ها میان ایران، آمریکا و اسرائیل به اوج خود رسیده است، ایران با بهره‌گیری از ظرفیت‌های اقتصادی و منابع طبیعی خود، می‌تواند ضربات مهلکی را به امنیت اقتصادی آمریکا و اسرائیل وارد کند.
این استراتژی‌ها شامل حملات سایبری، اختلال در زیرساخت‌های اقتصادی، و همچنین افزایش توان صادراتی و همکاری‌های بین‌المللی است.
۱.
ضربات اقتصادی به آمریکا
۱-۱.
هدف‌گیری مسیرهای انرژی و زیرساخت‌های نفتی
ایران با توجه به وابستگی شدید آمریکا به انرژی، حملات به تأسیسات و خطوط انتقال نفت را به عنوان یک استراتژی کلیدی می‌تواند اتخاذ کند.
در سال ۲۰۲۴، تولید نفت خام ایالات متحده به حدود ۱۲.۸ میلیون بشکه در روز رسید که ۱.۴ میلیون بشکه کمتر از سال قبل بود.
این وابستگی می‌تواند به ایران این امکان را بدهد که با تحمیل اختلال در بازار انرژی، هزینه‌های قابل توجهی را بر اقتصاد آمریکا وارد کند.
به گفته سارا عباسی، کارشناس اقتصاد سیاسی حملات محدود به تأسیسات نفتی منطقه می‌تواند به سرعت قیمت نفت را در بازارهای جهانی افزایش دهد و این امر به تبع آن باعث افزایش هزینه‌های اقتصادی و تورم در آمریکا می‌شود.
لازم به ذکر است برای از کار انداختن صادرات نفت صرفاً نیاز به حملات نظامی نیست بلکه می‌توان با حملات سایبری در سکوهای نفتی و گازی منطقه بر تولید نفت جهان تأثیر گذاشت.
۱-۲.
حملات سایبری و اختلال در زیرساخت‌های فناوری
ایران با استفاده از نیروهای سایبری تخصصی و گروه‌های غیرنظامی خود، توانسته است به سیستم‌های اطلاعاتی و مالی آمریکایی نفوذ کند.
به نقل از گزارش گاردین در سال ۲۰۲۵، ۸۶ مورد حمله سایبری به زیرساخت‌های بزرگ صورت گرفته است که پیامدهای زیادی را به همراه داشته است.
علیرضا رحیمی، کارشناس امنیت سایبری در این باره می‌گوید: حملات سایبری به سیستم‌های مالی می‌تواند به کاهش اعتبار اقتصادی آمریکا و اختلال در فعالیت روزمره مؤسسات بانکی منجر شود.
۱-۳.
اختلال در زنجیره تأمین
از آنجا که زنجیره تأمین ایالات متحده به شدت وابسته به تجارت بین‌المللی است، ایران می‌تواند با افزایش تنش‌ها در خلیج فارس و تهدید به انسداد تنگه هرمز، تأثیرات عمیق‌تری بر زنجیره تأمین مواد خام و کالاها بگذارد.
طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده (EIA)، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۲۰ درصد از نفت تولیدی آمریکا از خلیج فارس وارد می‌شود.
به همین دلیل تهدید به اقدام نظامی در این منطقه می‌تواند تبعات اقتصادی و سیاسی گسترده‌ای به همراه داشته باشد.
۲.
ضربات اقتصادی به اسرائیل
۲-۱.
هدف‌گیری بندر حیفا
بندر حیفا، یکی از مراکز کلیدی تجارت اسرائیل است.
در سال ۲۰۲۵، گزارشی منتشر شد که نشان می‌داد ۲۱ نفر در نتیجه حملات ایران به اسرائیل زخمی شدند.
دکتر قاسمی در این خصوص تأکید دارد: حملات به بندر حیفا می‌تواند باعث ایجاد اختلالات جدی در عرضه و تقاضای کالاها شده و تبعاتی برای اقتصاد اسرائیل به همراه داشته باشد.
۲-۲.
بحران منابع آب
اسرائیل به شدت تحت تأثیر مشکلات مربوط به کمبود آب قرار دارد.
ایران می‌تواند با هدف‌گذاری زیرساخت‌های آبی اسرائیل، بحران آب را به یک چالش جدی تبدیل کند.
طبق اطلاعات مرکز آمار اسرائیل، حدود ۴۰ درصد از آب‌های مصرفی اسرائیل تحت شرایط بحرانی قرار دارد و هر نوع اختلال در این زمینه می‌تواند به وخامت وضعیت اقتصادی منجر شود.
۳.
ظرفیت‌های ایران در زمینه مقابله با تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی
۳-۱.
ایجاد روابط اقتصادی با کشورهای همسایه
ایران با ایجاد روابط نزدیکتر اقتصادی با کشورهای همسایه و غیرو، تلاش دارد وابستگی خود به اقتصاد غربی را کاهش دهد.
چندین توافق بزرگ تجاری با کشورهای روسیه و چین به امضا رسیده است که توان اقتصادی ایران را افزایش می‌دهد.
طبق گزارش وزارت خارجه ایران، صادرات غیرنفتی در سال ۲۰۲۴ به ۵۰ میلیارد دلار رسید که ۱۵ درصد افزایش را نسبت به سال قبل نشان می‌دهد.
۳-۲.
خودکفایی در زمینه محصولات غذایی
ایران به ترویج کشاورزی پایدار و خودکفا شدن در زمینه محصولات غذایی پرداخته است.
بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی جهانی (FAO)، ایران توانسته است تولید گندم را به ۱۳.۵ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ افزایش دهد که نشان‌دهنده اهمیت این موضوع در استراتژی اقتصادی ایران است.
۳-۳.
افزایش توان موجودی نفت و گاز
طبق آمار سازمان کشورهای صادرکننده نفت (OPEC)، ایران قصد دارد تولید نفت خود را به ۴.۵ میلیون بشکه در روز در سال‌های آینده افزایش دهد.
این اقدام با هدف تأمین نیازهای داخلی و همچنین افزایش توان صادراتی صورت می‌گیرد.
نتیجه‌گیری:
ایران با بهره‌گیری از ظرفیت‌های اقتصادی و انسانی خود، به طور هدفمند به دنبال وارد آوردن ضربات اقتصادی به ایالات متحده و اسرائیل است.
این استراتژی‌ها ضمن ایجاد چالش‌های جدی برای رقبای خود، می‌تواند زمین بازی را به نفع ایران تغییر دهد.
کارشناسان بر این باورند که این رویکردها نه تنها به دلیل اهداف دفاعی، بلکه به دلیل نیاز به حفظ ثبات اقتصادی ایران در شرایط تحریمی و جنگی، حیاتی هستند.
در آینده، باید نظارت دائمی بر این تحولات انجام شود تا پیامدهای بیشتر آن‌ها بر امنیت و ثبات منطقه مشخص گردد.