گفتمان انقلاب اسلامی گزینه مناسب الگوسازی حکمرانی است
رئیس اداره تبلیغ در رسانه ها و فضای مجازی جامعه الزهرا(س) می گوید: برخی می خواهند امام را به شخصیتی محدود غیر سیاسی تقلیل دهند؛ اما وقتی واقعیت را بررسی کنیم، ایشان متفکری جامع و رهبری تحول ساز است.
امام خمینی با ارائه یک نظام فکری مبتنی بر استقلال و استکبارستیری و احیای هویت اسلامی، مسیری را شکل داد که صرفا در یک بازده تاریخی و یک زمان خاصی نمی‌توانیم این انقلاب را محدود کنیم و بگوییم در بازده تاریخی محدود، این انقلاب ایجاد شد، چون در واقع یک مکتب است.گاهی تفسیر غلط و تغییر در اولویت‌های امام(ره) به منزله تحریف است.گفتمان انقلاب اسلامی را باید به الگوسازی حکمرانی تبدیل کنیم، برخی از جریان تحریف براین باورند که اصول امام خمینی(ره) در دنیای امروز باید تعدیل شود.
گروه حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم با درنظر داشتن فعالیت قطره‌چکانی جریان تحریف امام راحل، گفت‌وگویی با دکتر ندا حکمت‌نیا، رئیس اداره تبلیغ در رسانه‌ها و فضای مجازی جامعه‌الزهرا(س)، مدیر اداره مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی تبلیغی و استاد حوزه و دانشگاه انجام داده که در ذیل تقدیم مخاطبان محترم می‌شود.
تسنیم: به نظر شما آیا تحریف و تقطیع اندیشه امام به تحریف انقلاب می‌انجامد؟
چرا ؟
حکمت‌نیا: باید در این باره مقدمه‌ای را بیان کنم؛ بدون شک انقلاب اسلامی نه تنها تحول سیاسی را بلکه یک تغییر بنیادین در ساختارهای اجتماعی و نظریه‌های اجتماعی و تغییر بنیادین در فکر و اعتقادات جامعه ایجاد کرد و چنین شاکله‌ای به وجود آورد، امام خمینی(ره) با ارائه یک نظام فکری مبتنی بر ستقلال و استکبار ستیری و احیای هویت اسلامی، مسیری را شکل داد که صرفا در یک بازده تاریخی و یک زمان خاصی نمی‌توانیم این انقلاب را محدود کنیم و بگوییم در بازده تاریخی محدود، این انقلاب ایجاد شد، چون در واقع یک مکتب است.
ما ادعا داریم این انقلابی که شکل گرفت در پی آن مکتبی ایجاد شده و حال اگر این اندیشه‌ها تحریف شود و شاکله‌های این مکتب دستخوش تغییر قرار بگیرد نتیجه آن انحراف انقلاب اسلامی از اهداف اصلی که مد نظرش بود می‌شود، حال بیاییم این مبانی را تقطیع و جور دیگری تفسیر کنیم؛ مطمنا باعث تحریف انقلاب اسلامی می‌شود و مکتب از مسیر خودش تغییر حرکت می‌دهد.
تحریف اندیشه‌های امام فقط در حذف برخی از گزاره‌ها نیست که فکر کنیم اگر گزاره‌ای را از اندیشه امام برداریم تحریفی شکل بگیرد، درست است؛ اما غیر از این مورد که حذف برخی از گزاره‌ها باعث تحریف در اندیشه‌ها می‌شود، گاهی تفسیر غلط هم تغییر در اولویت‌ها به وجود می‌آورد، مثلا به جای استکبارستیزی اگر رویکرد سازش را برجسته کنیم، این تغییر انحراف در مسیر بنیادین انقلاب اسلامی ایجاد می‌کند و انقلاب اسلامی بدون اندیشه‌های امام ماهیت خود را از دست می‌دهد.
اندیشه‌های ایشان مانند ستون‌های یک بنا است؛ اگر این ستون‌ها تغییر شکل دهد یا سست شود بنا دیگر دوام خود را از دست می‌دهد، برخی می‌خواهند امام را به شخصیتی محدود غیر سیاسی تقلیل دهند؛ اما وقتی واقعیت را بررسی کنیم، ایشان متفکری جامع و رهبری تحول ساز است.
تغییر در فهم این اندیشه‌ها یعنی تغییر در مسیر انقلاب اسلامی، یعنی اگر بخواهیم این اندیشه‌های امام و مکتبی بودن این انقلاب را درک نکنیم و از طرفی از شعارهای اصلی انقلاب و آرمان‌های اصلی انقلاب دست بکشیم هم در مکتب تغییر ایجاد می‌شود و هم مسیر انقلاب مسیر دیگری می‌شود و به حرکتی که انقلاب اسلامی در آن قرار گرفته لطمه می‌زند.
تسنیم: در سال‌های اخیر شاهد کنشگری برخی جریان‌ها در تحریف امام(ره) هستیم؛ به نظر شما این جریان‌ها به دنبال چه اهداف کلانی هستند؟
حکمت‌نیا: اهداف جریانات تحریف‌کننده مسیر انقلابی را اگر تحلیل کنیم، این جریان‌ها را می‌توان از دو زاویه بررسی کرد؛ یکی جریان‌های داخلی هستند که با رویکرد تشدید نظر تجزیه‌طلبانه دارند یک حرکاتی را انجام می‌دهند، گروهی نیز براساس شرایط جهانی تلاش می‌کنند انقلاب اسلامی را به سمتی ببرند که با معادلات فعلی جهان هماهنگی در آن وجود داشته باشد.
اینها عقیده دارند برخی از اصول امام خمینی(ره) در دنیای امروز باید تعدیل شود تا ایران بتواند در مناسبات بین‌المللی جایگاه متفاوتی داشته باشد، ممکن است این جریان نیت خیرخواهانه‌ای داشته باشند؛ اما وقتی اصل استقلال و استکبارستیزی را تغییر بدهند، عملا انقلاب اسلامی از هویت اولیه خودش و آرمان‌های امام دور می‌شود و این همان جریان انحرافی می‌شود اینکه تغییراتی بخواهند ایجاد کنند با معادلات فعلی جهان هماهنگ باشند، ولی وقتی عمق را نگاه می‌کنیم می‌بینیم اگر از استقلال و استکبارستیزی عقب‌نشینی کنیم هویت اولیه انقلاب از بین می‌رود.
دومین جریان‌ها خارجی و رسانه‌ای هستند، وقتی به فضای بین‌المللی نگاه می‌کنیم برخی از رسانه‌ها و اندیشکده‌ها دارند سرمایه گذاری می‌کنند که مسیر تحریف چهره انقلاب و امام(ره) را نشان دهند و در این مسیر حرکت و تلاش می‌کنند خصوصیت امام(ره) را شخصیتی عرفانی و منزوی بسازند که فقط به درد حوزه اخلاق و عبادت می‌خورد و نقش سیاسی و انقلابی را کم رنگ کنند و وقتی این نقش کمرنگ شود، نمی‌توانیم آن اثرگذاری جهانی را برای امام متصور شویم و بگوییم که در نظامات اجتماعی و بحث حکمرانی و حکومت، امام نظریه ولایت فقیه دارد و اصلا یک نظریه مطلق فقیه را نمی‌توانیم بیان کنیم، چون این جریان‌ها غالب شدند و این رویکرد دو هدف دارد، اول کمرنگ کردن گفتمان مقاومت در سطح جهان است وقتی امام را می‌خواهد چنین شخصیتی نشان دهد، در واقع می‌خواهد گفتمان مقاومت که در سطح جهان مطرح شده و به وسیله گفتمان انقلاب اسلامی بوده این رویکرد کمرنگ شود، دیگری بازتعریف انقلاب اسلامی است و می‌خواهد آن را از روحیه ضد استبکاری تهی کند و در چارچوب نظام‌های کلاسیک سیاسی قرار دهد و بگوید انقلاب اسلامی در این میان یک نظریه‌ای دارد چیزی شبیه دیگر نظریه‌ها برای حکمرانی خودش است و در نظام‌های کلاسیک سیاسی جهان می‌گنجد و ما با روحیه ضد استکباری کاری نداریم، این دو جریان هستند که در تحریف حضرت امام به صورت کلان مشغول به فعالیت هستند.
تسنیم: حوزه‌های علمیه برای آگاه‌سازی و تقویت خط امام در بین طلاب چه برنامه‌هایی باید داشته باشند؟
حکمت‌نیا: وقتی کل مسیر حوزه‌های علمیه را بررسی می‌کنیم که در زمینه نشر تفکرات امام چه کارهایی انجام داده‌اند می‌بینیم تلاش‌های جدی صورت گرفته و تدوین کتاب و مقالات و برگزاری نشست‌های علمی و تربیت طلاب متخصص در اندیشه امام از جمله اقداماتی بوده که در حوزه‌ها شکل گرفته، اما یک چالشی در این جا وجود دارد؛ آیا این تلاش‌های صورت گرفته توانسته نسل جدید را درگیر کند؟
در سالیان مختلف و در دوره‌ها و مدیریت‌های مختلف که حوزه‌های علمیه فعالیت می‌کنند ما حضور پررنگ اندیشه‌های امامین را بین طلاب می‌بینیم یا به طور رسمی یا به صورت انجمن‌ها و کانون‌هایی فعال می‌بینیم که روی این مباحث کار کردند، ولی چالش اصلی اینکه آیا این مفاهیم توانسته نسل جدید را درگیر کند و آیا طلاب و جوانانی که امروز وارد حوزه می‌شوند تفکرات امام را فقط مطالعه می‌کنند یا درک می‌نمایند، در حالی تفکر امام یک مکتب پویا و زنده است و نباید به کتاب‌ها و همایش‌ها محدود شود، ما نیاز به این داریم که برای اجرایی شدن این مکتب پویا و زنده خودمان در مدل‌های حکمرانی و اجتماعی تلاش کنیم و اگر به این مدل‌ها تبدیل نکنیم نمی‌توانیم با نسل جدیدی که وارد حوزه می‌شوند و یا جوانانی که در سطح جامعه با آنها مواجه هستیم بتوانیم از این تفکر دفاع کنیم.
کارهایی انجام و همایش‌هایی برگزار شده و مقالات و کتاب‌هایی نوشته و طلابی تربیت شدند؛ ولی آن چالش اصلی را نتوانسته‌ایم حل کنیم، این جا باید تلاش کنیم که تفکر پویا و زنده امام را به مدل حکمرانی و اجتماعی تبدیل و اجرایی شود و امتداد یابد و به کف جامعه بیاید و جاری و ساری شود، این یکی از مباحث و چالش‌هایی است که با آن مواجه هستیم و باید در قالب بحثی ملموس و کاربردی به آن بپردازیم و صرفا از بحث تئوریک بیرون بیاییم.
باید گفتمان انقلاب اسلامی را به همان الگوسازی حکمرانی تبدیل کنیم که یک چارچوب زنده و پویا داشته باشد و برای نسل‌های آینده ما بماند و اثرگذار باشد.
تسنیم: با توجه به تاکید رهبر معظم انقلاب بر تولیدات رسانه‌ای و تاثیر آن حوزه علمیه خواهران در بهره‌بردن از این فضا و تقویت گفتمان انقلاب تا چه میزان موفق بوده است؟
حکمت‌نیا: بنده به عنوان کسی که سال‌هاست به بحث‌های رسانه‌ای و فضای مجازی ورود داشته‌ام و عمر خود را در این زمینه صرف کرده‌ام حقیقت این است که رسانه عامل تعیین کننده در شکل‌دهی افکار عمومی است، حوزه خواهران نیز چه مرکز مدیریت خواهران و یا جامعه‌الزهرا در سال‌های اخیر تلاش‌های بسیار زیادی در آن صورت گرفته و هم طلاب و مسئولین ما وارد این عرصه نیز شدند؛ اما هنوز در عمق تاثیرگذاری که بخواهد این فضا از طرف حوزه علمیه خواهران ایجاد نماید فاصله داریم، در این راستا حضور بانوان طلبه در رسانه‌های مختلف و تولید محتواهای فاخر و استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی بخشی از این مسیر را تشکیل داده و حضور طلاب و بانوان نیز موثر بوده و برای حضور جدی واقعا نیازمند به یک استراتژی‌های مدون و جامعی هستیم که بتوانیم گفتمان انقلاب را از عرصه رسانه‌ای به لایه‌های اجتماعی مختلف جامعه منتقل کنیم، باید دقت کنیم این قضیه چه زمانی شکل می‌گیرد، زمانی که رسانه‌ها را صرفا ابزار ندانیم و به عنوان یک عرصه بدانیم، در این عرصه قرار است نقش‌آفرینی و در این عرصه بتوانیم هویت رسانه‌ای پیدا کنیم.
یک زمانی ما با توجه به مسائل روزی که به وجود می‌آمد یا آن چه زندگی بشر اقتضاء می‌کرد هویت فردی و خانوادگی و اجتماعی و علمی برای انسان شکل می‌گرفت و انسان خودش این هویت ها را ایجاد می‌کرد، ولی حالا در این زمان که زندگی می‌کنیم ما به یک بعد از هویت دیگری نیاز داریم که آن هویت رسانه‌ای است، ما باید به این جا برسیم که اگر در این عصری که زندگی می کنیم اثرگذار باشیم باید این هویت رسانه‌ای را برای طلبه و بانوان خودمان تعریف کنیم و این نیاز به راهبردهای مدون و جامع دارد که واقعا مسئولان حوزه بنشینند و در این باره نظاماتی را تنظیم کنند، ما در ادبیات رسانه‌ای که داریم باید به گونه‌ای باشد که از ی‌طلبگی دور نشویم، برای مثال یک طلبه مجبور نباشد به طور غیر متعارف و به دور از مبانی دینی یک سری اتفاقاتی را در این جا رقم بزند برای اینکه دنبال‌کننده‌ای داشته باشد و صفحه‌اش دیده شود و از آن مبانی و از آن زی‌طلبگی خودش دور شود، ما می‌توانیم در رابطه با رسانه دینی خودمان بحث کنیم که این جا ما وارد الگوریتم تربیتی که غرب دارد در این زمینه طراحی می‌کند برویم و یا اینکه نه این جا را یک عرصه ببینیم و خودمان یک ادبیات تولید کنیم، ادبیاتی که براساس فرهنگ و ارزش‌های خودمان باشد و برای طلبه این را جا بیندازیم.
وقتی که حضور بانویی را در فضای رسانه‌ای داریم در این عصری که می‌تواند رسانه روی افکار عمومی تاثیر گذار باشد، این بانو برای هدف اصلی‌اش یعنی تاثیرگذاری روی افکار عمومی باید هدف‌های ویژه‌ای برایش تعریف کنیم و این جا نیاز نیست روی الگوریتم‌هایی که آنها برای ما تعریف کرده‌اند برویم و بخواهیم به همان ترتیب عمل کنیم و این هم شدنی است، ما طلابی داریم که ورود پیدا کرده‌اند و حضور فعال در این عرصه داشته‌اند و توانسته‌اند روی مخاطبین هدف خودشان اثرگذار باشند.در مجموع تحریف اندیشه امام فقط یک تغییر در روایت تاریخی نیست این را باید دقت کنیم، مثلا چرا می‌گوییم باید هویت رسانه‌ای داشته باشیم، چون از هویت رسانه‌ای خودمان برای روایت‌سازی نیاز داریم استفاده کنیم و آن روایت‌سازی که قرار است تغییر در مسیر آینده جهان را رقم بزند.
برای مقابله با این مسأله و جریان‌سازی نیازمند به هوشیاری نخبگان و حضور فعال رسانه‌ها و شکل‌دهی به جریان فکری ماندگاریم و همه اینها باید در کنار یکدیگر قرار بگیرند که آن تحریف رقم نخورد و از طرفی هم با به روز بودن و اینکه همیشه مکتب شیعه در طول تاریخ این سیاست و استراتژی را داشته که تهدید را به فرصت تبدیل کرده است، ما نیز یک سری اتفاقات را می‌بینیم که به ظاهر برای ما خوشایند نباشد اما اگر نخبگان ما هوشمندانه در این جا ورود پیدا کنند از همین تهدیداتی که وجود دارد استفاده کنند و اینها را تبدیل به فرصتهایی نمایند که انشالله به امید خدا گفتمان انقلاب اسلامی این مسیر جهانی خود را ادامه دهد.
انتهای پیام/
