سد کمال صالح دارای کمترین حجم آبی از زمان آبگیری قرار دارد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، کاهش محسوس میزان بارندگی‌ها و استفاده بیش از حد از منابع آبی در سال‌ها اخیر موجب شده که کشور با کمبود ذخایر آبی مواجه شود، این در حالی است که مصرف آب در بخش‌های مختلف به شکل افسارگسیخته در حال افزایش است اما بارندگی‌ها کاهش یافته و منابع آبی پاسخگوی نیازهای کشور نیست.
با توجه به اینکه استان مرکزی هم از این قائده مستثنی نیست و کاهش بارندگی‌ها در سال‌های اخیر به ویژه سال گذشته در این استان سبب شده که ورودی سدهای مهم استان که تامین کننده آب اصلی مشترکان است نیز به شدت کاهش یابد به طوری که مسئولان تامین و توزیع آب در استان مرکزی شرایط کنونی را بسیار بحرانی دانسته و اعلام کردند اگر این روند ادامه داشته باشد امسال به طور یقین با تنش آبی مواجه خواهیم شد.
از این رو برنامه‌های مختلفی در استان مرکزی در راستای مواجه و پیشگیری از تنش آبی پیش بینی شده است تا با شناسایی منابع جدید تنش آبی را در بخش‌های مختلف به ویژه بخش خانگی کاهش دهند، یکی از برنامه‌های شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی که با حضور اصحاب رسانه برگزار شد؛ بازدید از سد کمال صالح و بررسی وضعیت منابع آبی این سد است که نقش مهمی در تامین آب شهر اراک، شازند و روستاهای اطراف سد دارد.
وضعیت آبی استان مرکزی بسیار بحرانی است
حسین اسدی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی در حاشیه بازید از سد کمال صالح در جمع خبرنگاران با اشاره به وضعیت منابع آبی استان مرکزی گفت: سد کمال صالح در منتهی الیه آبریز استان مرکزی، در جنوب غربی شهرستان شازند واقع شده و حوزه آبریزی است که به سمت جنوب و خلیج فارس پیش می‌رود که در دو دهه گذشته توانستیم مجوز اجرای سد کمال صالح را اخذ کنیم.
وی افزود: در ابتدا قرار بود حجم سد 200 میلیون متر مکعب باشد که با اعتراضاتی که نمایندگان بخش لرستان داشتند در نهایت این سد با ظرفیت 100 میلیون متر مکعب طراحی و اجرا شد، سد کمال صالح حدود 78 متر ارتفاع از کف دارد، نوع سد سنگ‌ریزه با هسته رسی است و آبی که در پشت سد ذخیره می‌شود به سمت شهر شازند و اراک منعکس می‌شود.
اسدی تصریح کرد: وظیفه اصلی شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی تامین آب شرب شهر شازند، شهر اراک و روستاهای در مسیر سد است.
56 روستا در مسیر سد کمال صالح شازند قرار دارند که حدود 36 روستا مربوط به استان مرکزی و مابقی مربوط به روستاهای استان لرستان است که به این روستاها نیز آبرسانی انجام می‌شود، خوشبختانه آبرسانی به تمام مناطق تاکنون به خوبی انجام شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی عنوان کرد: سد کمال صالح نمایانگر تلاش مهندسی برای تامین و مدیریت آب و از طرفی نمایانگر وضعیت بحرانی است که شهر و کشور ما در آن قرار دارد، سنوات گذشته برای اجرای این سد به جهت اینکه با مشکلات تامین اعتباری مواجه بودیم شرکت پالایشگاه شازند به عنوان سرمایه‌گذار مشارکت داشتند و به عنوان سهامدار اصلی این سد است و حدود 20 درصد از هزینه‌های احداث سد را پرداخت کردند.
وی بیان کرد: در حال حاضر حوزه آب با چالش‌های جدی مواجه هستیم و وضعیت آبی استان مرکزی بسیار بحرانی است، امروزه ابر چالش جهان مسئله آب است و کشورهای آمریکایی و آسیایی نجات خود را در توسعه مباحث آبی رصد می‌کنند، گرچه انرژی‌های دیگر هم قابل توجه است و ناترازی گاز و برق هم وجود دارد اما ناترازی اصلی آب است و اگر مشارکت آحاد مردم وجود نداشته باشد مدیریت آب امکان پذیر نخواهد بود.
اسدی افزود: امسال در کشور ایران پنجمین سال پیاپی خشکسالی را تجربه می‌کنیم و بارش‌ها نسبت به سال‌های گذشته به شدت کاهش پیدا کرده است، به طوری که نسبت به سال گذشته 40 درصد کاهش بارندگی را در استان مرکزی شاهد بودیم و ذخایر آبی و زیرزمینی به حداقل رسیده است و این شرایط سبب شده که اکنون به فکر نحوه برداشت از حجم مرده و غیرقابل برداشت سد کمال صالح باشیم.
سد کمال صالح در کمترین شرایط حجم آبی از زمان آبگیری قرار دارد
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی با اشاره به وضعیت سدکمال صالح اظهار کرد: در حال حاضر سد کمال صالح در کمترین شرایط حجم آبی از زمان آبگیری قرار دارد به نحوی که حجم آب پشت سد اکنون به 20 میلیون مترمکعب رسیده است و از این میزان 10 میلیون متر مکعب آب قابل برنامه‌ریزی و قابل استحصال و 10 میلیون متر مکعب آب غیرقابل برنامه‌ریزی و حجم مرده است که به جهت پایداری سطح و مباحث هیدروگرافی باید در پشت سد باقی بماند.
وی ادامه داد: آنچه که در کل جهان مرسوم اکنون مرسوم شده، این است که بخشی از حجم مرده را هم می‌توان استفاده کرد، در این راستا با توجه به اینکه امسال استان مرکزی در شرایط سخت آبی قرار دارد و از طرفی بارندگی‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 40 درصد از میانگین کشوری کاهش داشته است، همچنین از طرفی با گرمای اردیبهشت ماه و افزایش درجه حرارت نسبت به سال گذشته مواجه شده‌ایم و با توجه به اینکه تابستان گرم و ایام سوگواری اباعبدالله الحسین(ع) و مراسم این ایام را پیشرو داریم؛ لازم است دربحث مدیریت آب بیش از سنوات گذشته تلاش کنیم.
اسدی تصریح کرد: امسال یک سال ابر چالشی برای تامین آب پیشرو داریم و مسئولان باید راهکاری برای خروج از تنش آبی بیابند و بخش‌های کشاورزی، صنعت و شهروندان باید تعامل و همکاری کافی داشته باشند، سال گذشته حدود هزار و 100 لیتر بر ثانیه از سد کمال صالح برای شهر اراک و بیش از 200 لیتر بر ثانیه برای پالایشگاه امام خمینی(ره) شازند آبرسانی می‌شد، اما علی رغم اینکه پالایشگاه یکی از سهامداران احداث سد کمال صالح است به جهت اینکه استان مرکزی با بحران شدید آب مواجه شده در جلساتی که در سال گذشته با عوامل پالایشگاه برگزار شد مجاب شدند هیچ گونه آبی برای آنها تامین نشود و 100 درصد آب انتقالی به پالایشگاه از آذرماه سال گذشته حذف شد و اکنون قطره‌ای از این سد به پالایشگاه تخصیص پیدا نمی‌کند و از ذخایر زیرزمینی و چاه‌های در اختیار، آب مصرفی خود را تامین می‌کنند.
توان تاب آوری آب قابل استحصال از سد کمال صالح شازند تا انتهای شهریورماه 1404 خواهد بود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در حوزه آبی استان مرکزی اظهار کرد: طی نشست‌های مشترکی که با شرکت آب و فاضلاب استان برگزار شد تصمیم گرفتیم که مقداری از برداشت‌ها از سد کمال صالح را کاهش دهیم به طوری که برداشت آب از سد کمال صالح از هزار و 100 لیتر به 650 لیتر بر ثانیه کاهش پیدا کرده است، حدود 20 لیتر بر ثانیه به روستاهای در مسیر خط انتقال آبرسانی می‌شود که مجموعاً 670 لیتر بر ثانیه آب از سد کمال صالح شازند برداشت می‌شود.
وی ادامه داد: با بررسی‌ و محاسبات انجام شده توان تاب آوری آب قابل استحصال از سد کمال صالح شازند تا انتهای شهریورماه 1404 خواهد بود، بنابراین برای ادامه روند برداشت نیز قرار شد بارج یا سکوهای شناور را در دستور کار قرار دهیم، که سال گذشته بازطراحی این مهم انجام شد و خوشبختانه اکنون آماده بهره برداری است و قادر است 300 لیتر بر ثانیه از حجم مرده سد برداشت آب را داشته باشند.
اسدی تصریح کرد: به طور کلی میزان حجم مرده‌ سد کمال صالح که می‌توان برداشت کرد حدود 4.5 میلیون متر مکعب است و با حساب سرانگشتی انجام شده، نهایتا تا ابتدای اسفندماه می‌توان آب شهر اراک را تامین کرد.
اگر بارش‌ها کمک نکنند و پاییز و زمستان خوبی در پیش نداشته باشیم عملاً در اسفند 1404 کل سد را از دست خواهیم داد، البته تنها امید ما این است که لطف خداوند شامل حال این استان هم شود و خداوند نزولات خود را بر ما ارزانی کند.
91 درصد آب استان مرکزی در بخش کشاورزی مصرف می‌شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان مرکزی برنامه اصلی استان مرکزی را مدیریت آب بخش کشاورزی دانست و اظهار کرد: از 100 درصد آب مصرفی در استان مرکزی حدود 5.5 درصد بخش شرب، 3.5 درصد صنایع و 91 درصد در بخش کشاورزی استان مصرف می‌شود، حتی اگر شهروندان و صنایع آب استفاده نکنند نهایت 9 درصد آب ذخیره می‌شود، در حالی که اگر کشاورزان تنها 10 درصد صرفه‌جویی داشته باشند مشکل آب مصرفی در بخش شرب و صنایع حل می‌شود.
وی بیان کرد: کشاورزان باید برای صرفه‌جویی در مصرف آب، الگوی گشت را تغییر دهند، از کشاورزان تقاضا داریم که با کشت‌های گلخانه‌ای و تغییر نوع و شیوه آبیاری‌های نیز کاهش مصرف را رقم بزنند واز آبیاری بارانی صرف نظر کرده و تمرکز خود را برآبیاری قطره‌ای قرار دهند و براساس آنچه که در مجوزهای بهره برداری کشاورزان به آنها تخصیص آب صورت گرفته برنامه‌ریزی کنند، نظر ما بر این است در ساوه حتما کشت سوم ممنوع شود و باید با کشت سوم برخورد شود، یک کشاورز حق ندارد در مکانی از زمین خود در طول سال سه بار برداشت کند چراکه با وضعیت کاهش منابع آبی استان این امر امکان پذیر نخواهد بود.
اسدی، راه نجات آب ایران را مدیریت در نحوه آب بخش کشاورزی دانست و خاطرنشان کرد: نصب کنتورهای هوشمند بر چاه‌های کشاورزی می‌تواند تاثیر خوبی در کاهش مصرف آب داشته باشد، در قانون برنامه هفتم تکلیف قانونی تمام دستگاه‌های اجرایی و همچنین کشاورزان است که تمامی مصارف خود از چاه‌های کشاورزی را مجهز به کنتور هوشمند استاندارد مورد تایید وزارت نیرو کنند، در حال حاضر تعداد کارخانه‌هایی که کنتور هوشمند تولید می‌کنند افزایش پیدا کرده و به انبوه رسیده و به راحتی قابل دسترسی است، قیمت کنتورهای هوشمند بین 30 تا 50 میلیون تومان است، اگر کشاورزان بر روی چاه‌های کشاورزی خود کنتور هوشمند نصب کنند عدالت محوری در کل کشور و استان پیاده خواهد شد.
به گزارش تسنیم، با توجه به اینکه سطح آب سد کمال صالح شازند بسیار کاهش پیدا کرده است بنابراین هیچ راهی جز صرفه جویی وجود ندارد و امروز هر فردی باید صدای آب باشد و با ارائه راهکارها و راه حل‌های مناسب در جهت حل مشکل آب و عبور از تنش آبی تلاش کند، چراکه گذر از شرایط بحرانی آب، بدون مشارکت مردم امکان پذیر نخواهد بود.
انتهای پیام/711/